Η αντιπαράθεση της Κίνας με την BHP για τις τιμές και το νόμισμα διακανονισμού υπερβαίνει τα όρια μιας απλής εμπορικής διαφοράς
Σε μια εξέλιξη που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων και να επηρεάσει τις τιμές του σιδηρομεταλλεύματος, η BHP συμφώνησε να πραγματοποιεί το 30% των συναλλαγών της στην αγορά spot με Κινέζους αγοραστές σε κινεζικά γουάν (RMB), εγκαταλείποντας εν μέρει το παραδοσιακό καθεστώς του αμερικανικού δολαρίου.
Σύμφωνα με το Metal Miner, η αλλαγή, που θα ξεκινήσει από το δ’ τρίμηνο του τρέχοντος, σηματοδοτεί μια στρατηγική στροφή στις εμπορικές σχέσεις Αυστραλίας–Κίνας και παράλληλα υπογραμμίζει την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στους παγκόσμιους μηχανισμούς τιμολόγησης.
Η αντιπαράθεση της Κίνας με την BHP για τις τιμές και το νόμισμα διακανονισμού υπερβαίνει τα όρια μιας εμπορικής διαφοράς.
Όπως επισημαίνουν αναλυτές, πρόκειται για στοχευμένη κίνηση στο πλαίσιο της μακροχρόνιας στρατηγικής του Πεκίνου να αποδυναμώσει την κυριαρχία του δολαρίου και να επιβάλει μεγαλύτερο έλεγχο στους διεθνείς χρηματοοικονομικούς και εμπορικούς κανόνες.
Το νέο σύστημα διακανονισμού σε γουάν θα καλύπτει περίπου 88,5 εκατομμύρια τόνους σιδηρομεταλλεύματος ετησίως, αξίας σχεδόν 10 δισ. δολαρίων.
Το σημείο ανάφλεξης
Στις 30 Σεπτεμβρίου, η China Mineral Resources Group διέταξε την αναστολή αγορών σε δολάρια από την BHP, προκαλώντας διαταραχές στις αποστολές και έντονη αναταραχή στην αγορά.
Επισήμως, η διαφωνία αφορούσε την ποιότητα και τις τιμές του μεταλλεύματος, αλλά οι περισσότεροι αναλυτές τη θεωρούν προμελετημένο τεστ πίεσης για την επιβολή νέων όρων διακανονισμού.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζε, εξέφρασε ανησυχία, τονίζοντας τη σημασία της απρόσκοπτης ροής εξαγωγών σιδηρομεταλλεύματος προς την Κίνα, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% του αυστραλιανού εμπορίου με τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο.
Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν ότι η αποδοχή πληρωμών σε γουάν θα μπορούσε να εκθέσει τους Αυστραλούς παραγωγούς σε συναλλαγματικό κίνδυνο και να ερμηνευτεί ως ευθυγράμμιση με την ατζέντα απο-δολαριοποίησης του Πεκίνου.
Η απόφαση της BHP να αποδεχθεί μερικό διακανονισμό σε RMB θεωρείται τακτική νίκη για την Κίνα. Ο τομέας του σιδηρομεταλλεύματος, επί δεκαετίες τιμολογούμενος σε δολάρια, αποτελεί στρατηγικό πεδίο για την Κίνα, η οποία είναι ο μακράν μεγαλύτερος εισαγωγέας παγκοσμίως.
Η αρχή της «απο-δολαριοποίησης»;
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η κίνηση της Κίνας εντάσσεται στην προσπάθειά της να διεθνοποιήσει το γουάν, μέσω πρωτοβουλιών όπως τα offshore clearing hubs, η χρηματοδότηση μέσω της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» και οι ψηφιακές εναλλακτικές στο σύστημα SWIFT.
Με το 28% των συναλλαγών σιδηρομεταλλεύματος Κίνας–Βραζιλίας να πραγματοποιείται ήδη σε γουάν, η νέα συμφωνία με την BHP επιβεβαιώνει ότι το Πεκίνο εντείνει την προσπάθεια αποδυνάμωσης του δολαρίου στις αγορές πρώτων υλών.
Για την Αυστραλία, η εξαγωγή σιδηρομεταλλεύματος παραμένει θεμέλιο του εθνικού εισοδήματος, θέτοντας την Καμπέρα μπροστά σε μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ εμπορικών και γεωπολιτικών συμφερόντων — διατηρώντας τη συνεργασία με την Κίνα, αλλά και ενισχύοντας τις στρατηγικές της συμμαχίες μέσω των AUKUS και Quad.
