Η στάση που θα κρατήσει η Τουρκία στο Αιγαίο μετά και την οριοθέτηση των θαλάσσιων πάρκων στις Νότιες Κυκλάδες και στο Ιόνιο, η εκκρεμότητα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου και η «κινούμενη άμμος» της Λιβύης είναι θέματα που με διάφορους τρόπους κρατούν το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών σε κατάσταση επιφυλακής ακόμη και εν μέσω του θέρους
Μπροστά σε μια τριπλή πρόκληση τους προσεχείς μήνες θα βρεθεί η κυβέρνηση της ΝΔ, σύμφωνα με τον Βασίλη Νέδο και την Καθημερινή, καθώς τα επιχειρησιακά «ήρεμα νερά» στο Αιγαίο δεν επηρεάζουν τα υπόλοιπα ενεργά μέτωπα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Η στάση που θα κρατήσει η Τουρκία στο Αιγαίο μετά και την οριοθέτηση των θαλάσσιων πάρκων στις Νότιες Κυκλάδες και στο Ιόνιο, η εκκρεμότητα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου και η «κινούμενη άμμος» της Λιβύης είναι θέματα που με διάφορους τρόπους κρατούν το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών σε κατάσταση επιφυλακής ακόμη και εν μέσω του θέρους.
Αρχικά, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η Αθήνα αναμένει την απάντηση στην –προαναγγελθείσα από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και ως εκ τούτου γνωστή στην Άγκυρα– ανακοίνωση των θαλασσίων πάρκων.
Η περιοχή που έχει οριοθετηθεί βρίσκεται εντός χωρικών υδάτων ελληνικών νησιών του Νοτίου Αιγαίου, περιλαμβάνει, ωστόσο, το σύμπλεγμα Κινάρου – Λέβιθας και των νησίδων που βρίσκονται ενδιαμέσως και εντάσσεται στην κατηγορία εκείνη των νησιών που η Άγκυρα θεωρεί ακαθόριστης κυριαρχίας.
Πρόκειται, βεβαίως, για ισχυρισμό ο οποίος δεν στέκει σε καμία ουσιαστική (ακόμη και κριτική) ανάγνωση των Διεθνών Συνθηκών, ωστόσο η Άγκυρα δεν τη χρησιμοποιεί για πρώτη φορά.
Δεδομένου ότι αυτό το μπρα-ντε-φερ για τα περιβαλλοντικά πάρκα στο Αιγαίο διαρκεί 15 μήνες, είναι σαφές πως η Άγκυρα ήδη έχει έτοιμη την απάντηση και απλώς αναμένει τον κατάλληλο χρόνο για την ανάρτησή τους.
Η πιθανότητα δημιουργίας ενός χάρτη που θα παρουσιάζει αλληλοεπικαλύψεις δεν αποκλείεται, αν και το βασικό σενάριο αφορά τη χωροθέτηση θαλασσίων πάρκων περί τα παράλια της Μικράς Ασίας, που, ωστόσο, μπορεί να περιλαμβάνει και νησίδες που δεν ανήκουν στην Τουρκία.
Για τον GSI
Η δεύτερη εκκρεμότητα, εκείνη της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Κύπρου, ήδη μετράει έναν χρόνο από το τουρκικό «μπλόκο» λίγα μέτρα έξω από το όριο των 6 ναυτικών μιλίων αιγιαλίτιδας ζώνης της Καρπάθου.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε την περασμένη Τετάρτη στις τεχνικές δυσκολίες του έργου Great Sea Interconnector (GSI), ωστόσο εξέφρασε τη βούληση της προώθησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης, παρά τα εμπόδια που υφίστανται.
Είναι απολύτως σαφές ότι η εμπορική διάσταση του έργου έχει μεγάλη σημασία, όπως, άλλωστε, και οι αντικρουόμενες απόψεις εντός της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με το αν και πώς θα προχωρήσει ο GSI.
Ωστόσο, είναι εξίσου σαφές ότι ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας έως αυτή τη στιγμή είναι η επιθετική στάση της Τουρκίας, η οποία λειτουργεί στο πεδίο με τρόπο απολύτως δυσανάλογο σε σχέση με το τι πραγματικά είναι ο GSI, δηλαδή ένα έργο που δεν επηρεάζει κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά διεξάγεται στην ανοιχτή θάλασσα και αποτελεί, ως εκ τούτου, δραστηριότητα που δεν εντάσσεται στη συζήτηση για την υφαλοκρηπίδα. Τέτοια έργα (για καλώδια δεδομένων) έχουν γίνει και στο πρόσφατο παρελθόν στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ίσως αυτός να είναι και ένας βασικός λόγος για τον οποίο εξακολουθεί να κατασκευάζεται κανονικά το καλώδιο που σχεδιάζεται να βυθιστεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, παρά τις καθυστερήσεις. Πάντως, μέχρι στιγμής, οι προσπάθειες άτυπης συνεννόησης με την Τουρκία για το καλώδιο έχουν αποβεί άκαρπες.
