Οι υψηλότερες αμυντικές δαπάνες είναι άσκοπες χωρίς βοήθεια για το κλίμα, λέει ο επικεφαλής του ΟΗΕ, Achim Steiner τονίζοντας ότι οι περικοπές στον προϋπολογισμό ανάπτυξης είναι κοντόφθαλμες σε μια διασυνδεδεμένη παγκόσμια οικονομία.
Άμυνα και κλιματική κρίση
Οι περισσότερες δαπάνες για την άμυνα θα είναι άσκοπες, εκτός εάν οι δυτικές κυβερνήσεις αντιμετωπίσουν επίσης την κλιματική κρίση στις φτωχές χώρες, προειδοποίησε ο απερχόμενος επικεφαλής διεθνούς ανάπτυξης του ΟΗΕ.
«Όσο περισσότερο περιορίζετε την ικανότητά σας να ενεργείτε εστιάζοντας απλώς σε ό,τι συμβαίνει στη χώρα σας, τόσο πιο ευάλωτοι γίνεστε», δήλωσε ο Achim Steiner, ο οποίος ολοκλήρωσε πρόσφατα τη δεύτερη θητεία του ως διοικητής του Προγράμματος Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNDP), το οποίο ασχολείται με την εξωτερική βοήθεια και την έξοδο ανθρώπων από τη φτώχεια. «Η ευαλωτότητα μπορεί στη συνέχεια πολύ γρήγορα να μεταφραστεί σε ένα πολύ πραγματικό σενάριο κρίσης».
Πολλές χώρες - συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ - αυξάνουν τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς, αλλά μειώνουν δραστικά τις δαπάνες τους για διεθνή βοήθεια. Ο Steiner είπε ότι αυτό ήταν κοντόφθαλμο.
«Όσο περισσότερο αποχρηματοδοτούμε [τη βοήθεια και τη συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες], τόσο περισσότερο χάνουμε την ικανότητα δράσης», είπε. «Υπάρχει απώλεια ελέγχου, επειδή δεν μπορείς πλέον να συνεργαστείς με χώρες από τις οποίες εξαρτάσαι για την επίλυση αυτών των προβλημάτων [όπως το κλίμα]. Περιορίζεις τη δική σου ικανότητα να δημιουργήσεις μια πιο ανθεκτική εθνική οικονομία, σε αυτόν τον κόσμο της διασύνδεσης».
Χρηματοδότηση των στόχων για το κλίμα
Η κλιματική κρίση ενδεχομένως να ξεφύγει από τον έλεγχο, εκτός εάν οι χώρες αναγνωρίσουν τις διεθνείς τους υποχρεώσεις, προειδοποίησε. «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι απαραίτητα η εδαφική απειλή του στρατού μιας γειτονικής χώρας, αν και αυτός θα παραμείνει πάντα ένας πιθανός κίνδυνος», είπε. «Είναι η κυβερνοτρομοκρατία· η επόμενη πανδημία για την οποία δεν είμαστε προετοιμασμένοι· και σίγουρα το φαινόμενο ντόμινο της ανεξέλεγκτης κλιματικής αλλαγής».
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σχεδιάσουν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εξετάζοντας τις δαπάνες για τη χρηματοδότηση της κλιματικής αλλαγής για τις φτωχότερες χώρες και για την ανάπτυξη και τη συνεργασία με τον αναπτυσσόμενο κόσμο, υπό αυτό το πρίσμα, ίσως ακόμη και να τις κατατάξουν στους αμυντικούς προϋπολογισμούς ή σε συνδυασμό με αυτούς.
«Αυτού του είδους η προοπτική ασφάλειας θα μπορούσε να καταστήσει πολύ πιο δικαιολογημένο το γεγονός ότι έχουμε μια αμυντική και αποτρεπτική οδό στην οποία επενδύουμε, αλλά και μια αναπτυξιακή και ανθεκτικότητα που εξ ορισμού θα πρέπει να έχει μια ισχυρή διεθνή συνιστώσα, και οι δύο είναι τελικά αναπόσπαστο κομμάτι μιας εθνικής στρατηγικής ασφάλειας», δήλωσε ο Στάινερ.
