Η επόμενη διετία αναμένεται να αποτελέσει ορόσημο για τον ΔΕΣΦΑ και, ευρύτερα, για τον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας καθώς η εταιρεία επεκτείνει τις υποδομές της και προετοιμάζει τη χώρα για το ρόλο που ετοιμάζεται να αναλάβει ως ενεργειακός κόμβος LNG για την Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Με ένα επενδυτικό πρόγραμμα που αγγίζει τα 600 εκατομμύρια ευρώ το 2026, ο Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου επιταχύνει την υλοποίηση μιας σειράς κρίσιμων έργων που αναδιαμορφώνουν τις εσωτερικές υποδομές της χώρας, αλλά και ενοισχύουν τον ρόλο της ως διαμετακομιστικού κόμβου φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το τελικό στάδιο μεγάλων έργων
Όπως επεσήμανε η CEO του ΔΕΣΦΑ Μαρία Γκάλι στο περιθώριο των χθεσινών εγκαινίων της μονάδας συμπίεσης αερίου στην Κομοτηνή, στην πρώτη γραμμή του επενδυτικού προγράμματος της εταιρείας βρίσκονται δύο έργα που αναμένεται να καθορίσουν τη φυσιογνωμία του δικτύου την επόμενη δεκαετία: η διπλή γραμμή του αγωγού Καρπερή–Κομοτηνής και η επέκταση του δικτύου προς την Πάτρα. Πρόκειται για έργα συνολικού προϋπολογισμού περίπου 380 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία εισέρχονται στη φάση της τελικής επενδυτικής απόφασης στις αρχές του 2026.
Ο αγωγός Καρπερή–Κομοτηνή, αξίας 260 εκατ. ευρώ, θα αποτελέσει τον βασικό άξονα ενίσχυσης της ροής φυσικού αερίου προς τη βόρεια Ελλάδα, αλλά και κρίκο στη διασύνδεση με τα Βαλκάνια, καθώς εξασφαλίζει αυξημένη ευελιξία και ασφάλεια τροφοδοσίας. Παράλληλα, ο αγωγός προς την Πάτρα, προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, θα επεκτείνει το σύστημα στη Δυτική Ελλάδα, καλύπτοντας ενεργειακά τη βιομηχανική ζώνη της περιοχής και συνδέοντας την Πελοπόννησο με τον εθνικό κορμό του δικτύου.
Στην ίδια χρονική περίοδο, τόνισε η κυρία Γκάλι, αναμένεται να ολοκληρωθεί και ο αγωγός προς τη Βόρεια Μακεδονία, έργο στρατηγικής σημασίας που θα επιτρέψει την εξαγωγή φυσικού αερίου προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Από ελληνικής πλευράς, το έργο θα ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026, ενώ η πλευρά του έργου που αντιστοιχεί στη Βόρειο Μακεδονία αναμένεται να υλοποιηθεί μερικούς μήνες αργότερα.
Όσον αφορά τα έργα του ΔΕΣΦΑ που θα ολοκληρωθούν φέτος, μέσα στο 2025 προβλέπεται η ολοκλήρωση του αγωγού προς τη Δυτική Μακεδονία, ενισχύοντας τις προοπτικές βιομηχανικής επαναδραστηριοποίησης σε μια περιοχή που παραδοσιακά βασίστηκε στη λιγνιτική παραγωγή.
Με αυτά τα έργα, η Ελλάδα ενισχύει τις υποδομές μεταφοράς αερίου σε όλα τα γεωγραφικά της σημεία που τη συνδέουν με τις γειτονικές χώρες και προετοιμάζεται για μια νέα εποχή αυξημένων εξαγωγών που έρχεται.
