Ένα μήνυμα έστειλε σήμερα ο Κ. Μητσοτάκης στον Α. Κόστα, λέγοντάς του πως δεν μπορούν να μετέχουν στο SAFE χώρες που απειλούν με πόλεμο κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα μηνύματα για τις γειτονικές δυνάμεις
Αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στην Τουρκία, τόνισε πως «εναπόκειται σε εκείνους να χτίσουν σχέσεις καλής γειτονίας με την Ευρώπη, υπό την προϋπόθεση του σεβασμού των θεμελιωδών αρχών της». Παράλληλα, υποστήριξε τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού μηχανισμού για επενδύσεις στον τομέα της Άμυνας.
Σχετικά με τη Μέση Ανατολή, εξέφρασε ανησυχία για την «απαράδεκτη παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας του Κατάρ» και υπογράμμισε την ανάγκη «να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση στη Γάζα».
Ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του στάθηκε και στο μεταναστευτικό καθώς στάθηκε ιδιαίτερα στην αισθητή αύξηση των αφίξεων στην Κρήτη έπειτα από μια μακρά περίοδο ηρεμίας, μια εξέλιξη για την οποία «η ΕΕ οφείλει να παρέχει πλήρη στήριξη στα κράτη πρώτης γραμμής».
Η κομβική θέση της Ελλάδας
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα συνεχάρη την Ελλάδα για όσα έχει πετύχει την τελευταία δεκαετία. Όπως είπε, «είναι εντυπωσιακό το πώς ανακάμψατε. Σήμερα δίνετε έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ασφάλεια, όμως τίποτα δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς ισχυρά μακροοικονομικά θεμέλια».
Ο κ. Κόστα υπογράμμισε επίσης την «κομβική γεωστρατηγική θέση» της Ελλάδας, χαρακτηρίζοντάς τη «γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή». Παράλληλα, συντάχθηκε με την άποψη του Έλληνα πρωθυπουργού ότι «για μια πιο αποτελεσματική ευρωπαϊκή άμυνα απαιτείται κοινή χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ».
Η υποστήριξη στην Πολωνία και το ουκρανικό στο τραπέζι
Ο κ. Μητσοτάκης ξεκίνησε μάλιστα εκφράζοντας την υποστήριξη στην Πολωνία και τους Πολωνούς εταίρους, οι οποίοι όπως είπε, υπερασπίστηκαν τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ απέναντι σε μια ανοιχτή παραβίαση του εναερίου χώρου τους. «Ως μέλη μιας ισχυρής Ευρώπης που δεν ενδίδει στον αναθεωρητισμό, οφείλουμε να αποδεικνύουμε και επί του πεδίου ότι δεν μπορεί να γίνει ανεκτή καμία παραβίαση της κυριαρχίας μας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων».
Ως προς το Ουκρανικό, ο πρωθυπουργός δήλωσε το εξής:
«Εκφράζουμε τη στήριξή μας στη συνεννόηση που γίνεται μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου με την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών. Είναι προφανώς μια συζήτηση που πρέπει να γίνει και με τη συμμετοχή της Ουκρανίας και μόνο βάσει των θεμελιωδών προβλέψεων του Διεθνούς Δικαίου με σεβασμό στο απαραβίαστο των συνόρων και σίγουρα με τήρηση των εγγυήσεων ασφάλειας, με σημαντικότερη την ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων».
Δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην άμυνα
«Με τον πρόεδρο συζητήσαμε και για την κοινή μας άμυνα. Με αφορμή τα πρόσφατα συμβάντα στον εναέριο χώρο της Πολωνίας είχα την ευκαιρία να αναφέρω στη συζήτησή μας την ανάγκη να υπάρχει κοινό χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτεί αμυντικές αγορές κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως η αντιαεροπορική και αντιπυραυλική προστασία. Θεωρώ ότι η συζήτηση αυτή είναι ώριμη να γίνει και είμαι σίγουρος ότι θα τη διεξάγουμε σε επόμενες συζητήσεις».
Σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή τρίτων χωρών στο SAFE, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας ότι «σε μια ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική άμυνας δεν μπορούν να συμμετέχουν χώρες που απειλούν ακόμα με πόλεμο μέλη της Ένωσης».
Οι προϋπολογισμοί της ΕΕ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ, σημειώνοντας:
«Αντιμετωπίζουμε θετικά τις αρχικές προτάσεις. Για εμάς βασικές προτεραιότητες είναι η διατήρηση των πόρων για τη γεωργία και τη συνοχή, καθώς και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Πρόκειται για μια δύσκολη συζήτηση, αν αναλογιστούμε ότι την προηγούμενη φορά χρειάστηκαν πέντε ημέρες διαπραγματεύσεων».
Κλείνοντας, τόνισε ότι «η Ελλάδα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία μιας κοινής ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας. Είδαμε μια πρώτη βελτίωση το καλοκαίρι, ωστόσο απαιτείται ακόμη δουλειά ώστε η ενέργεια να κατευθύνεται από τις χώρες με χαμηλότερο κόστος σε εκείνες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη».
Κόστα: Xρειάζονται περισσότερα από το πρόγραμμα SAFE
Ο κ. Κόστα συνεχάρη την Ελλάδα για την πορεία της την τελευταία δεκαετία, υπογραμμίζοντας ότι «η ανάκαμψή σας είναι εντυπωσιακή». Όπως είπε, «η ανταγωνιστικότητα και η ασφάλεια πρέπει να είναι τώρα οι προτεραιότητες, αλλά τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς σταθερά μακροοικονομικά θεμέλια». Επισήμανε, επίσης, ότι «οι δύο αυτές έννοιες είναι αλληλένδετες, καθώς η εμπιστοσύνη των επενδυτών εξαρτάται από το κλίμα ασφάλειας».
Αναφερόμενος στη Ρωσία, σημείωσε ότι έχει παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Ρουμανίας, ενώ τόνισε ότι «η προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων, από την Κύπρο μέχρι τη Φινλανδία, είναι επιτακτική». Υπογράμμισε την ανάγκη για «αποτελεσματικότερη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης και μια πιο ισχυρή μεταναστευτική πολιτική» και συμφώνησε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας απαιτεί κοινή χρηματοδότηση. «Το πρόγραμμα SAFE είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά χρειάζονται περισσότερα. Δεν έχει σημασία μόνο να δαπανάμε περισσότερα, αλλά και πιο σωστά», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Τόνισε ότι η αμυντική βιομηχανία αποτελεί «μια μεγάλη ευκαιρία» για θέσεις εργασίας, ενώ για την Ελλάδα ανέδειξε την «ιδιαίτερα σημαντική γεωστρατηγική της θέση, ως γέφυρα Ευρώπης και Μέσης Ανατολής».
Όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, επισήμανε ότι οι εξελίξεις στην περιοχή επηρεάζουν άμεσα την Ευρώπη. Στήριξε την ανάγκη «άμεσης κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και δημιουργίας προϋποθέσεων για λύση δύο κρατών», προσθέτοντας ότι πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία με την Αίγυπτο, αλλά και να μελετηθεί προσεκτικά η κατάσταση στη Συρία. «Η ΕΕ αποτελείται από 27 κράτη-μέλη με διαφορετικές οπτικές και προσεγγίσεις, και αυτό καθορίζει πώς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τις σχέσεις μας με τους εταίρους», κατέληξε.
Νωρίτερα είχαν προηγηθεί διευρυμένες συνομιλίες των δυο ανδρών.
