Σε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας και ασάφειας, οι επενδυτές των πρώτων έργων αποθήκευσης ενέργειας πασχίζουν να διασχίσουν ένα ναρκοπέδιο καθυστερήσεων, γραφειοκρατίας και ανεπαρκούς θεσμικού πλαισίου, προκειμένου να προλάβουν το ορόσημο του Σεπτεμβρίου 2025 για τη σύνδεση των πρώτων συστημάτων μπαταριών στο δίκτυο.
Παρά το γεγονός ότι δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επίσημα κάποια παράταση, οι πληροφορίες από την αγορά αναφέρουν ότι δεν θα μπορέσουν τα 12 πρώτα έργα του πρώτου διαγωνισμού, συνολικής ισχύος 411 MW, να συνδεθούν με βάση το χρονοδιάγραμμα που προβλεπόταν δηλαδή το Σεπτέμβριο του 2025.
Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, το χρονοδιάγραμμα μπήκε, αγνοώντας θεμελιώδεις παραμέτρους: τη χρονοβόρα διαδικασία έκδοσης όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, την πολυπλοκότητα των αδειοδοτήσεων, αλλά και την παγκόσμια ασφυξία στην αγορά εξοπλισμού. Πολλοί επενδυτές δεν μπορούν ούτε να παραγγείλουν τις μπαταρίες και εν μέσω θεσμικής σαφήνειας δεν μπορούν να εξασφαλίσουν χρηματοδοτήσεις.
Πέντε εκατομμύρια το μήνα και το ρολόϊ τρέχει
Το ρίσκο δεν είναι μόνο τεχνικό. Εάν οι εταιρείες δεν καταφέρουν να ολοκληρώσουν τα έργα στην ώρα τους, κινδυνεύουν με απώλεια της κρατικής ενίσχυσης και, ενδεχομένως, με επιβολή εγγυητικών 5 εκατ. ευρώ για κάθε μήνα καθυστέρησης. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε να πιέσει μικρότερες ανεξάρτητες εταιρείες, που ήδη δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση. Ταυτόχρονα το γεγονός ότι δεν έχει ξεκαθαριστεί από το Υπουργείο, αν θα δοθεί παράταση και τι χρόνου ώστε να μη χαθεί η ενίσχυση, αυξάνει τις αβεβαιότητες για τους επενδυτές.
Πού σκοντάφτει η αποθήκευση ενέργειας στην Ελλάδα:
- Όροι σύνδεσης με καθυστέρηση: Ο ΑΔΜΗΕ αντιμετωπίζει τεράστιο φόρτο αιτήσεων και οι εγκρίσεις προχωρούν με ρυθμούς που δεν συνάδουν με τον επίσημο σχεδιασμό. Το πρόβλημα εντείνεται από τις τοπικές ελλείψεις δικτυακής υποδομής.
- Καθυστερήσεις στην αλυσίδα προμηθευτών: Η έκρηξη της παγκόσμιας ζήτησης για μπαταρίες και μετασχηματιστές έχει προκαλέσει καθυστερήσεις και αστάθεια στις τιμές. Οι επενδυτές δεν μπορούν να κινηθούν χωρίς προηγούμενη λήψη όρων σύνδεσης.
- Αδειοδοτήσεις σε θολά νερά: Παρά το γεγονός ότι οι πρώτοι διαγωνισμοί στόχευαν σε "ώριμα" έργα, η πράξη αποδεικνύει το αντίθετο. Τροποποιήσεις αδειών λόγω τεχνικών μεταβολών, καθυστερήσεις στην περιβαλλοντική έγκριση και πολεοδομικά εμπόδια συνθέτουν έναν λαβύρινθο χωρίς έξοδο.
- Χρηματοδότηση μόνο για λίγους: Οι επιδοτήσεις καλύπτουν μέρος του κόστους (CAPEX), αλλά οι τράπεζες ζητούν μακροχρόνια προβλεψιμότητα και σαφές κανονιστικό πλαίσιο. Σήμερα, μόνο μεγάλοι όμιλοι μπορούν να ανταποκριθούν στα προαπαιτούμενα για χρηματοδότηση.
- Θεσμικό κενό στον ρόλο της αποθήκευσης: Ο τρόπος με τον οποίο θα ενταχθούν τα έργα αποθήκευσης στην αγορά –είτε στην Επικουρική Αγορά είτε στον Ημερήσιο Ενεργειακό Σχεδιασμό– δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί. Το γεγονός αυτό καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη εσόδων για τα έργα.
Η νέα γενιά διαγωνισμών και οι ελπίδες για το 2026
Παρά τις καθυστερήσεις, η Ελλάδα προχωρά μετά τον πρώτο διαγωνισμό για λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση στα πρώτα 12 έργα με νέους διαγωνισμούς. Ο δεύτερος κύκλος έδωσε στήριξη σε 11 έργα (288,21 MW) με πιο συμπιεσμένες τιμές ενίσχυσης, ενώ στον τρίτο κύκλο, δημοπρατήθηκαν επιπλέον 200 MW με αυστηρότερα όρια ανά επενδυτή. Σε εξέλιξη βρίσκεται και διαγωνισμός «standalone» για 4,3 GW, χωρίς καμία επιδότηση, ο οποίος οδεύει προς παράταση έως το Σεπτέμβριο, χωρίς όμως ούτε αυτό να είναι ξεκάθαρο.
Η επενδυτική αυτή αβεβαιότητα, δημιουργεί κινδύνους στην υλοποίηση των απαραίτητων έργων αποθήκευσης για την εσυτάθεια και βιωσιμότητα της αγοράς ενέργειας. Το διαρκώς αυξανόμενο μερίδιο των ΑΠΕ απαιτεί ευελιξία, εξισορρόπηση και αξιοπιστία. Οι μπαταρίες είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ ήλιου, ανέμου και δικτύου, μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ημέρας και νύχτας.
Χωρίς αποθήκευση, η ενεργειακή μετάβαση μένει ημιτελής, η βιωσιμότητα των ΑΠΕ απειλείται και οι τιμές ενέργειας γίνονται ασταθείς..
www.worldenergynews.gr
