Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως (mb/d) από το 2024 έως το 2030, φτάνοντας σε ένα πλατό της τάξης των 105,5 mb/d μέχρι το τέλος της δεκαετίας
Καθώς η σύγκρουση Ισραήλ–Ιράν στρέφει την προσοχή στους άμεσους κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια, η νέα μεσοπρόθεσμη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) προβλέπει ότι η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου θα αυξηθεί πολύ περισσότερο από τη ζήτηση τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της μεσοπρόθεσμης έκθεσης του IEA, οι αγορές πετρελαίου βρίσκονται σε φάση διαρθρωτικών αλλαγών, καθώς οι βασικοί παράγοντες που καθόρισαν την προσφορά και τη ζήτηση τα τελευταία 15 χρόνια αρχίζουν να εξασθενούν, σε ένα περιβάλλον εντεινόμενης γεωπολιτικής αστάθειας και αβεβαιότητας για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές.
Η έκθεση Oil 2025, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, παρέχει αναλυτικά στοιχεία και προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής, της ζήτησης, της διύλισης και του εμπορίου πετρελαίου έως το 2030, συμπληρώνοντας την πιο βραχυπρόθεσμη οπτική της μηνιαίας αναφοράς του Οργανισμού.
Η μελέτη εντοπίζει μια σειρά σημαντικών τάσεων που αναμένεται να επανακαθορίσουν τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου στο προσεχές μέλλον.
Μεταξύ αυτών, η κατανάλωση πετρελαίου στην Κίνα — η οποία επί δεκαετίες αποτελούσε τον κύριο μοχλό αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης — προβλέπεται να φτάσει στο απόγειό της το 2027.
Η αλλαγή αυτή οφείλεται στην εκρηκτική αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων και στη συνεχή ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών υψηλής ταχύτητας και φορτηγών που κινούνται με φυσικό αέριο.
Ταυτόχρονα, η παραγωγή πετρελαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να αυξάνεται με πιο αργό ρυθμό, καθώς οι εταιρείες περιορίζουν τις επενδύσεις και επικεντρώνονται στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Παρ’ όλα αυτά, οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος μοχλός αύξησης της εκτός OPEC παραγωγής τα επόμενα χρόνια.
Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως (mb/d) από το 2024 έως το 2030, φτάνοντας σε ένα πλατό της τάξης των 105,5 mb/d μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Την ίδια στιγμή, η παραγωγική ικανότητα προβλέπεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από 5 mb/d, φτάνοντας τα 114,7 mb/d το 2030.
Τι θα αφορά η άνοδος
Η άνοδος αυτή θα οφείλεται κυρίως στα φυσικά υγρά αερίου (NGLs) και σε άλλες μορφές μη αργού πετρελαίου, μια στρατηγική μετατόπιση που αντανακλά την υψηλή ζήτηση για πρώτες ύλες της πετροχημικής βιομηχανίας και την ανάπτυξη κοιτασμάτων πλούσιων σε υγρά.
Η συμμαχία OPEC+ έχει αρχίσει να αίρει τις περικοπές παραγωγής, αναδιαμορφώνοντας την παγκόσμια εικόνα της προσφοράς.
Ωστόσο, η έκθεση επισημαίνει ότι η αυξανόμενη παραγωγή από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βραζιλία, τη Γουιάνα και την Αργεντινή αναμένεται να υπερκαλύψει την προβλεπόμενη αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης.
Εφόσον δεν υπάρξουν σοβαρές διαταραχές στην παραγωγή, η μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη δείχνει ότι οι αγορές πετρελαίου θα παραμείνουν επαρκώς εφοδιασμένες έως το 2030.
Ωστόσο, σημαντικές αβεβαιότητες παραμένουν, ιδιαίτερα εξαιτίας της γεωπολιτικής αστάθειας και των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων.
«Αν εξετάσουμε τις τάσεις στην αγορά πετρελαίου την τελευταία δεκαετία, βλέπουμε μια αξιοσημείωτη δυαδική δυναμική – χάρη στην επανάσταση του σχιστολιθικού πετρελαίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευσαν το 90% της παγκόσμιας αύξησης στην προσφορά πετρελαίου, ενώ το 60% της ανόδου στη ζήτηση προήλθε από την Κίνα. Όμως αυτές οι συνθήκες αλλάζουν», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ.
