Με την Κίνα να ελέγχει το 60% της παγκόσμιας εξόρυξης σπάνιων γαιών και το ακόμη πιο εντυπωσιακό 90% της επεξεργασίας, το μήνυμα είναι αδιαμφισβήτητο: στο παιχνίδι υψηλού κινδύνου της τεχνολογίας και της άμυνας, η Κίνα δεν είναι απλώς παρούσα στο τραπέζι, αλλά μοιράζει και τα χαρτιά
Το Πεκίνο μόλις ανέβασε τον πήχη στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας - αυτή τη φορά με ένα όπλο που η Δύση δεν μπορεί εύκολα να αντιμετωπίσει, σύμφωνα με το Geopolitical Monitor και τους συντάκτες του, James Borton και David Hessen.
Σε αντίποινα για τους απότομους δασμούς που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ, το Πεκίνο έχει σφίξει την πολιτική του σε σχέση με τα μέταλλα σπάνιων γαιών – τα κρίσιμα συστατικά σε όλα τα είδη, από μαχητικά αεροσκάφη έως iPhones.
Οι εξαγωγικοί περιορισμοί, που βασίζονται σε προηγούμενες απαγορεύσεις του 2023, στοχεύουν στα ίδια τα υλικά που τροφοδοτούν τη σύγχρονη τεχνολογία και το απαραίτητο στρατιωτικό υλικό.
Με την Κίνα να ελέγχει το 60% της παγκόσμιας εξόρυξης σπάνιων γαιών και το ακόμη πιο εντυπωσιακό 90% της επεξεργασίας, το μήνυμα είναι αδιαμφισβήτητο: στο παιχνίδι υψηλού κινδύνου της τεχνολογίας και της άμυνας, η Κίνα δεν είναι απλώς παρούσα στο τραπέζι, αλλά μοιράζει και τα χαρτιά.
Η εξόρυξη στις βαθιές θάλασσες, προσφέρει μια πιθανή διέξοδο για την παράκαμψη της κινεζικής κυριαρχίας στις αλυσίδες εφοδιασμού, ανοίγοντας τον πυθμένα της θάλασσας και τις πλούσιες μάζες χαλκού, νικελίου, κοβαλτίου, μαγγανίου και άλλων σπάνιων γαιών που βρίσκονται μέσα σε αυτόν για εξόρυξη.
Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς διεθνούς δικαίου που θεσπίστηκε από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η Διεθνής Αρχή για τον Βυθό έχει την εντολή να θεσπίσει δεσμευτικούς κανονισμούς και να χορηγήσει άδειες εξερεύνησης και εξόρυξης σε περιοχές που βρίσκονται σε διεθνή ύδατα.
Σε μια κίνηση που έλαβε πολύ λίγη αναγνώριση, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ένα ιστορικό εκτελεστικό διάταγμα για την επαναβεβαίωση του αμερικανικού ελέγχου επί των υπεράκτιων κρίσιμων ορυκτών και πόρων.
Αυτό θα επέτρεπε στις εταιρείες να παρακάμπτουν το σύστημα αυτό και να υποβάλουν αίτηση για άδειες εξόρυξης σε βαθιά θαλάσσια ύδατα των ΗΠΑ για διεθνή ύδατα μέσω του Υπουργείου Εμπορίου.
Περαιτέρω αναφορές ότι η κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει να σχηματίσει αποθέματα στοιχείων σπάνιων γαιών για να αντιμετωπίσει τον ασφυκτικό έλεγχο του Πεκίνου προσδίδουν πρόσθετη αξιοπιστία στο σχέδιο αυτό.
Αυτό το εκτελεστικό διάταγμα αντιπροσωπεύει μια αλλαγή όσον αφορά τις πρόσφατες θέσεις και τη σοβαρότητα της Ουάσινγκτον απέναντι στην εξόρυξη σε βάθος θάλασσας.
Ιστορικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιστάθηκαν στην UNCLOS εν μέρει λόγω των διατάξεων περί εξόρυξης σε βαθιές θάλασσες.
