Έγγραφο 31 σελίδων που αναλύει τις τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με το πώς μια εκεχειρία θα μπορούσε να διασφαλιστεί σε ένα μέτωπο άνω των 700 μιλίων, παρουσιαζει ο ΣΚΑΙ.gr με πήγή τους New York Times.
Το έγγραφο κοινοποιήθηκε τον περασμένο μήνα μέσω ενός άλλου εμπιστευτικού διαύλου: μιας συνάντησης στη Γενεύη μεταξύ Αμερικανών, Ρώσων και Ουκρανών ειδικών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Προτείνει τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας τουλάχιστον έξι μιλίων πλάτους για να διαχωρίζει τους δύο στρατούς, καθώς και την εγκατάσταση 5.000 πολιτών και αστυνομικών που θα την περιπολούν. Το έγγραφο υποστηρίζει ότι μπορεί να χρειαστούν περίπου 10.000 ξένοι στρατιώτες για να παρέχουν ασφάλεια στους παρατηρητές.
Οι παρατηρητές θα αναφέρουν, εάν οι δύο πλευρές τηρούν την εκεχειρία και αν τα βαρέα όπλα έχουν αποσυρθεί στη συμφωνημένη απόσταση από τη ζώνη ασφαλείας. Η αποστολή θα λειτουργεί υπό τις εντολές των Ηνωμένων Εθνών ή άλλου διεθνούς οργανισμού.
Μια τέτοια δύναμη θα μπορούσε να αποτρέψει την κλιμάκωση των εντάσεων και των ενεργειών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναζωπύρωση των συγκρούσεων. Ωστόσο, θα διαχωρίζεται από οποιαδήποτε δύναμη «αναχαίτισης» που θα παρείχε εγγύηση ασφαλείας στην Ουκρανία σε περίπτωση νέας ρωσικής εισβολής.
Eκπρόσωποι Ουκρανίας, Ρωσίας, ΗΠΑ και Ευρώπης στις συζητήσεις
Ο Thomas Greminger, διευθυντής του Geneva Center, επέβλεπε την παρακολούθηση της εκεχειρίας στην Ουκρανία από το 2017 έως το 2020, ως γενικός γραμματέας του οργανισμού που είχε αναλάβει την αποστολή, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), με έδρα τη Βιέννη.
Όπως ανέφερε, συγκέντρωσε μια ομάδα ειδικών σε θέματα εκεχειρίας λίγο μετά την εισβολή του 2022, με στόχο να καταθέσουν προτάσεις για το πώς μια μελλοντική ανακωχή στην Ουκρανία θα μπορούσε να είναι πιο ανθεκτική από την προηγούμενη.
Στους ειδικούς περιλαμβάνονταν στελέχη διεθνών οργανισμών και πρώην στρατιωτικοί διοικητές με εμπειρία στις ειρηνευτικές αποστολές, είπε. Ζήτησαν να μην κατονομαστούν δημόσια λόγω της ευαισθησίας του θέματος.
«Έπρεπε να είμαστε αρκετά διακριτικοί», δήλωσε.
Παράλληλα, ο Greminger επέβλεψε εμπιστευτικές συζητήσεις μεταξύ ειδικών της εξωτερικής πολιτικής από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Οι συμμετέχοντες σε αυτές τις συναντήσεις, των οποίων την ταυτότητα ο Greminger δεν αποκάλυψε, ενήργησαν με προσωπική ιδιότητα, όπως είπε, αν και ενημέρωναν τις κυβερνήσεις τους εκ των υστέρων.
Ανέφερε ότι ο αρχικός σκοπός των συναντήσεων, που ξεκίνησαν το 2022, ήταν «να δημιουργηθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας» με τη Μόσχα και ότι συζητήθηκαν επίσης σενάρια για εκεχειρία ή διευθέτηση της σύγκρουσης.
Οι προτάσεις του Geneva Center
Ωστόσο, οι προσπάθειες του Geneva Center ρίχνουν επίσης φως στη μυστική διπλωματία που έχει αποτελέσει χαρακτηριστικό αυτού του πολέμου, στη διάρκεια του οποίου η Δύση και η Ουκρανία επιδίωξαν να απομονώσουν τη Ρωσία στη διεθνή σκηνή, ενώ ταυτόχρονα διατηρούσαν ιδιωτικές επαφές με τη Μόσχα για ορισμένα ζητήματα.
Οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, για παράδειγμα, οδήγησαν σε μια σειρά ανταλλαγών αιχμαλώτων πολέμου και στη συμφωνία που επέτρεψε στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά της μέσω της Μαύρης Θάλασσας μέχρι που η Ρωσία αποσύρθηκε από αυτήν το 2023.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, αναφέρει το έγγραφο του Geneva Center, η Ρωσία και η Ουκρανία «βρήκαν τρόπους να συνεργαστούν σε ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος».
Το έγγραφο προτείνει ότι οι διεθνείς παρατηρητές θα συνεργάζονται με μια κοινή επιτροπή, αποτελούμενη από Ρώσους και Ουκρανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους. Μέσω αυτής της επιτροπής, οι δύο πλευρές θα μπορούν να ελέγχουν η μία την άλλη και να διαπραγματεύονται ζητήματα όπως η απελευθέρωση κρατουμένων, η αποναρκοθέτηση και οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι για τους πολίτες στη ζώνη ασφαλείας.
Αυτό θα είναι ένα πρωτόγνωρο και δύσκολο πρόβλημα Ένας λόγος είναι το μήκος των συνόρων μεταξύ των ουκρανικών και των ρωσοκρατούμενων εδαφών — περίπου πέντε φορές μεγαλύτερο από τη Ζώνη Αποστρατιωτικοποίησης μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας. Ένας άλλος, είπε, είναι η προηγμένη τεχνολογία και το εύρος των όπλων που διαθέτουν τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία.
Η ακριβής παρακολούθηση θα είναι καθοριστικός παράγοντας για το αν μια μελλοντική ανακωχή στην Ουκρανία θα διατηρηθεί. Oι αυξημένες πιθανότητες να καταγραφεί μια παραβίαση, είπε, θα μείωναν τα κίνητρα για οποιαδήποτε πλευρά να δοκιμάσει τη σταθερότητα της ανακωχής. Θα μπορούσαν επίσης να μειώσουν τις πιθανότητες να οδηγήσουν ακούσιες ή ανεξέλεγκτες ενέργειες σε αναζωπύρωση των συγκρούσεων.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο έτοιμο σχέδιο που μπορεί εύκολα να συμβουλευτεί κανείς» για την εφαρμογή μιας εκεχειρίας στην Ουκρανία, δήλωσε ο Samuel Charap, αναλυτής για τη Ρωσία στο RAND Corporation, αναφερόμενος στην εφαρμογή μιας εκεχειρίας στην Ουκρανία, ο οποίος εδώ και καιρό υποστηρίζει ότι η Δύση πρέπει να διερευνήσει το ενδεχόμενο μιας διαπραγματευτικής διευθέτησης. «Εν μέρει επειδή ήταν ένα ζήτημα ταμπού για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα».
www.worldenergynews.gr