Αν και τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της BHP για το 2026 παραμένουν σε δολάρια, η εταιρεία δεν αποκλείει στο μέλλον πλήρη μετάβαση σε RMB, εφόσον γίνει αποδεκτός ο νέος δείκτης τιμών σιδηρομεταλλεύματος σε γουάν που αναπτύσσει η Κίνα.
Εάν ο δείκτης αυτός εδραιωθεί, θα μπορούσε να επιταχύνει τη διεθνοποίηση του RMB και να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο πρώτων υλών.
Αντιδράσεις και ανησυχίες των εξαγωγέων
Παρότι δεν επικρατεί πανικός, η συμφωνία έσπασε την πεποίθηση ότι το εμπόριο σιδηρομεταλλεύματος με την Κίνα είναι «άτρωτο». Πολλοί Αυστραλοί εξαγωγείς ανησυχούν για τη στρατηγική εξάρτηση από έναν μόνο αγοραστή με αυξανόμενες γεωπολιτικές φιλοδοξίες.
Η βασική πηγή ανησυχίας είναι το οικονομικό ρίσκο: το σιδηρομετάλλευμα αποτελεί κορμό του αυστραλιανού εμπορικού πλεονάσματος και των δημοσιονομικών εσόδων, και ακόμη μικρές μεταβολές στις τιμές μπορούν να έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στην οικονομία.
Οι εξαγωγείς φοβούνται ότι οι διακανονισμοί σε RMB θα τους εκθέσουν σε συναλλαγματική αστάθεια και πιθανές πολιτικές πιέσεις, εάν η Κίνα χρησιμοποιήσει το νόμισμά της ως εργαλείο για να αποσπάσει εμπορικές ή διπλωματικές παραχωρήσεις.
Κάποιοι μάλιστα βλέπουν παραλληλισμούς με την εμπορική κρίση του 2020–2021, όταν το Πεκίνο επέβαλε ανεπίσημες απαγορεύσεις σε αυστραλιανά προϊόντα όπως κρασί, κριθάρι, άνθρακας και θαλασσινά, σε ένδειξη πολιτικής δυσαρέσκειας. Αυτή τη φορά, ωστόσο, το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο — καθώς το σιδηρομετάλλευμα αποτελεί αναντικατάστατο πυλώνα για αμφότερες τις οικονομίες.
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με το Metal Miner, η αλλαγή, που θα ξεκινήσει από το δ’ τρίμηνο του τρέχοντος, σηματοδοτεί μια στρατηγική στροφή στις εμπορικές σχέσεις Αυστραλίας–Κίνας και παράλληλα υπογραμμίζει την αυξανόμενη επιρροή του Πεκίνου στους παγκόσμιους μηχανισμούς τιμολόγησης.
Η αντιπαράθεση της Κίνας με την BHP για τις τιμές και το νόμισμα διακανονισμού υπερβαίνει τα όρια μιας εμπορικής διαφοράς.
Όπως επισημαίνουν αναλυτές, πρόκειται για στοχευμένη κίνηση στο πλαίσιο της μακροχρόνιας στρατηγικής του Πεκίνου να αποδυναμώσει την κυριαρχία του δολαρίου και να επιβάλει μεγαλύτερο έλεγχο στους διεθνείς χρηματοοικονομικούς και εμπορικούς κανόνες.
Το νέο σύστημα διακανονισμού σε γουάν θα καλύπτει περίπου 88,5 εκατομμύρια τόνους σιδηρομεταλλεύματος ετησίως, αξίας σχεδόν 10 δισ. δολαρίων.
Το σημείο ανάφλεξης
Στις 30 Σεπτεμβρίου, η China Mineral Resources Group διέταξε την αναστολή αγορών σε δολάρια από την BHP, προκαλώντας διαταραχές στις αποστολές και έντονη αναταραχή στην αγορά.
Επισήμως, η διαφωνία αφορούσε την ποιότητα και τις τιμές του μεταλλεύματος, αλλά οι περισσότεροι αναλυτές τη θεωρούν προμελετημένο τεστ πίεσης για την επιβολή νέων όρων διακανονισμού.
Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζε, εξέφρασε ανησυχία, τονίζοντας τη σημασία της απρόσκοπτης ροής εξαγωγών σιδηρομεταλλεύματος προς την Κίνα, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% του αυστραλιανού εμπορίου με τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο.