Το Λιβυκό
Το τρίτο μέτωπο είναι εκείνο της Λιβύης, όπου η Αθήνα αντιμετωπίζει τις γνωστές δυσκολίες. Τόσο με το δυτικό κομμάτι και την Τρίπολη, η οποία λειτουργεί ως μακρύ χέρι της Άγκυρας στη Λιβύη, όσο και με την ανατολική και τη Βεγγάζη, που έχει γίνει τους τελευταίους μήνες αποδέκτρια μεγάλων πιέσεων, αλλά και δελέατος από την Τουρκία.
Μετά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Βεγγάζη προχώρησαν ήδη κάποιες συμφωνίες, όπως αυτή που αποκάλυψε την περασμένη Τετάρτη η «Κ» για εκπαίδευση στελεχών της ακτοφυλακής και του ναυτικού της ανατολικής Λιβύης.
Πρόκειται για συνολικά 25 άτομα που βρίσκονται ήδη στα Χανιά και ακολουθούν εκπαίδευση.
Μάλιστα, μετά το πέρας της εκπαίδευσής τους αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλοι. Προφανώς σε αυτό το πεδίο η Άγκυρα έχει ήδη δραστηριοποιηθεί, οπότε για την Αθήνα το ζήτημα είναι τι μπορεί να προσφέρει σε αυτή τη συνομοσπονδία προσωπικών και φυλετικών συμφερόντων που είναι και τα δύο τμήματα της Λιβύης.
Συζητήσεις έχουν γίνει τόσο με τον πρωθυπουργό της Τρίπολης Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα, όσο και με τον στρατάρχη Χαφτάρ για την πιθανότητα οριοθέτησης ΑΟΖ που θα ξεκινάει χωρίς να υπολογίζεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ωστόσο οι δυσκολίες γι’ αυτό είναι προφανείς.
Η Αθήνα έχει, εν τω μεταξύ, ένα σημαντικό βαθμό συντονισμού με το Κάιρο για το θέμα, δεδομένου ότι η Ανατολική Λιβύη μπορεί να μετατραπεί σε «μαύρη τρύπα» ασφαλείας για την Αίγυπτο και διαθέτει φιλικές σχέσεις με τον στρατάρχη Χαφτάρ.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Στην ανατολική Λιβύη δραστηριοποιείται και η Ουάσιγκτον, με βήματα προσεκτικά. Πριν από λίγες ημέρες, τον κ. Χαφτάρ επισκέφθηκε στη Βεγγάζη ο Μασάντ Μπούλος, ανώτερος σύμβουλος στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για αφρικανικές υποθέσεις με ρόλο, όπως ανακοινώθηκε, να συζητήσουν πώς μπορεί να ενισχυθεί η συνεργασία ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αν και για την Αθήνα η –έστω δειλή– επανεμφάνιση της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Λιβύη έχει τη σημασία της, είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να περιμένει πολλά επί της ουσίας.
www.worldenergynews.gr
Η στάση που θα κρατήσει η Τουρκία στο Αιγαίο μετά και την οριοθέτηση των θαλάσσιων πάρκων στις Νότιες Κυκλάδες και στο Ιόνιο, η εκκρεμότητα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου και η «κινούμενη άμμος» της Λιβύης είναι θέματα που με διάφορους τρόπους κρατούν το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών σε κατάσταση επιφυλακής ακόμη και εν μέσω του θέρους.
Αρχικά, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η Αθήνα αναμένει την απάντηση στην –προαναγγελθείσα από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και ως εκ τούτου γνωστή στην Άγκυρα– ανακοίνωση των θαλασσίων πάρκων.
Η περιοχή που έχει οριοθετηθεί βρίσκεται εντός χωρικών υδάτων ελληνικών νησιών του Νοτίου Αιγαίου, περιλαμβάνει, ωστόσο, το σύμπλεγμα Κινάρου – Λέβιθας και των νησίδων που βρίσκονται ενδιαμέσως και εντάσσεται στην κατηγορία εκείνη των νησιών που η Άγκυρα θεωρεί ακαθόριστης κυριαρχίας.
Πρόκειται, βεβαίως, για ισχυρισμό ο οποίος δεν στέκει σε καμία ουσιαστική (ακόμη και κριτική) ανάγνωση των Διεθνών Συνθηκών, ωστόσο η Άγκυρα δεν τη χρησιμοποιεί για πρώτη φορά.
Δεδομένου ότι αυτό το μπρα-ντε-φερ για τα περιβαλλοντικά πάρκα στο Αιγαίο διαρκεί 15 μήνες, είναι σαφές πως η Άγκυρα ήδη έχει έτοιμη την απάντηση και απλώς αναμένει τον κατάλληλο χρόνο για την ανάρτησή τους.
Η πιθανότητα δημιουργίας ενός χάρτη που θα παρουσιάζει αλληλοεπικαλύψεις δεν αποκλείεται, αν και το βασικό σενάριο αφορά τη χωροθέτηση θαλασσίων πάρκων περί τα παράλια της Μικράς Ασίας, που, ωστόσο, μπορεί να περιλαμβάνει και νησίδες που δεν ανήκουν στην Τουρκία.