Ρεβυθούσα: Από κόμβος LNG αναβαθμίζεται σε κόμβο καινοτομίας
Η Ρεβυθούσα αποτελεί διαχρονικά το ενεργειακό «κέντρο» του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου. Μετά την κρίση της ενέργειας το 2022, ο σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου απέδειξε τη στρατηγική του σημασία. Πλέον, όμως, εισέρχεται σε μια νέα φάση τεχνολογικής αναβάθμισης και πράσινης καινοτομίας.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση του Συμπιεστή Αερίου Βρασμού (Boil-Off Gas Compressor), μια μονάδα που επανασυμπιέζει το αέριο που εξατμίζεται από τις δεξαμενές LNG, καταργώντας οριστικά την ανάγκη καύσης του. Η τεχνολογία αυτή εξαλείφει απώλειες, μειώνει τις εκπομπές CO₂ και βελτιώνει την ενεργειακή απόδοση του σταθμού.
Το επόμενο βήμα είναι ακόμη πιο φιλόδοξο: η κατασκευή πλωτού μόλου για τη φόρτωση LNG σε μικρότερα πλοία. Με αυτόν τον τρόπο, η Ρεβυθούσα θα μπορεί να εξυπηρετεί απευθείας τον ανερχόμενο κλάδο της ναυτιλίας LNG, τροφοδοτώντας λιμάνια όπως ο Πειραιάς και επιτρέποντας στα πλοία LNG να ανεφοδιάζονται στην Ελλάδα. Ο νέος μόλος θα δημιουργηθεί στην αντίθετη πλευρά του νησιού, προσαρμοσμένος στις απαιτήσεις μικρότερων σκαφών.
Η επόμενη γενιά έργων: Υγροποίηση CO₂ στη Ρεβυθούσα
Ανάμεσα στα έργα που προδιαγράφουν το μέλλον του ΔΕΣΦΑ ξεχωρίζει το έργο Συλλογής και Υγροποίησης CO₂ – μια καινοτόμα υποδομή που συνδέει τη βιομηχανία με τη μετάβαση στη μηδενική εκπομπή άνθρακα. Πρόκειται για το έργο APOLLO CO2 του ΔΕΣΦΑ, που έχει στόχο τη σύσταση ενός κόμβου δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 στη ΝΑ Ευρώπη. Περιλαμβάνει τη δημιουργία τερματικού υγροποίησης και εξαγωγής, το οποίο θα λαμβάνει τις ποσότητες μέσω αγωγών από τις βιομηχανίες.Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 500 εκατομμυρίων ευρώ, προβλέπει τη δημιουργία αγωγού συλλογής CO₂ από βιομηχανικές πηγές και τη μεταφορά του στη Ρεβυθούσα, όπου θα εγκατασταθεί τερματικό υγροποίησης.
Η καινοτομία του εγχειρήματος έγκειται στη χρήση της χαμηλής θερμοκρασίας του LNG (-250°C) για την υγροποίηση του διοξειδίου του άνθρακα, μέσω ανταλλαγής θερμότητας. Η μέθοδος αυτή μειώνει δραστικά την ενεργειακή κατανάλωση και το κόστος, καθιστώντας το έργο της Ρεβυθούσας ένα από τα πρώτα του είδους του στην Ευρώπη.
Η τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται στο τέλος του 2026 ή τις αρχές του 2027, με τη χρηματοδότηση να προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ιδίους πόρους του ΔΕΣΦΑ. Ήδη, το έργο έχει εξασφαλίσει επιχορήγηση καινοτομίας 36%, γεγονός που αποδεικνύει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για την τεχνολογική του πρωτοπορία.
Στρατηγικά, το έργο εντάσσεται στο πλέγμα πρωτοβουλιών για τη δημιουργία μιας αλυσίδας CCS (Carbon Capture and Storage) στην Ανατολική Μεσόγειο, με τελικούς προορισμούς αποθήκευσης τον Πρίνο, την Οραβέλλα και υποθαλάσσιες δομές στην Ιταλία.
Το ρυθμιστικό στοίχημα
Ωστόσο, όπως τόνισε η κυρία Γκάλι, η επιτυχία του έργου CCS εξαρτάται από την ολοκλήρωση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου για τις υποδομές CO₂, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε φάση διαμόρφωσης. Όπως είπε αναμένεται το νέο θεσμικό πλαίσιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως το τέλος του 2025, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν πιο εξειδικευμένα κανονιστικά πλαίσια για την αδειοδότηση και λειτουργία των αγωγών και των τερματικών CO₂.