«Με βάση τα θεμελιώδη μεγέθη, η αγορά πετρελαίου δείχνει ότι θα παραμείνει επαρκώς εφοδιασμένη τα επόμενα χρόνια – ωστόσο τα πρόσφατα γεγονότα αναδεικνύουν έντονα τους γεωπολιτικούς κινδύνους που απειλούν την ασφάλεια της προσφοράς. Όταν μιλάμε για ενεργειακή ασφάλεια, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Ο IEA παραμένει απόλυτα δεσμευμένος στη συνεργασία με παραγωγούς και καταναλωτές ενέργειας για τη διασφάλιση της ενεργειακής σταθερότητας.»
Σύμφωνα με την έκθεση, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνονται ραγδαία – φτάνοντας σε ιστορικό ρεκόρ 17 εκατομμυρίων το 2024 και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 20 εκατομμύρια το 2025 – διατηρώντας την κορύφωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου στο ορατό μέλλον.
Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις, τα ηλεκτρικά οχήματα αναμένεται να εκτοπίσουν έως και 5,4 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως από τη συνολική ζήτηση έως το 2030.
Παράλληλα, η αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο και ανανεώσιμες πηγές για ηλεκτροπαραγωγή στη Μέση Ανατολή – και ιδιαίτερα στη Σαουδική Αραβία – αναμένεται να λειτουργήσει ανασταλτικά για την αύξηση της ζήτησης πετρελαίου τα επόμενα χρόνια.
Καθώς η πετροχημική βιομηχανία αναδεικνύεται στον βασικό παράγοντα αύξησης της ζήτησης πετρελαίου από το 2026 και μετά, η έκθεση προβλέπει ότι μέχρι το 2030 θα καταναλώνει ένα στα έξι βαρέλια πετρελαίου παγκοσμίως.
Η ζήτηση για πετρέλαιο από καύσιμα που καίγονται – εξαιρουμένων των πρώτων υλών της πετροχημείας και των βιοκαυσίμων – ενδέχεται να φτάσει στο απόγειό της ήδη από το 2027, παρότι η κατανάλωση καυσίμων αεροπορίας συνεχίζει να αυξάνεται.
Δεδομένου ότι οι πρώτες ύλες για την πετροχημική παραγωγή προέρχονται κυρίως από μη-διυλισμένα προϊόντα όπως τα φυσικά υγρά αερίου (NGLs), αυτές οι εξελίξεις αναμένεται να επηρεάσουν ολοένα και περισσότερο τον κλάδο της διύλισης.
Η έκθεση του IEA προβλέπει ότι η καθαρή δυναμικότητα των διυλιστηρίων θα υπερβαίνει σημαντικά τη ζήτηση για επεξεργασμένα προϊόντα έως το 2030, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει σε νέα κύματα παύσης λειτουργίας μονάδων διύλισης τα επόμενα χρόνια.
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της μεσοπρόθεσμης έκθεσης του IEA, οι αγορές πετρελαίου βρίσκονται σε φάση διαρθρωτικών αλλαγών, καθώς οι βασικοί παράγοντες που καθόρισαν την προσφορά και τη ζήτηση τα τελευταία 15 χρόνια αρχίζουν να εξασθενούν, σε ένα περιβάλλον εντεινόμενης γεωπολιτικής αστάθειας και αβεβαιότητας για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές.
Η έκθεση Oil 2025, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, παρέχει αναλυτικά στοιχεία και προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής, της ζήτησης, της διύλισης και του εμπορίου πετρελαίου έως το 2030, συμπληρώνοντας την πιο βραχυπρόθεσμη οπτική της μηνιαίας αναφοράς του Οργανισμού.
Η μελέτη εντοπίζει μια σειρά σημαντικών τάσεων που αναμένεται να επανακαθορίσουν τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου στο προσεχές μέλλον.
Μεταξύ αυτών, η κατανάλωση πετρελαίου στην Κίνα — η οποία επί δεκαετίες αποτελούσε τον κύριο μοχλό αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης — προβλέπεται να φτάσει στο απόγειό της το 2027.
Η αλλαγή αυτή οφείλεται στην εκρηκτική αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων και στη συνεχή ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών υψηλής ταχύτητας και φορτηγών που κινούνται με φυσικό αέριο.
Ταυτόχρονα, η παραγωγή πετρελαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να αυξάνεται με πιο αργό ρυθμό, καθώς οι εταιρείες περιορίζουν τις επενδύσεις και επικεντρώνονται στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Παρ’ όλα αυτά, οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος μοχλός αύξησης της εκτός OPEC παραγωγής τα επόμενα χρόνια.
Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως (mb/d) από το 2024 έως το 2030, φτάνοντας σε ένα πλατό της τάξης των 105,5 mb/d μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Την ίδια στιγμή, η παραγωγική ικανότητα προβλέπεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από 5 mb/d, φτάνοντας τα 114,7 mb/d το 2030.
