Η υπόθεση, που αφορά φερόμενες μίζες στον ευάλωτο σε διαφθορά ενεργειακό τομέα και ξέπλυμα χρημάτων μέσω καναλιών συνδεδεμένων με τη Ρωσία από στενούς συνεργάτες του προέδρου, μπορεί να αποδειχθεί εξίσου μεγάλη δοκιμασία για την ηγεσία του όσο και ο πόλεμος
Εν μέσω της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς της προεδρίας του Βολοντίμιρ Ζελένσκι — ένα σκάνδαλο με την ισχύ να αναδιαμορφώσει το πολιτικό τοπίο της χώρας.
Η υπόθεση, που αφορά φερόμενες μίζες στον ευάλωτο σε διαφθορά ενεργειακό τομέα και ξέπλυμα χρημάτων μέσω καναλιών συνδεδεμένων με τη Ρωσία από στενούς συνεργάτες του προέδρου, μπορεί να αποδειχθεί εξίσου μεγάλη δοκιμασία για την ηγεσία του όσο και ο πόλεμος.
Στις 10 Νοεμβρίου, το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) αποκάλυψε ένα φερόμενο σκάνδαλο ύψους 110 εκατ. δολαρίων στην κρατική πυρηνική εταιρεία Energoatom.
Οι κατηγορίες υποστηρίζονται από δεκαπεντάμηνη παρακολούθηση τηλεφωνικών συνομιλιών και περισσότερες από εβδομήντα έρευνες στο πλαίσιο της μεγάλης επιχείρησης «Midas».
Σύμφωνα με αξιωματούχους του NABU, η έρευνα αποκάλυψε εγκληματική οργάνωση με επικεφαλής τον παραγωγό Τιμούρ Μιντίτς, πρώην επιχειρηματικό συνέταιρο του Ζελένσκι.
Ανάμεσα στους υπόπτους βρίσκονται ο πρώην υπουργός Ενέργειας και πρόσφατα διορισμένος υπουργός Δικαιοσύνης Χέρμαν Χαλουστσένκο· ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Naftogaz και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ολεξίι Τσερνισόφ· ο πρώην υπουργός Άμυνας και νυν μέλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ· καθώς και ο Ίχορ Μιρονιούκ, πρώην αναπληρωτής επικεφαλής του Ταμείου Κρατικής Περιουσίας και πρώην σύμβουλος του Χαλουστσένκο.
Ο Μιντίτς έφυγε από την Ουκρανία μία ημέρα πριν από την έφοδο στις εγκαταστάσεις του και φέρεται να βρίσκεται πλέον στο Ισραήλ.
Τόσο ο Τσερνισόφ όσο και ο Μιντίτς έχουν μακροχρόνιες σχέσεις με τον Ζελένσκι, ο οποίος συνίδρυσε την εταιρεία παραγωγής του τελευταίου το 2003. Μέχρι στιγμής έχουν απαγγελθεί επίσημες κατηγορίες σε οκτώ εμπλεκομένους, ενώ ο Χαλουστσένκο έχει δηλώσει ότι θα υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Η υποτιθέμενη υπεξαίρεση πραγματοποιήθηκε μέσω τεχνητά αυξημένων τιμών κατά 10-15% σε συμβόλαια υποδομών, τα οποία οι ανάδοχοι αναγκάζονταν να πληρώσουν για να μην χάσουν το καθεστώς προμηθευτή.
Το κύκλωμα φέρεται να αφορούσε και μέτρα ασφαλείας για τον πυρηνικό σταθμό Χμελνίτσκι. Το υπουργείο Ενέργειας θεωρείται ύποπτο για διευκόλυνση της απάτης.
Τα κλεμμένα χρήματα φέρονται να ξεπλύθηκαν μέσω γραφείου συνδεδεμένου με τον φυγόδικο πρώην Ουκρανό βουλευτή και νυν Ρώσο γερουσιαστή Αντρίι Ντερκατς, προτού εξέλθουν από τη χώρα. Ο Ντερκατς έχει τεθεί υπό διεθνείς κυρώσεις από το 2021 και το 2023 του αφαιρέθηκε η ουκρανική υπηκοότητα.
