Στους John Clarke, Michel H. Devoret και John M. Martinis, επιστήμονες από αμερικανικά πανεπιστήμια, που έφεραν τα κβαντικά φαινόμενα στον μακρόκοσμο απονεμήθηκε το φετινό Νόμπελ Φυσικής.
Η απονομή του βραβείου
Οι τρεις φυσικοί, αναμεσά τους και ένας επιστήμονας ελληνικής καταγωγής, τιμήθηκαν για την ανακάλυψη της μακροσκοπικής κβαντομηχανικής σήραγγας και την κβάντωση ενέργειας σε ηλεκτρικό κύκλωμα.
Οι φετινοί νικητές του Νόμπελ Φυσικής διεξήγαγαν πειράματα με ένα ηλεκτρικό κύκλωμα στο οποίο απέδειξαν τόσο την κβαντομηχανική σήραγγα όσο και τα κβαντοποιημένα επίπεδα ενέργειας σε ένα σύστημα αρκετά μεγάλο ώστε να χωρά στην παλάμη ενός χεριού.
Το έργο τους αποτελεί θεμέλιο για την κατανόηση και την κατασκευή κβαντικών συστημάτων, με τεράστιο αντίκτυπο στον τομέα των κβαντικών υπολογιστών.
Ποιος είναι ο Ελληνοαμερικανός φυσικός;
Ο John M. Martinis γεννήθηκε το 1958 και είναι ένας ελληνοαμερικανός φυσικός και ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. Έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ. Ο ίδιος διερεύνησε την κβαντική συμπεριφορά μιας μακροσκοπικής μεταβλητής, της διαφοράς φάσης σε μια διασταύρωση σήραγγας Josephson. Ο επιβλέπων του διδακτορικού του ήταν ο John Clarke (ο ένας εκ των οποίων μοιράστηκε το Νόμπελ Φυσικής). Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου συνεργάστηκε και με τον μεταδιδακτορικό ερευνητή -εκείνη την εποχή- (ακόμα ένας εκ των οποίων μοιράστηκε το Νόμπελ Φυσικής).
Το 1985, οι τρεις επιστήμονες παρουσίασαν την ανάλυσή τους για τους παλμούς μικροκυμάτων που κατέδειξαν την κβαντική συμπεριφορά μιας επαφής Josephson. Αυτή η εργασία αποτέλεσε τη βάση για την υπεραγώγιμη κβαντική υπολογιστική.
Εντάχθηκε στο Commissariat à l’Energie Atomique στο Saclay της Γαλλίας, για μια πρώτη μεταδιδακτορική έρευνα και στη συνέχεια στο τμήμα Ηλεκτρομαγνητικής Τεχνολογίας στο Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων και Τεχνολογίας (NIST) στο Boulder, όπου εργάστηκε πάνω στους ενισχυτές υπεραγώγιμων συσκευών κβαντικής παρεμβολής (SQUIDs). Παράλληλα, κι ενώ βρισκόταν στο NIST, ανέπτυξε μια τεχνική ανίχνευσης ακτίνων Χ χρησιμοποιώντας έναν υπεραγώγιμο μικροθερμιδομετρητή αισθητήρα ακμής μετάβασης με ηλεκτροθερμική ανάδραση.
Το 2004 μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα , όπου κατείχε την έδρα Worster στην πειραματική φυσική μέχρι το 2017.
Ο John M. Martinis παραμένει ενεργός στην έρευνα και την ανάπτυξη κβαντικών τεχνολογιών, προσφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία σε παγκόσμια κλίμακα, συμβάλλοντας καθοριστικά στην επόμενη γενιά της τεχνολογίας.
Τα υπόλοιπα Νόμπελ
Τα υπόλοιπα βραβεία Νόμπελ 2025, που απονέμονται για τις προόδους στη χημεία, τη λογοτεχνία και την ειρήνη, θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Το βραβείο οικονομικών θα απονεμηθεί στις 13 Οκτωβρίου.
Οι νικητές των βραβείων Νόμπελ θα παραλάβουν τα βραβεία τους σε τελετή απονομής που θα πραγματοποιηθεί στη Σουηδία τον Δεκέμβριο.
www.worldenergynews.gr