Τι θα αφορά η άνοδος
Η άνοδος αυτή θα οφείλεται κυρίως στα φυσικά υγρά αερίου (NGLs) και σε άλλες μορφές μη αργού πετρελαίου, μια στρατηγική μετατόπιση που αντανακλά την υψηλή ζήτηση για πρώτες ύλες της πετροχημικής βιομηχανίας και την ανάπτυξη κοιτασμάτων πλούσιων σε υγρά.
Η συμμαχία OPEC+ έχει αρχίσει να αίρει τις περικοπές παραγωγής, αναδιαμορφώνοντας την παγκόσμια εικόνα της προσφοράς.
Ωστόσο, η έκθεση επισημαίνει ότι η αυξανόμενη παραγωγή από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βραζιλία, τη Γουιάνα και την Αργεντινή αναμένεται να υπερκαλύψει την προβλεπόμενη αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης.
Εφόσον δεν υπάρξουν σοβαρές διαταραχές στην παραγωγή, η μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη δείχνει ότι οι αγορές πετρελαίου θα παραμείνουν επαρκώς εφοδιασμένες έως το 2030.
Ωστόσο, σημαντικές αβεβαιότητες παραμένουν, ιδιαίτερα εξαιτίας της γεωπολιτικής αστάθειας και των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων.
«Αν εξετάσουμε τις τάσεις στην αγορά πετρελαίου την τελευταία δεκαετία, βλέπουμε μια αξιοσημείωτη δυαδική δυναμική – χάρη στην επανάσταση του σχιστολιθικού πετρελαίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευσαν το 90% της παγκόσμιας αύξησης στην προσφορά πετρελαίου, ενώ το 60% της ανόδου στη ζήτηση προήλθε από την Κίνα. Όμως αυτές οι συνθήκες αλλάζουν», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ.
«Με βάση τα θεμελιώδη μεγέθη, η αγορά πετρελαίου δείχνει ότι θα παραμείνει επαρκώς εφοδιασμένη τα επόμενα χρόνια – ωστόσο τα πρόσφατα γεγονότα αναδεικνύουν έντονα τους γεωπολιτικούς κινδύνους που απειλούν την ασφάλεια της προσφοράς. Όταν μιλάμε για ενεργειακή ασφάλεια, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Ο IEA παραμένει απόλυτα δεσμευμένος στη συνεργασία με παραγωγούς και καταναλωτές ενέργειας για τη διασφάλιση της ενεργειακής σταθερότητας.»
Σύμφωνα με την έκθεση, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνονται ραγδαία – φτάνοντας σε ιστορικό ρεκόρ 17 εκατομμυρίων το 2024 και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 20 εκατομμύρια το 2025 – διατηρώντας την κορύφωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου στο ορατό μέλλον.
Με βάση τις τρέχουσες προβλέψεις, τα ηλεκτρικά οχήματα αναμένεται να εκτοπίσουν έως και 5,4 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως από τη συνολική ζήτηση έως το 2030.
Παράλληλα, η αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο και ανανεώσιμες πηγές για ηλεκτροπαραγωγή στη Μέση Ανατολή – και ιδιαίτερα στη Σαουδική Αραβία – αναμένεται να λειτουργήσει ανασταλτικά για την αύξηση της ζήτησης πετρελαίου τα επόμενα χρόνια.
Καθώς η πετροχημική βιομηχανία αναδεικνύεται στον βασικό παράγοντα αύξησης της ζήτησης πετρελαίου από το 2026 και μετά, η έκθεση προβλέπει ότι μέχρι το 2030 θα καταναλώνει ένα στα έξι βαρέλια πετρελαίου παγκοσμίως.
Η ζήτηση για πετρέλαιο από καύσιμα που καίγονται – εξαιρουμένων των πρώτων υλών της πετροχημείας και των βιοκαυσίμων – ενδέχεται να φτάσει στο απόγειό της ήδη από το 2027, παρότι η κατανάλωση καυσίμων αεροπορίας συνεχίζει να αυξάνεται.
Δεδομένου ότι οι πρώτες ύλες για την πετροχημική παραγωγή προέρχονται κυρίως από μη-διυλισμένα προϊόντα όπως τα φυσικά υγρά αερίου (NGLs), αυτές οι εξελίξεις αναμένεται να επηρεάσουν ολοένα και περισσότερο τον κλάδο της διύλισης.
Η έκθεση του IEA προβλέπει ότι η καθαρή δυναμικότητα των διυλιστηρίων θα υπερβαίνει σημαντικά τη ζήτηση για επεξεργασμένα προϊόντα έως το 2030, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει σε νέα κύματα παύσης λειτουργίας μονάδων διύλισης τα επόμενα χρόνια.
www.worldenergynews.gr