Το 2024, το Κογκρέσο απαίτησε από το Πεντάγωνο να συντάξει έκθεση σχετικά με την εξόρυξη σε βαθιά θαλάσσια ύδατα και τις επιπτώσεις της στην εθνική ασφάλεια και παρά την εντολή να συντάξει την έκθεση έως τον Μάρτιο του 2024, το Υπουργείο Άμυνας δεν το έχει κάνει ακόμη.
Ένα μεγάλο άλμα για τις ΗΠΑ – Σταθερά στην πρώτη θέση η Κίνα
Η νέα προσοχή του Λευκού Οίκου σε αυτό το θέμα συνιστά μια ευπρόσδεκτη αλλαγή, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σημαντικά πίσω από την Κίνα στην προώθηση της εξόρυξης σε βάθος θάλασσας διεθνώς.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επικυρώσει την UNCLOS και, ως εκ τούτου, δεν έχουν καμία επιρροή για να καθορίσουν τη διεθνή ρύθμιση ούτε να επικαλεστούν την υπόθεσή τους για παραχωρήσεις εξόρυξης σε βάθος θάλασσας.
Η Κίνα έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να επηρεάσει την ISA και αυτή η πολιτική έχει ήδη αποδώσει καρπούς: η ISA ανέθεσε σε κινεζικές εταιρείες εξόρυξης σε βαθιά θαλάσσια ύδατα πέντε συμβάσεις εξερεύνησης για την εξερεύνηση της ζώνης Clarion-Clipperton, ενός μεγάλου τμήματος του πυθμένα του Ειρηνικού που είναι πλούσιο σε ορυκτά σπάνιων γαιών.
Το Πεκίνο δεν αρκείται μόνο στο κυρίαρχο προβάδισμά του στην ISA, αλλά επιδιώκει επίσης να εμπλέξει τα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού στην σύναψη διμερών συμφωνιών εξόρυξης σε βάθος θάλασσας.
Η Κίνα και οι Νήσοι Κουκ, εξαρτημένη χώρα από την Νέα Ζηλανδία, υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας τον Φεβρουάριο του 2025 σχετικά με τη συνεργασία στην έρευνα και την πιθανή εξόρυξη του ορυκτού πλούτου των Νήσων Κουκ σε βαθύ θαλάσσιο πυθμένα.
Το Κιριμπάτι επιβεβαίωσε τον Μάρτιο ότι μίλησε με τον πρεσβευτή της Κίνας σχετικά με «...πιθανή συνεργασία για τη βιώσιμη εξερεύνηση των πόρων των βαθιών ωκεανών».
Η επιδίωξη της Κίνας να συνάψει διμερείς συμφωνίες για την εξερεύνηση του ορυκτού πλούτου των νησιών του Ειρηνικού σε βάθος θάλασσας, εκτός από την κυριαρχία της στην ISA, καθιστά σαφές ότι το Πεκίνο επιδιώκει να κατακτήσει ένα ακόμη στοιχείο της παγκόσμιας αγοράς σπάνιων γαιών, εις βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε μια τολμηρή κίνηση με εκτεταμένες γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις, η κυβέρνηση Τραμπ ενισχύει τις προσπάθειες για πρόσβαση σε κρίσιμους ορυκτούς πόρους βαθέων υδάτων.
Οι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η αξιοποίηση αυτών των υποθαλάσσιων αποθεμάτων θα μπορούσε να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να μειώσουν το σημαντικό προβάδισμα της Κίνας στον τομέα των σπάνιων γαιών.
Πέρα από τη μείωση της εξάρτησης των ΗΠΑ από την κινεζική εξόρυξη και διύλιση, πολλοί υποστηρίζουν ότι η πρωτοβουλία αυτή θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα κύμα εγχώριας καινοτομίας και βιομηχανικής ανάπτυξης.
Υποστηρίζοντας αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης σε βαθιά θάλασσα, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν όχι μόνο να εξασφαλίσουν ζωτικής σημασίας υλικά αλλά και να δημιουργήσουν χιλιάδες υψηλόμισθες θέσεις εργασίας σε όλους τους τομείς της εξερεύνησης, της μηχανικής και της τεχνολογίας.
