Η συμφωνία για το ήλιο της Σελήνης είναι η μεγαλύτερη αγορά φυσικών πόρων από το διάστημα. Δεν έχει ξεκινήσει ακόμη την εξόρυξη στο φεγγάρι, αλλά οι εταιρείες ήδη αγοράζουν τους πόρους του.
Η αγορά ηλίου
Η φινλανδική εταιρεία τεχνολογίας Bluefors, κατασκευαστής συστημάτων ψυγείων, ζωτικής σημασίας για την κβαντική πληροφορική, αγόρασε δεκάδες χιλιάδες λίτρα ηλίου-3 από τη Σελήνη - ξοδεύοντας «πάνω από 300 εκατομμύρια δολάρια» - μέσω μιας εμπορικής διαστημικής εταιρείας που ονομάζεται Interlune. Η συμφωνία, η οποία δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως, σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη αγορά φυσικού πόρου από το διάστημα.
Η Bluefors είναι ο τρίτος πελάτης που υπέγραψε σύμβαση, με παραγγελία έως 10.000 λίτρων ηλίου-3 ετησίως για παράδοση μεταξύ 2028 και 2037.
Η συμφωνία είναι «το ισχυρότερο σημάδι που μπορούμε να βρούμε ότι υπάρχει ζήτηση για ήλιο-3», δήλωσε ο Rob Meyerson, διευθύνων σύμβουλος της Interlune και πρώην πρόεδρος της Blue Origin. (Ο ιδρυτής της Blue Origin, Tζεφ Μπέζος, είναι ιδιοκτήτης της εφημερίδας The Washington Post.)
Εξορύξεις στο φεγγάρι για ήλιο-3
Η Interlune, μια εταιρεία που ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της Blue Origin και έναν αστροναύτη του Apollo, έχει αντιμετωπίσει σκεπτικισμό σχετικά με την αποστολή της να γίνει η πρώτη οντότητα που θα εξορύξει το φεγγάρι (κάτι που είναι νόμιμο χάρη σε έναν νόμο του 2015 που παραχωρεί στις αμερικανικές διαστημικές εταιρείες τα δικαιώματα εξόρυξης σε ουράνια σώματα). Ωστόσο, οι πρόοδοι στην τεχνολογία συγκομιδής και η υλοποίηση εμπορικών συμφωνιών κάνουν σταδιακά αυτό το εγχείρημα να μοιάζει λιγότερο με επιστημονική φαντασία.
Το ήλιο-3 είναι πολύ ελαφρύτερο από το ήλιο-4 που χρησιμοποιείται στα πάρτι γενεθλίων. Είναι επίσης πολύ πιο σπάνιο στη Γη. Ωστόσο, δείγματα σεληνιακών πετρωμάτων από την εποχή του Apollo υποδηλώνουν την αφθονία του εκεί. Η Interlune έχει εκτιμήσει την αγοραία αξία του σε 20 εκατομμύρια δολάρια ανά κιλό (περίπου 7.500 λίτρα).
«Είναι ο μόνος πόρος στο σύμπαν που έχει αρκετά υψηλή τιμή ώστε να δικαιολογεί την αποστολή στο διάστημα σήμερα και την επιστροφή του στη Γη», δήλωσε ο Meyerson.
Γιατί η κβαντική τεχνολογία μπορεί να απαιτεί εξόρυξη στο φεγγάρι
Μπουστάρισμα στην κβαντική τεχνολογία
Η συμφωνία με την Bluefors έρχεται πριν από την πολυαναμενόμενη έκρηξη της κβαντικής υπολογιστικής τεχνολογίας, η οποία θα μπορούσε να βελτιώσει δραστικά την ικανότητα επίλυσης ορισμένων από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύμπαντος. Οι προηγμένοι υπολογιστές μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό καινοτόμων προσεγγίσεων για τη θεραπεία ασθενειών, την ανακάλυψη κατοικήσιμων πλανητών, την παραγωγή καλύτερων χρηματοοικονομικών αναλύσεων ή, πιο επικίνδυνα, την παραβίαση της πρόσβασης σε ευαίσθητες πληροφορίες.
Ένας κβαντικός υπολογιστής θα μπορούσε μια μέρα να υπολογίσει τη λύση σε λίγα λεπτά, ή ίσως ακόμη και σε δευτερόλεπτα. Αυτές οι μηχανές επόμενου επιπέδου βασίζονται σε σωματίδια που ονομάζονται qubits για να επεξεργάζονται πληροφορίες με νέους τρόπους. Αλλά η θερμότητα, ακόμη και σε μικρές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει σφάλματα στα qubits. Εκεί μπαίνει το ήλιο-3.
Η Bluefors κατασκευάζει την τεχνολογία ψύξης που επιτρέπει στον υπολογιστή να λειτουργεί, παράγοντας δομές τύπου πολυελαίου γνωστές ως ψυγεία αραίωσης. Τα ψυγεία τους, που χρησιμοποιούνται από την IBM, ηγέτη στον τομέα των κβαντικών υπολογιστών, περιέχουν ένα μείγμα ηλίου-3 και ηλίου-4 που μειώνει τη θερμοκρασία κάτω από 10 millikelvins.