Μεγάλη η ζημιά για το καθεστώς του Κιέβου
Παρότι η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, το σκάνδαλο αποδεικνύεται ήδη εξαιρετικά επιζήμιο για τον Ζελένσκι και ολόκληρη την κυβέρνησή του. Η φερόμενη εμπλοκή ενός πρώην Ουκρανού βουλευτή, ο οποίος έχει καταφύγει στη Ρωσία, στο επίκεντρο της εισβολής του Κρεμλίνου, αποτελεί ίσως το πιο σοκαριστικό στοιχείο των κατηγοριών.
Την ίδια στιγμή, οι μακροχρόνιοι δεσμοί του Ζελένσκι με πολλούς από τους κατηγορούμενους και οι υψηλόβαθμοι διορισμοί τους ανεβάζουν δραματικά το πολιτικό ρίσκο για τον ίδιο. Αυτό έχει τροφοδοτήσει εικασίες για το αν το σκάνδαλο μπορεί να ανατρέψει τον Ουκρανό πρόεδρο και να κλονίσει την ικανότητα της χώρας να συνεχίσει τον πόλεμο.
Η έρευνα έρχεται λίγους μήνες μετά την έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στον Ζελένσκι και τα ουκρανικά θεσμικά όργανα κατά της διαφθοράς. Τον Ιούλιο του 2025, νόμος που πρότεινε το κυβερνών κόμμα πέρασε από τη Βουλή και αφαίρεσε την ανεξαρτησία του NABU και άλλων υπηρεσιών — εξέλιξη που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς εταίρους της Ουκρανίας, οδηγώντας στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις από την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Ζελένσκι υπαναχώρησε και υπέγραψε νόμο που αποκατέστησε και εγγυήθηκε την ανεξαρτησία των υπηρεσιών.
Αυτή η εγγύηση δοκιμάστηκε πλέον — και φαίνεται να άντεξε.
Παρά το γεγονός ότι ο μεγάλος αριθμός ερευνών και διώξεων κατά υψηλόβαθμων αξιωματούχων δημιούργησε ανησυχίες για πιθανές πολιτικές στοχοποιήσεις από το NABU, η επιτυχία της Επιχείρησης «Midas» και η αποκάλυψη φαινομένων διαφθοράς σε μερικούς από τους ισχυρότερους παράγοντες της χώρας δείχνουν ότι ο οργανισμός λειτουργεί πραγματικά ανεξάρτητα και αποτελεσματικά.
Ο Ζελένσκι φαίνεται να αναγνωρίζει τους κινδύνους και έχει αρχίσει να αντιδρά. Το υπουργικό συμβούλιο εξετάζει την επιβολή κυρώσεων κατά του Μιντίτς και του επιχειρηματία Ολεξάντρ Τσούκερμαν, επίσης εμπλεκόμενου στο σκάνδαλο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει ήδη απαιτήσει τις παραιτήσεις του Χαλουστσένκο και της νεοδιορισθείσας υπουργού Ενέργειας Σβιτλάνα Γκριντσούκ.
Παράλληλα, η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο ανακοίνωσε πλήρη έλεγχο όλων των κρατικών εταιρειών, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας.
Η Αναστασία Ραντίνα, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής κατά της διαφθοράς, ζήτησε κοινοβουλευτική έρευνα για τη μεταφορά χρημάτων προς τη Ρωσία.
Τα βήματα αυτά είναι σημαντικά, αλλά δύσκολα επαρκή. Το διακύβευμα είναι τεράστιο — όχι μόνο για το πολιτικό μέλλον του Ζελένσκι, αλλά και για τη διαχείριση του πολέμου.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες λογοδοτούν στους πολίτες τους, πολλοί από τους οποίους μπορεί πλέον να αναρωτιούνται γιατί πρέπει να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ουκρανία αν μεγάλα ποσά καταλήγουν σε προνομιούχους εσωτερικούς κύκλους. Στις ΗΠΑ, παρότι ο Τραμπ κινείται προς πιο αυστηρή στάση με νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, υπάρχουν ακόμη ισχυροί παράγοντες γύρω του που αναζητούν τρόπους να τερματίσουν τη στήριξη στην Ουκρανία.