Αναδιαμόρφωση της κλιματικής πολιτικής
Όλο και περισσότεροι ειδικοί σε θέματα εθνικής ασφάλειας θέλουν οι κυβερνήσεις να αναδιαμορφώσουν την προσέγγισή τους στην κλιματική αλλαγή, η οποία έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει προβλήματα που μετατρέπονται γρήγορα σε κρίσεις ασφάλειας, όπως η μετανάστευση και οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει απαιτήσει από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να διαθέσουν το 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα, εκ των οποίων το 3,5% θα διατεθεί σε όπλα και στρατιωτικούς, αλλά το 1,5% θα μπορούσε να περιλαμβάνει ευρύτερους τομείς όπως η κυβερνοασφάλεια και οι υποδομές. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί να επιτύχει τον στόχο δαπανών έως το 2035, αφού αύξησε τον αμυντικό προϋπολογισμό νωρίτερα φέτος στο 2,5% του ΑΕΠ, κάτι που χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από τη μείωση των δαπανών για διεθνή βοήθεια από 0,5% σε 0,3% του ΑΕΠ.
Άλλες χώρες αναλαμβάνουν παρόμοιες δράσεις, αλλά μερικές έχουν προτάσεις που θα μπορούσαν να επιτρέψουν τον ορισμό της εθνικής ασφάλειας με μια ευρύτερη έννοια, ώστε να περιλαμβάνει ορισμένες δαπάνες «ήπιας ισχύος», σε θέματα όπως το κλίμα ή η επισιτιστική ασφάλεια. Για παράδειγμα, η Γερμανία επεκτείνει τις υποδομές παράλληλα με την άμυνα, συμπεριλαμβανομένων των κλιματικών έργων. Η Ισπανία προχωρά ένα βήμα παραπέρα, διαθέτοντας 1,75 δισεκατομμύρια ευρώ από τον αμυντικό προϋπολογισμό της για δραστηριότητες που σχετίζονται με το κλίμα.
Ο ΟΗΕ υπό πίεση
Ο ΟΗΕ βρίσκεται υπό σχεδόν άνευ προηγουμένου πίεση, με τον κόσμο να βρίσκεται σε ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία της πρόσφατης ιστορίας, κατά την άποψη του Στάινερ. Οι ΗΠΑ έχουν απότομα κλείσει την υπηρεσία USAID και αποσύρουν χρήματα από τον ΟΗΕ και άλλους πολυμερείς θεσμούς, ενώ παράλληλα θέτουν εκτός λειτουργίας τις εγχώριες υπηρεσίες που ασχολούνται με την κλιματική κρίση. Άλλες μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες όπως η ΕΕ, ο Καναδάς, η Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται επίσης υπό πίεση.
«Βρισκόμαστε σε μια στιγμή βαθιάς αναστάτωσης», προειδοποίησε ο Στάινερ. «Οι βαθιές γεωπολιτικές και γεωοικονομικές εντάσεις που εκτυλίσσονται τώρα κινδυνεύουν να παραλύσουν τη συνεργασία και την πολυμερή προσέγγιση. Η ανάπτυξη [με τη μορφή εξωτερικής βοήθειας] αφορά την πρόληψη, την επένδυση στην επίλυση προβλημάτων πριν αυτά γίνουν βαθιά σχίσματα στην κοινωνία».
παράλειψη προώθησης ενημερωτικού δελτίου
Σε αυτόν τον νέο κόσμο, οι φτωχότεροι υποφέρουν περισσότερο. «Έχουμε δει ανατροπές στην πρόοδο της ανάπτυξης μετά την πανδημία, με δεκάδες χώρες τόσο υπερχρεωμένες που ουσιαστικά αποχρηματοδοτούν τη δική τους ανάπτυξη. Παίρνουν χρήματα από τους προϋπολογισμούς τους για την υγεία και την εκπαίδευση και τα χρησιμοποιούν για να εξυπηρετήσουν τις πληρωμές τόκων του εθνικού τους χρέους. Σίγουρα δεν είναι σε θέση να συγκεντρώσουν το κεφάλαιο για να επενδύσουν στα θεμέλια της μελλοντικής ανάπτυξης».
www.worldenergynews.gr
