Η NASA μόλις ανακάλυψε στην καρδιά της πιο ζεστής και αφιλόξενης ερήμου στον πλανήτη, ένα παράξενο λευκό, λαμπερό κρανίο, το Trou au Natron- γνωστό και ως καλντέρα Emi Koussi, στο Τσαντ, το οποίο, ιδωμένο από το διάστημα, έμοιαζε πολύ με κρανίο.
Ένα λαμπερό κρανίο στην έρημο
Τι ακριβώς είναι το Trou au Natron; Αυτό είναι ένα μέρος στο Τσαντ που κάποτε ήταν μια ενεργή παγετώδης λίμνη γεμάτη ζωή, αλλά τώρα φαίνεται νεκρή. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι το Trou au Natron ήταν μια ακμάζουσα λίμνη μέχρι πριν από περίπου 14.000 χρόνια, μέχρι που η υγρασία στην περιοχή άρχισε να εξαφανίζεται. Και αυτό που απομένει σήμερα είναι ένας ξηρός, αλμυρός πυθμένας λίμνης που λάμπει στον ήλιο στη μέση της Σαχάρας.
Το πιο εκπληκτικό από όλα είναι ότι, με την πρώτη ματιά, η λευκή, λαμπερή κορυφή του ηφαιστείου Emi Koussi φαίνεται σα να είναι καλυμμένη με χιόνι, κάτι που θα ήταν σαφώς απίθανο για ένα μέρος στην έρημο Σαχάρα. Ωστόσο, στις εικόνες που τράβηξαν οι αστροναύτες, η λευκή κηλίδα σχηματίζει αυτό που φαίνεται να είναι το περίγραμμα ενός γιγάντιου κρανίου, με τις σκιές του να ρίχνονται από τις άκρες της καλντέρας να δημιουργούν τις κόγχες των ματιών.
Αυτό το οπτικό εφέ, όσο εντυπωσιακό κι αν είναι, δεν είναι τίποτα περισσότερο από το αποτέλεσμα ενός συνδυασμού φυσικών παραγόντων: η ξηρή κοίτη μιας αρχαίας αλμυρής λίμνης και η βαθιά τοπογραφία της ηφαιστειακής καλντέρας. Η λευκότητα που βλέπουμε προκαλείται από τις αποθέσεις αλατιού που συσσωρεύτηκαν μετά από χιλιετίες εξάτμισης. Και τα σκοτεινά μάτια είναι οι κρατήρες και οι κοιλότητες που σχηματίστηκαν από προηγούμενες εκρήξεις, οι οποίες είναι πλέον ανενεργές.
Πώς θα μπορούσε να υπάρχει νερό στην έρημο;
Η NASA δεν βρήκε απολιθώματα ή οστά. Αλλά ακόμα κι έτσι, ο φυσικός σχηματισμός κατέληξε να ονομαστεί κρανίο λόγω της εντυπωσιακής εμφάνισής του. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι το Έμι Κούσι είναι η υψηλότερη κορυφή στην έρημο Σαχάρα. Έχει ύψος 3.415 μέτρα. Η καλντέρα του, που ονομάζεται Trou au Natron, φτάνει σε βάθος σχεδόν 745 μέτρα και έχει διάμετρο δεκάδων χιλιομέτρων. Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά την Εποχή των Παγετώνων, αυτό το μέρος ήταν γεμάτο με γλυκό νερό και πάγο, σχηματίζοντας μια παγετώδη λίμνη που υποστήριζε μορφές ζωής και επηρέαζε το τοπικό κλίμα.
Εδώ έρχεται αυτή η ανακάλυψη, επειδή ίχνη αυτού του υγρού παρελθόντος είναι ακόμα ορατά στα ερημικά τοπία: Τα κανάλια διάβρωσης σκαλίζονται από το νερό. Παράλληλα, οι κοιλότητες σχηματίζονται από την απορροή. Τα αλατούχα ιζήματα αφηγούνται μια ιστορία αργού και συνεχούς μετασχηματισμού.
Γιατί είναι σημαντική για εμάς η ανακάλυψη αυτού του λευκού λαμπερού κρανίου;
Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε την έρημο Σαχάρα. Άλλωστε, φανταζόμασταν ότι αυτό το μέρος ήταν πάντα ξηρό και έρημο, αλλά αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ένα γεωλογικό παλίμψηστο, το οποίο, ξεπερνώντας τους τεχνικούς όρους, αποτελείται από όλα τα επίπεδα του χρόνου, του κλίματος και της ηφαιστειακής δραστηριότητας που συσσωρεύτηκαν σε φυσικούς σχηματισμούς - και που οδήγησαν στο σχηματισμό του κρανίου μας.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το γεγονός ότι το Trou au Natron ήταν λίμνη, τότε, πριν από 14.000 χρόνια, είναι επίσης θεμελιώδες. Αυτό σημαίνει ότι η Σαχάρα ήταν κάποτε ένα μέρος με πολύ περισσότερη υγρασία, βλάστηση, και ίσως ακόμη και ανθρώπινη παρουσία. Με άλλα λόγια, μας δείχνει ότι η ερημοποίηση δεν είναι αιώνια, αλλά μάλλον μια φάση. Δεν είναι περίεργο που οι ειδικοί σκέφτονται ήδη τη δημιουργία μιας τεράστιας τεχνητής λίμνης στην έρημο.
www.worldenergynews.gr