Στο δια ταύτα
Αυτό σημαίνει ότι ο Ζελένσκι πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση με αποφασιστικότητα. Ένα καλό επόμενο βήμα θα ήταν μια ισχυρή δημόσια τοποθέτηση, αντίστοιχη του επικοινωνιακού του σθένους στις πρώτες ημέρες της εισβολής. Θα μπορούσε να αναγνωρίσει, όπως είπε κάποτε ο Χάρι Τρούμαν, ότι «η ευθύνη σταματά εδώ» — ότι ως πρόεδρος φέρει την τελική ευθύνη για τις αδυναμίες της κυβέρνησης. Θα πρέπει να αναγνωρίσει το μέγεθος του προβλήματος και να εξηγήσει πώς σκοπεύει να ηγηθεί της αντιμετώπισής του, φέρνοντας ενώπιον της δικαιοσύνης όλους όσοι ευθύνονται.
Ο Ζελένσκι θα μπορούσε να παρουσιάσει το σκάνδαλο ως απόδειξη ότι, παρά την πρόοδο της Ουκρανίας στην καταπολέμηση της διαφθοράς, απομένει ακόμη πολλή δουλειά. Θα μπορούσε επίσης να ανοίξει τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς εταίρους. Η κρίση δείχνει καθαρά τους κινδύνους της εξάρτησης από έναν στενό κύκλο γύρω από την Μπανκόβα.
Μια τέτοια ομιλία δεν πρέπει να είναι μοναδική. Πρέπει να αποτελέσει την αρχή μιας συνεχούς επικοινωνίας με τους πολίτες, στα πρότυπα του επικοινωνιακού του έργου εν καιρώ πολέμου. Αυτό θα περιλαμβάνει τακτικές ενημερώσεις για τις ενέργειες απόδοσης ευθυνών και για τα μέτρα θωράκισης των θεσμών απέναντι στη διαφθορά. Ο Ζελένσκι διαθέτει τις δεξιότητες για να το κάνει. Τώρα είναι η στιγμή να το αποδείξει.
www.worldenergynews.gr
Η υπόθεση, που αφορά φερόμενες μίζες στον ευάλωτο σε διαφθορά ενεργειακό τομέα και ξέπλυμα χρημάτων μέσω καναλιών συνδεδεμένων με τη Ρωσία από στενούς συνεργάτες του προέδρου, μπορεί να αποδειχθεί εξίσου μεγάλη δοκιμασία για την ηγεσία του όσο και ο πόλεμος.
Στις 10 Νοεμβρίου, το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) αποκάλυψε ένα φερόμενο σκάνδαλο ύψους 110 εκατ. δολαρίων στην κρατική πυρηνική εταιρεία Energoatom.
Οι κατηγορίες υποστηρίζονται από δεκαπεντάμηνη παρακολούθηση τηλεφωνικών συνομιλιών και περισσότερες από εβδομήντα έρευνες στο πλαίσιο της μεγάλης επιχείρησης «Midas».
Σύμφωνα με αξιωματούχους του NABU, η έρευνα αποκάλυψε εγκληματική οργάνωση με επικεφαλής τον παραγωγό Τιμούρ Μιντίτς, πρώην επιχειρηματικό συνέταιρο του Ζελένσκι.
Ανάμεσα στους υπόπτους βρίσκονται ο πρώην υπουργός Ενέργειας και πρόσφατα διορισμένος υπουργός Δικαιοσύνης Χέρμαν Χαλουστσένκο· ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Naftogaz και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ολεξίι Τσερνισόφ· ο πρώην υπουργός Άμυνας και νυν μέλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ· καθώς και ο Ίχορ Μιρονιούκ, πρώην αναπληρωτής επικεφαλής του Ταμείου Κρατικής Περιουσίας και πρώην σύμβουλος του Χαλουστσένκο.