Ο τομέας της κβαντικής πληροφορικής βρίσκεται στα πρώτα του στάδια, δήλωσε ο Gary Lai, συνιδρυτής και διευθυντής τεχνολογίας της Interlune, ο οποίος προηγουμένως ήταν αρχιτέκτονας στην Blue Origin. Οι υπάρχοντες κβαντικοί υπολογιστές έχουν κατασκευαστεί με περισσότερα από χίλια qubits, είπε, αλλά ένα εμπορικό σύστημα ή κέντρο δεδομένων θα χρειαζόταν ένα εκατομμύριο ή περισσότερα. Αυτό θα μπορούσε ίσως να απαιτήσει ακόμα και χιλιάδες λίτρα ηλίου-3 ανά κβαντικό υπολογιστή.
«Θα χρειαστούν περισσότερο ήλιο-3 από ό,τι είναι διαθέσιμο στον πλανήτη Γη», είπε ο Lai. Το μεγαλύτερο μέρος του ηλίου-3 στη Γη, είπε, προέρχεται από τη διάσπαση του τριτίου (ένα ισότοπο του υδρογόνου) στα αποθέματα πυρηνικών όπλων, αλλά κάθε χρόνο παράγονται μεταξύ 22.000 και 30.000 λίτρα.
Η Σελήνη θα καλύψει το κενό
Η Σελήνη θα μπορούσε να καλύψει αυτό το κενό. Καθώς ο ήλιος εκπέμπει ένα ρεύμα φορτισμένων σωματιδίων στο διάστημα, έχει κατακλύσει τη Σελήνη με ήλιο-3 από τη γέννησή της. (Ενώ το μαγνητικό πεδίο της Γης εκτρέπει μεγάλο μέρος του ηλίου-3 από τον ήλιο).
«Εκτιμούμε ότι υπάρχουν πάνω από ένα εκατομμύριο μετρικοί τόνοι ηλίου-3 στη Σελήνη», είπε ο Meyerson. «Και συσσωρεύεται εκεί εδώ και 4 δισεκατομμύρια χρόνια», πρόσθεσε.
Η προγραμματισμένη εξόρυξη ή συγκομιδή ήλιου-3 στη Σελήνη θα περιλαμβάνει τέσσερα βασικά στάδια.
Πρώτον, η Interlune θα σκάψει μέρος της σεληνιακής επιφάνειας και θα διαχωρίσει τα μικρότερα σωματίδια από τα μεγαλύτερα χρησιμοποιώντας φυγοκεντρική δύναμη. Στη συνέχεια, η εταιρεία θα επεξεργαστεί τα λεπτά σωματίδια και θα απελευθερώσει ένα μείγμα αερίων που είναι παγιδευμένα σε φυσαλίδες στην εξωτερική επιφάνεια.
Το επόμενο βήμα θα περιλαμβάνει τον διαχωρισμό του ηλίου-3 από το ήλιο-4 και άλλα αέρια για μεταφορά πίσω στη Γη. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία, η Interlune θα επιστρέψει το εκσκαφέν χώμα στην επιφάνεια της Σελήνης, αφήνοντας μια εντύπωση που μοιάζει περισσότερο με καλλιεργημένη γη παρά με χώρο εξόρυξης.
Η εταιρεία έχει επιδείξει πολλά στάδια των τεχνολογιών συγκομιδής της στη Γη. Συνεργάστηκε με την Vermeer Corporation, έναν κατασκευαστή βιομηχανικού εξοπλισμού στην Αϊόβα, για την ανάπτυξη και τη δοκιμή ενός πρωτότυπου εκσκαφέα πλήρους κλίμακας. Μπορεί να σκάψει 100 μετρικούς τόνους χώματος ανά ώρα και να τον επιστρέψει στην επιφάνεια με μια γρήγορη κίνηση.
Άλλες αναλύσεις έχουν δείξει ότι η συλλογή ηλίου-3 είναι δύσκολη, αν όχι μη ρεαλιστική. Μια έκθεση του 2022 από τη Γεωλογική Υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών ταξινόμησε το στοιχείο ως «υποθετικό μη ανακτήσιμο πόρο» εκείνη την εποχή, με την πιθανότητα ύπαρξης τέτοιων αποθεμάτων σε 30 χρόνια να είναι «άγνωστη». Η ανάκτηση μπορεί επίσης να απαιτήσει την εκσκαφή μεγάλου όγκου σεληνιακού χώματος για την ανάκτηση λίγων λίτρων.
«Ίσως σε τρία έως πέντε χρόνια, θα δούμε κέντρα δεδομένων με κβαντικούς υπολογιστές, και θα είναι σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από ό,τι σήμερα», δήλωσε ο Waismaa, της Bluefors. «Για αυτό, διαπιστώσαμε ότι χρειαζόμαστε αρκετούς προμηθευτές ηλίου-3».
www.worldenergynews.gr