Η κυρία Γκάλλι τόνισε τη σημασία της δημιουργίας ενός οικοσυστήματος αποθήκευσης εκπομπών καθώς ούτε οι οι emitters (οι βιομηχανίες που παράγουν CO₂) μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τις υποδομές μεταφοράς και αποθήκευσης, ούτε οι υποδομές έχουν νόημα χωρίς τους βιομηχανικούς παραγωγούς διοξειδίου του άνθρακα. Γι’ αυτό και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καλείται να παίξει ρόλο συντονιστή και εγγυητή, διασφαλίζοντας ότι όλα τα στάδια ωριμάζουν παράλληλα.
Εξαγωγές 11–12 δισ. κυβικά μέτρα
Το 2026 αναμένεται να αποτελέσει μεταβατική χρονιά και για τις εξαγωγές φυσικού αερίου και LNG. Παρότι η Αλεξανδρούπολη έχει τεθεί ήδη σε λειτουργία, η αξιοποίηση του πλήρους εξαγωγικού δυναμικού καθυστερεί λόγω της μη ολοκλήρωσης των έργων δικτύου στη Βουλγαρία, τα οποία προβλέπεται να ολοκληρωθούν έως το καλοκαίρι του 2026.
Για το 2025, οι συνολικές εξαγωγές εκτιμώνται στα 11–12 δισ. κυβικά μέτρα (BCM), συμπεριλαμβάνοντας τον αγωγό TAP, και τις ποσότητες LNG από τη Ρεβυθούσα και το FSRU. Η ουσιαστική αύξηση του εξαγωγικού όγκου αναμένεται μετά το 2027, όταν θα έχουν ολοκληρωθεί όλες οι περιφερειακές διασυνδέσεις και η Ευρώπη θα έχει σε μεγάλο βαθμό αποδεσμευθεί από τη ρωσική εξάρτηση.
Παράλληλα, έχει δοθεί παράταση έως τον Απρίλιο του 2026 στο προϊόν «Ομάδα Προϊόντων 1», προκειμένου να ενισχυθεί η μακροπρόθεσμη δέσμευση δυναμικότητας. Από τον Οκτώβριο του 2025, με την ολοκλήρωση των βουλγαρικών έργων, αναμένεται η διάθεση σταθερότερης και ευρύτερης χωρητικότητας, δίνοντας νέα ώθηση στις εξαγωγικές ροές.
Η Ελλάδα, με επίκεντρο τον ΔΕΣΦΑ, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο ενός νέου ενεργειακού χάρτη. Το φυσικό αέριο παραμένει καύσιμο-γέφυρα στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, και ο συνδυασμός αγωγών, LNG και CCS τοποθετεί τη χώρα σε θέση ενεργειακού κόμβου και τεχνολογικού πρωτοπόρου.
Τα έργα υποδομής δεν είναι απλώς επενδύσεις ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Είναι πλατφόρμες ενεργειακής ασφάλειας, που δημιουργούν θέσεις εργασίας, ενισχύουν τη γεωπολιτική επιρροή της Ελλάδας και καθιστούν τη Ρεβυθούσα, την Αλεξανδρούπολη και τη Δυτική Μακεδονία κέντρα μιας νέας εποχής.
Ο συνδυασμός επεκτάσεων δικτύου, καινοτομίας στη Ρεβυθούσα και πράσινων τεχνολογιών CCS αναδεικνύει τη στρατηγική του ΔΕΣΦΑ να επενδύει σε υποδομές, προωθώντας μια στρατηγική πράσινη μετάβαση που έχει αφετηρία το φυσικό αέριο, και αναπτύσσεται συστηματικά για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες μιας οικονομία χαμηλών εκπομπών.
www.worldenergynews.gr