Ο Μιντίτς έφυγε από την Ουκρανία μία ημέρα πριν από την έφοδο στις εγκαταστάσεις του και φέρεται να βρίσκεται πλέον στο Ισραήλ.
Τόσο ο Τσερνισόφ όσο και ο Μιντίτς έχουν μακροχρόνιες σχέσεις με τον Ζελένσκι, ο οποίος συνίδρυσε την εταιρεία παραγωγής του τελευταίου το 2003. Μέχρι στιγμής έχουν απαγγελθεί επίσημες κατηγορίες σε οκτώ εμπλεκομένους, ενώ ο Χαλουστσένκο έχει δηλώσει ότι θα υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Η υποτιθέμενη υπεξαίρεση πραγματοποιήθηκε μέσω τεχνητά αυξημένων τιμών κατά 10-15% σε συμβόλαια υποδομών, τα οποία οι ανάδοχοι αναγκάζονταν να πληρώσουν για να μην χάσουν το καθεστώς προμηθευτή.
Το κύκλωμα φέρεται να αφορούσε και μέτρα ασφαλείας για τον πυρηνικό σταθμό Χμελνίτσκι. Το υπουργείο Ενέργειας θεωρείται ύποπτο για διευκόλυνση της απάτης.
Τα κλεμμένα χρήματα φέρονται να ξεπλύθηκαν μέσω γραφείου συνδεδεμένου με τον φυγόδικο πρώην Ουκρανό βουλευτή και νυν Ρώσο γερουσιαστή Αντρίι Ντερκατς, προτού εξέλθουν από τη χώρα. Ο Ντερκατς έχει τεθεί υπό διεθνείς κυρώσεις από το 2021 και το 2023 του αφαιρέθηκε η ουκρανική υπηκοότητα.
Μεγάλη η ζημιά για το καθεστώς του Κιέβου
Παρότι η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, το σκάνδαλο αποδεικνύεται ήδη εξαιρετικά επιζήμιο για τον Ζελένσκι και ολόκληρη την κυβέρνησή του. Η φερόμενη εμπλοκή ενός πρώην Ουκρανού βουλευτή, ο οποίος έχει καταφύγει στη Ρωσία, στο επίκεντρο της εισβολής του Κρεμλίνου, αποτελεί ίσως το πιο σοκαριστικό στοιχείο των κατηγοριών.
Την ίδια στιγμή, οι μακροχρόνιοι δεσμοί του Ζελένσκι με πολλούς από τους κατηγορούμενους και οι υψηλόβαθμοι διορισμοί τους ανεβάζουν δραματικά το πολιτικό ρίσκο για τον ίδιο. Αυτό έχει τροφοδοτήσει εικασίες για το αν το σκάνδαλο μπορεί να ανατρέψει τον Ουκρανό πρόεδρο και να κλονίσει την ικανότητα της χώρας να συνεχίσει τον πόλεμο.
Η έρευνα έρχεται λίγους μήνες μετά την έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα στον Ζελένσκι και τα ουκρανικά θεσμικά όργανα κατά της διαφθοράς. Τον Ιούλιο του 2025, νόμος που πρότεινε το κυβερνών κόμμα πέρασε από τη Βουλή και αφαίρεσε την ανεξαρτησία του NABU και άλλων υπηρεσιών — εξέλιξη που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς εταίρους της Ουκρανίας, οδηγώντας στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις από την έναρξη της πλήρους ρωσικής εισβολής. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Ζελένσκι υπαναχώρησε και υπέγραψε νόμο που αποκατέστησε και εγγυήθηκε την ανεξαρτησία των υπηρεσιών.
Αυτή η εγγύηση δοκιμάστηκε πλέον — και φαίνεται να άντεξε.
Παρά το γεγονός ότι ο μεγάλος αριθμός ερευνών και διώξεων κατά υψηλόβαθμων αξιωματούχων δημιούργησε ανησυχίες για πιθανές πολιτικές στοχοποιήσεις από το NABU, η επιτυχία της Επιχείρησης «Midas» και η αποκάλυψη φαινομένων διαφθοράς σε μερικούς από τους ισχυρότερους παράγοντες της χώρας δείχνουν ότι ο οργανισμός λειτουργεί πραγματικά ανεξάρτητα και αποτελεσματικά.