Για τον GSI
Η δεύτερη εκκρεμότητα, εκείνη της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Κύπρου, ήδη μετράει έναν χρόνο από το τουρκικό «μπλόκο» λίγα μέτρα έξω από το όριο των 6 ναυτικών μιλίων αιγιαλίτιδας ζώνης της Καρπάθου.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε την περασμένη Τετάρτη στις τεχνικές δυσκολίες του έργου Great Sea Interconnector (GSI), ωστόσο εξέφρασε τη βούληση της προώθησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης, παρά τα εμπόδια που υφίστανται.
Είναι απολύτως σαφές ότι η εμπορική διάσταση του έργου έχει μεγάλη σημασία, όπως, άλλωστε, και οι αντικρουόμενες απόψεις εντός της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας σχετικά με το αν και πώς θα προχωρήσει ο GSI.
Ωστόσο, είναι εξίσου σαφές ότι ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας έως αυτή τη στιγμή είναι η επιθετική στάση της Τουρκίας, η οποία λειτουργεί στο πεδίο με τρόπο απολύτως δυσανάλογο σε σχέση με το τι πραγματικά είναι ο GSI, δηλαδή ένα έργο που δεν επηρεάζει κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά διεξάγεται στην ανοιχτή θάλασσα και αποτελεί, ως εκ τούτου, δραστηριότητα που δεν εντάσσεται στη συζήτηση για την υφαλοκρηπίδα. Τέτοια έργα (για καλώδια δεδομένων) έχουν γίνει και στο πρόσφατο παρελθόν στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ίσως αυτός να είναι και ένας βασικός λόγος για τον οποίο εξακολουθεί να κατασκευάζεται κανονικά το καλώδιο που σχεδιάζεται να βυθιστεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, παρά τις καθυστερήσεις. Πάντως, μέχρι στιγμής, οι προσπάθειες άτυπης συνεννόησης με την Τουρκία για το καλώδιο έχουν αποβεί άκαρπες.
Το Λιβυκό
Το τρίτο μέτωπο είναι εκείνο της Λιβύης, όπου η Αθήνα αντιμετωπίζει τις γνωστές δυσκολίες. Τόσο με το δυτικό κομμάτι και την Τρίπολη, η οποία λειτουργεί ως μακρύ χέρι της Άγκυρας στη Λιβύη, όσο και με την ανατολική και τη Βεγγάζη, που έχει γίνει τους τελευταίους μήνες αποδέκτρια μεγάλων πιέσεων, αλλά και δελέατος από την Τουρκία.
Μετά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Βεγγάζη προχώρησαν ήδη κάποιες συμφωνίες, όπως αυτή που αποκάλυψε την περασμένη Τετάρτη η «Κ» για εκπαίδευση στελεχών της ακτοφυλακής και του ναυτικού της ανατολικής Λιβύης.
Πρόκειται για συνολικά 25 άτομα που βρίσκονται ήδη στα Χανιά και ακολουθούν εκπαίδευση.
Μάλιστα, μετά το πέρας της εκπαίδευσής τους αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλοι. Προφανώς σε αυτό το πεδίο η Άγκυρα έχει ήδη δραστηριοποιηθεί, οπότε για την Αθήνα το ζήτημα είναι τι μπορεί να προσφέρει σε αυτή τη συνομοσπονδία προσωπικών και φυλετικών συμφερόντων που είναι και τα δύο τμήματα της Λιβύης.
Συζητήσεις έχουν γίνει τόσο με τον πρωθυπουργό της Τρίπολης Αμπντουλχαμίντ Ντμπέιμπα, όσο και με τον στρατάρχη Χαφτάρ για την πιθανότητα οριοθέτησης ΑΟΖ που θα ξεκινάει χωρίς να υπολογίζεται το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ωστόσο οι δυσκολίες γι’ αυτό είναι προφανείς.
Η Αθήνα έχει, εν τω μεταξύ, ένα σημαντικό βαθμό συντονισμού με το Κάιρο για το θέμα, δεδομένου ότι η Ανατολική Λιβύη μπορεί να μετατραπεί σε «μαύρη τρύπα» ασφαλείας για την Αίγυπτο και διαθέτει φιλικές σχέσεις με τον στρατάρχη Χαφτάρ.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Στην ανατολική Λιβύη δραστηριοποιείται και η Ουάσιγκτον, με βήματα προσεκτικά. Πριν από λίγες ημέρες, τον κ. Χαφτάρ επισκέφθηκε στη Βεγγάζη ο Μασάντ Μπούλος, ανώτερος σύμβουλος στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για αφρικανικές υποθέσεις με ρόλο, όπως ανακοινώθηκε, να συζητήσουν πώς μπορεί να ενισχυθεί η συνεργασία ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αν και για την Αθήνα η –έστω δειλή– επανεμφάνιση της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Λιβύη έχει τη σημασία της, είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να περιμένει πολλά επί της ουσίας.
www.worldenergynews.gr