Ωστόσο, η ώθηση αυτή δεν είναι χωρίς αντιφάσεις. Η Διεθνής Αρχή Βυθού (ISA), περιβαλλοντικές ομάδες και επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες μεγάλης κλίμακας σε περιβάλλοντα βαθιών ωκεανών θα μπορούσαν να βλάψουν ανεπανόρθωτα τα ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Παρόλα αυτά, στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ θα μπορούσε να επιτύχει τη σωστή ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας, αποφεύγοντας τόσο τη ρυθμιστική παράλυση όσο και την οικολογική καταστροφή.
www.worldenergynews.gr
Σε αντίποινα για τους απότομους δασμούς που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ, το Πεκίνο έχει σφίξει την πολιτική του σε σχέση με τα μέταλλα σπάνιων γαιών – τα κρίσιμα συστατικά σε όλα τα είδη, από μαχητικά αεροσκάφη έως iPhones.
Οι εξαγωγικοί περιορισμοί, που βασίζονται σε προηγούμενες απαγορεύσεις του 2023, στοχεύουν στα ίδια τα υλικά που τροφοδοτούν τη σύγχρονη τεχνολογία και το απαραίτητο στρατιωτικό υλικό.
Με την Κίνα να ελέγχει το 60% της παγκόσμιας εξόρυξης σπάνιων γαιών και το ακόμη πιο εντυπωσιακό 90% της επεξεργασίας, το μήνυμα είναι αδιαμφισβήτητο: στο παιχνίδι υψηλού κινδύνου της τεχνολογίας και της άμυνας, η Κίνα δεν είναι απλώς παρούσα στο τραπέζι, αλλά μοιράζει και τα χαρτιά.
Η εξόρυξη στις βαθιές θάλασσες, προσφέρει μια πιθανή διέξοδο για την παράκαμψη της κινεζικής κυριαρχίας στις αλυσίδες εφοδιασμού, ανοίγοντας τον πυθμένα της θάλασσας και τις πλούσιες μάζες χαλκού, νικελίου, κοβαλτίου, μαγγανίου και άλλων σπάνιων γαιών που βρίσκονται μέσα σε αυτόν για εξόρυξη.
Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς διεθνούς δικαίου που θεσπίστηκε από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η Διεθνής Αρχή για τον Βυθό έχει την εντολή να θεσπίσει δεσμευτικούς κανονισμούς και να χορηγήσει άδειες εξερεύνησης και εξόρυξης σε περιοχές που βρίσκονται σε διεθνή ύδατα.
Σε μια κίνηση που έλαβε πολύ λίγη αναγνώριση, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ένα ιστορικό εκτελεστικό διάταγμα για την επαναβεβαίωση του αμερικανικού ελέγχου επί των υπεράκτιων κρίσιμων ορυκτών και πόρων.
Αυτό θα επέτρεπε στις εταιρείες να παρακάμπτουν το σύστημα αυτό και να υποβάλουν αίτηση για άδειες εξόρυξης σε βαθιά θαλάσσια ύδατα των ΗΠΑ για διεθνή ύδατα μέσω του Υπουργείου Εμπορίου.
Περαιτέρω αναφορές ότι η κυβέρνηση Τραμπ σχεδιάζει να σχηματίσει αποθέματα στοιχείων σπάνιων γαιών για να αντιμετωπίσει τον ασφυκτικό έλεγχο του Πεκίνου προσδίδουν πρόσθετη αξιοπιστία στο σχέδιο αυτό.
Αυτό το εκτελεστικό διάταγμα αντιπροσωπεύει μια αλλαγή όσον αφορά τις πρόσφατες θέσεις και τη σοβαρότητα της Ουάσινγκτον απέναντι στην εξόρυξη σε βάθος θάλασσας.
Ιστορικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιστάθηκαν στην UNCLOS εν μέρει λόγω των διατάξεων περί εξόρυξης σε βαθιές θάλασσες.
Το 2024, το Κογκρέσο απαίτησε από το Πεντάγωνο να συντάξει έκθεση σχετικά με την εξόρυξη σε βαθιά θαλάσσια ύδατα και τις επιπτώσεις της στην εθνική ασφάλεια και παρά την εντολή να συντάξει την έκθεση έως τον Μάρτιο του 2024, το Υπουργείο Άμυνας δεν το έχει κάνει ακόμη.