Ο Ζελένσκι φαίνεται να αναγνωρίζει τους κινδύνους και έχει αρχίσει να αντιδρά. Το υπουργικό συμβούλιο εξετάζει την επιβολή κυρώσεων κατά του Μιντίτς και του επιχειρηματία Ολεξάντρ Τσούκερμαν, επίσης εμπλεκόμενου στο σκάνδαλο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει ήδη απαιτήσει τις παραιτήσεις του Χαλουστσένκο και της νεοδιορισθείσας υπουργού Ενέργειας Σβιτλάνα Γκριντσούκ.
Παράλληλα, η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο ανακοίνωσε πλήρη έλεγχο όλων των κρατικών εταιρειών, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας.
Η Αναστασία Ραντίνα, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής κατά της διαφθοράς, ζήτησε κοινοβουλευτική έρευνα για τη μεταφορά χρημάτων προς τη Ρωσία.
Τα βήματα αυτά είναι σημαντικά, αλλά δύσκολα επαρκή. Το διακύβευμα είναι τεράστιο — όχι μόνο για το πολιτικό μέλλον του Ζελένσκι, αλλά και για τη διαχείριση του πολέμου.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες λογοδοτούν στους πολίτες τους, πολλοί από τους οποίους μπορεί πλέον να αναρωτιούνται γιατί πρέπει να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ουκρανία αν μεγάλα ποσά καταλήγουν σε προνομιούχους εσωτερικούς κύκλους. Στις ΗΠΑ, παρότι ο Τραμπ κινείται προς πιο αυστηρή στάση με νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, υπάρχουν ακόμη ισχυροί παράγοντες γύρω του που αναζητούν τρόπους να τερματίσουν τη στήριξη στην Ουκρανία.
Στο δια ταύτα
Αυτό σημαίνει ότι ο Ζελένσκι πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση με αποφασιστικότητα. Ένα καλό επόμενο βήμα θα ήταν μια ισχυρή δημόσια τοποθέτηση, αντίστοιχη του επικοινωνιακού του σθένους στις πρώτες ημέρες της εισβολής. Θα μπορούσε να αναγνωρίσει, όπως είπε κάποτε ο Χάρι Τρούμαν, ότι «η ευθύνη σταματά εδώ» — ότι ως πρόεδρος φέρει την τελική ευθύνη για τις αδυναμίες της κυβέρνησης. Θα πρέπει να αναγνωρίσει το μέγεθος του προβλήματος και να εξηγήσει πώς σκοπεύει να ηγηθεί της αντιμετώπισής του, φέρνοντας ενώπιον της δικαιοσύνης όλους όσοι ευθύνονται.
Ο Ζελένσκι θα μπορούσε να παρουσιάσει το σκάνδαλο ως απόδειξη ότι, παρά την πρόοδο της Ουκρανίας στην καταπολέμηση της διαφθοράς, απομένει ακόμη πολλή δουλειά. Θα μπορούσε επίσης να ανοίξει τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς εταίρους. Η κρίση δείχνει καθαρά τους κινδύνους της εξάρτησης από έναν στενό κύκλο γύρω από την Μπανκόβα.
Μια τέτοια ομιλία δεν πρέπει να είναι μοναδική. Πρέπει να αποτελέσει την αρχή μιας συνεχούς επικοινωνίας με τους πολίτες, στα πρότυπα του επικοινωνιακού του έργου εν καιρώ πολέμου. Αυτό θα περιλαμβάνει τακτικές ενημερώσεις για τις ενέργειες απόδοσης ευθυνών και για τα μέτρα θωράκισης των θεσμών απέναντι στη διαφθορά. Ο Ζελένσκι διαθέτει τις δεξιότητες για να το κάνει. Τώρα είναι η στιγμή να το αποδείξει.
www.worldenergynews.gr