Ωστόσο, ειδικοί προειδοποιούν ότι η αποδοχή πληρωμών σε γουάν θα μπορούσε να εκθέσει τους Αυστραλούς παραγωγούς σε συναλλαγματικό κίνδυνο και να ερμηνευτεί ως ευθυγράμμιση με την ατζέντα απο-δολαριοποίησης του Πεκίνου.
Η απόφαση της BHP να αποδεχθεί μερικό διακανονισμό σε RMB θεωρείται τακτική νίκη για την Κίνα. Ο τομέας του σιδηρομεταλλεύματος, επί δεκαετίες τιμολογούμενος σε δολάρια, αποτελεί στρατηγικό πεδίο για την Κίνα, η οποία είναι ο μακράν μεγαλύτερος εισαγωγέας παγκοσμίως.
Η αρχή της «απο-δολαριοποίησης»;
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η κίνηση της Κίνας εντάσσεται στην προσπάθειά της να διεθνοποιήσει το γουάν, μέσω πρωτοβουλιών όπως τα offshore clearing hubs, η χρηματοδότηση μέσω της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» και οι ψηφιακές εναλλακτικές στο σύστημα SWIFT.
Με το 28% των συναλλαγών σιδηρομεταλλεύματος Κίνας–Βραζιλίας να πραγματοποιείται ήδη σε γουάν, η νέα συμφωνία με την BHP επιβεβαιώνει ότι το Πεκίνο εντείνει την προσπάθεια αποδυνάμωσης του δολαρίου στις αγορές πρώτων υλών.
Για την Αυστραλία, η εξαγωγή σιδηρομεταλλεύματος παραμένει θεμέλιο του εθνικού εισοδήματος, θέτοντας την Καμπέρα μπροστά σε μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ εμπορικών και γεωπολιτικών συμφερόντων — διατηρώντας τη συνεργασία με την Κίνα, αλλά και ενισχύοντας τις στρατηγικές της συμμαχίες μέσω των AUKUS και Quad.
Αν και τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της BHP για το 2026 παραμένουν σε δολάρια, η εταιρεία δεν αποκλείει στο μέλλον πλήρη μετάβαση σε RMB, εφόσον γίνει αποδεκτός ο νέος δείκτης τιμών σιδηρομεταλλεύματος σε γουάν που αναπτύσσει η Κίνα.
Εάν ο δείκτης αυτός εδραιωθεί, θα μπορούσε να επιταχύνει τη διεθνοποίηση του RMB και να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο πρώτων υλών.
Αντιδράσεις και ανησυχίες των εξαγωγέων
Παρότι δεν επικρατεί πανικός, η συμφωνία έσπασε την πεποίθηση ότι το εμπόριο σιδηρομεταλλεύματος με την Κίνα είναι «άτρωτο». Πολλοί Αυστραλοί εξαγωγείς ανησυχούν για τη στρατηγική εξάρτηση από έναν μόνο αγοραστή με αυξανόμενες γεωπολιτικές φιλοδοξίες.
Η βασική πηγή ανησυχίας είναι το οικονομικό ρίσκο: το σιδηρομετάλλευμα αποτελεί κορμό του αυστραλιανού εμπορικού πλεονάσματος και των δημοσιονομικών εσόδων, και ακόμη μικρές μεταβολές στις τιμές μπορούν να έχουν δυσανάλογο αντίκτυπο στην οικονομία.
Οι εξαγωγείς φοβούνται ότι οι διακανονισμοί σε RMB θα τους εκθέσουν σε συναλλαγματική αστάθεια και πιθανές πολιτικές πιέσεις, εάν η Κίνα χρησιμοποιήσει το νόμισμά της ως εργαλείο για να αποσπάσει εμπορικές ή διπλωματικές παραχωρήσεις.
Κάποιοι μάλιστα βλέπουν παραλληλισμούς με την εμπορική κρίση του 2020–2021, όταν το Πεκίνο επέβαλε ανεπίσημες απαγορεύσεις σε αυστραλιανά προϊόντα όπως κρασί, κριθάρι, άνθρακας και θαλασσινά, σε ένδειξη πολιτικής δυσαρέσκειας. Αυτή τη φορά, ωστόσο, το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο — καθώς το σιδηρομετάλλευμα αποτελεί αναντικατάστατο πυλώνα για αμφότερες τις οικονομίες.
www.worldenergynews.gr