Ένα μεγάλο άλμα για τις ΗΠΑ – Σταθερά στην πρώτη θέση η Κίνα
Η νέα προσοχή του Λευκού Οίκου σε αυτό το θέμα συνιστά μια ευπρόσδεκτη αλλαγή, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σημαντικά πίσω από την Κίνα στην προώθηση της εξόρυξης σε βάθος θάλασσας διεθνώς.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επικυρώσει την UNCLOS και, ως εκ τούτου, δεν έχουν καμία επιρροή για να καθορίσουν τη διεθνή ρύθμιση ούτε να επικαλεστούν την υπόθεσή τους για παραχωρήσεις εξόρυξης σε βάθος θάλασσας.
Η Κίνα έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για να επηρεάσει την ISA και αυτή η πολιτική έχει ήδη αποδώσει καρπούς: η ISA ανέθεσε σε κινεζικές εταιρείες εξόρυξης σε βαθιά θαλάσσια ύδατα πέντε συμβάσεις εξερεύνησης για την εξερεύνηση της ζώνης Clarion-Clipperton, ενός μεγάλου τμήματος του πυθμένα του Ειρηνικού που είναι πλούσιο σε ορυκτά σπάνιων γαιών.
Το Πεκίνο δεν αρκείται μόνο στο κυρίαρχο προβάδισμά του στην ISA, αλλά επιδιώκει επίσης να εμπλέξει τα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού στην σύναψη διμερών συμφωνιών εξόρυξης σε βάθος θάλασσας.
Η Κίνα και οι Νήσοι Κουκ, εξαρτημένη χώρα από την Νέα Ζηλανδία, υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας τον Φεβρουάριο του 2025 σχετικά με τη συνεργασία στην έρευνα και την πιθανή εξόρυξη του ορυκτού πλούτου των Νήσων Κουκ σε βαθύ θαλάσσιο πυθμένα.
Το Κιριμπάτι επιβεβαίωσε τον Μάρτιο ότι μίλησε με τον πρεσβευτή της Κίνας σχετικά με «...πιθανή συνεργασία για τη βιώσιμη εξερεύνηση των πόρων των βαθιών ωκεανών».
Η επιδίωξη της Κίνας να συνάψει διμερείς συμφωνίες για την εξερεύνηση του ορυκτού πλούτου των νησιών του Ειρηνικού σε βάθος θάλασσας, εκτός από την κυριαρχία της στην ISA, καθιστά σαφές ότι το Πεκίνο επιδιώκει να κατακτήσει ένα ακόμη στοιχείο της παγκόσμιας αγοράς σπάνιων γαιών, εις βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε μια τολμηρή κίνηση με εκτεταμένες γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις, η κυβέρνηση Τραμπ ενισχύει τις προσπάθειες για πρόσβαση σε κρίσιμους ορυκτούς πόρους βαθέων υδάτων.
Οι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η αξιοποίηση αυτών των υποθαλάσσιων αποθεμάτων θα μπορούσε να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να μειώσουν το σημαντικό προβάδισμα της Κίνας στον τομέα των σπάνιων γαιών.
Πέρα από τη μείωση της εξάρτησης των ΗΠΑ από την κινεζική εξόρυξη και διύλιση, πολλοί υποστηρίζουν ότι η πρωτοβουλία αυτή θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα κύμα εγχώριας καινοτομίας και βιομηχανικής ανάπτυξης.
Υποστηρίζοντας αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης σε βαθιά θάλασσα, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν όχι μόνο να εξασφαλίσουν ζωτικής σημασίας υλικά αλλά και να δημιουργήσουν χιλιάδες υψηλόμισθες θέσεις εργασίας σε όλους τους τομείς της εξερεύνησης, της μηχανικής και της τεχνολογίας.
Ωστόσο, η ώθηση αυτή δεν είναι χωρίς αντιφάσεις. Η Διεθνής Αρχή Βυθού (ISA), περιβαλλοντικές ομάδες και επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες μεγάλης κλίμακας σε περιβάλλοντα βαθιών ωκεανών θα μπορούσαν να βλάψουν ανεπανόρθωτα τα ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Παρόλα αυτά, στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ θα μπορούσε να επιτύχει τη σωστή ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας, αποφεύγοντας τόσο τη ρυθμιστική παράλυση όσο και την οικολογική καταστροφή.
www.worldenergynews.gr
