Το Murban παύει πλέον να θεωρείται τοπικό πετρέλαιο του Κόλπου και εξελίσσεται σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς με πραγματική βαρύτητα στην αγορά
Η Μέση Ανατολή, από τη δεκαετία του 1950, κατέχει σταθερά τη θέση της ως η σημαντικότερη πετρελαιοπαραγωγός περιοχή στον κόσμο, συνεισφέροντας περίπου το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής.
Οι πετρελαϊκές κρίσεις του 1973–74 και του 1978–80 ενίσχυσαν την παραγωγή της περιοχής και σηματοδότησαν τη μετάβαση της ισχύος από τις πολυεθνικές εταιρείες στις κρατικές πετρελαϊκές των χωρών του OPEC.
Ωστόσο, επί δεκαετίες η Μέση Ανατολή εξήγαγε κυρίως αργό πετρέλαιο, με περιορισμένες δυνατότητες διύλισης. Αυτό όμως έχει πλέον αλλάξει ριζικά.
Από το 2017, τα κράτη του Κόλπου έχουν αυξήσει κατά περίπου 33% τη διυλιστική τους ικανότητα, φτάνοντας τα 10,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, στοχεύοντας σε μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία από τα αποθέματα ορυκτών καυσίμων τους.
Η παραγωγή βενζίνης έχει αυξηθεί από 1,7 σε σχεδόν 2,4 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, ενώ οι εξαγωγές βενζίνης έχουν υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τα 654.000 βαρέλια την ημέρα.
Στο προσκήνιο η ανάγκη για αλλαγή του συστήματος τιμολόγησης
Η ραγδαία αύξηση της παραγωγής διυλισμένων προϊόντων δημιούργησε ένα νέο πρόβλημα: την ανάγκη αναθεώρησης του μηχανισμού τιμολόγησης.
Παραδοσιακά, οι χώρες του Κόλπου χρησιμοποιούσαν τις τιμές της αγοράς της Σιγκαπούρης, προσαρμοσμένες για τα κόστη μεταφοράς, ώστε να καθορίσουν τις τιμές της βενζίνης τους.
Αυτό είχε νόημα όσο η Σιγκαπούρη αποτελούσε τον κύριο αγοραστή των προϊόντων τους.
Πλέον, όμως, αγοράζει μόλις το 7% των εξαγωγών βενζίνης από τη Μέση Ανατολή, ενώ η ζήτηση έχει μετατοπιστεί σε αγορές όπως το Πακιστάν, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Ερυθρά Θάλασσα και η ανατολική ακτή της Αφρικής.
Αυτό το νέο γεωγραφικό μείγμα αναγκάζει τα κράτη του Κόλπου να υιοθετήσουν νέο μηχανισμό τιμολόγησης που αντανακλά τις τοπικές αγοραστικές συνθήκες.
Το νέο αυτό μοντέλο ονομάζεται «MEBOB» (Middle East Blendstock for Oxygenate Blending) και ευθυγραμμίζεται με αντίστοιχους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται διεθνώς, όπως το ευρωπαϊκό EBOB και το αμερικανικό RBOB.
Το EBOB (Argus Eurobob) αποτελεί βασική τιμή αναφοράς για την αγορά βενζίνης της Βόρειας Ευρώπης, χρησιμοποιείται σε εμπορικές συμφωνίες, παράγωγα και μελλοντικά συμβόλαια, και παρέχει δείκτη για την απόδοση διύλισης («EBOB crack»).
Αντίστοιχα, το RBOB (Reformulated Blendstock for Oxygenate Blending) είναι το βασικό προϊόν για την παραγωγή αναδιαμορφωμένης βενζίνης στις ΗΠΑ και διαπραγματεύεται ως μελλοντικό συμβόλαιο στο NYMEX του CME Group.
Η υιοθέτηση του MEBOB δείχνει την πρόθεση της Μέσης Ανατολής να παίξει πιο ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών των διυλισμένων προϊόντων και να ενισχύσει την αξία των εξαγωγών της σε μια παγκόσμια αγορά όπου η διύλιση γίνεται πλέον στρατηγικός πυλώνας ενεργειακής κυριαρχίας.
Το Murban του Άμπου Ντάμπι αναδεικνύεται σε νέο παγκόσμιο δείκτη τιμών πετρελαίου
Καθώς τα κράτη του Κόλπου επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους από τους υδρογονάνθρακες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πρωτοστατούν, δημιουργώντας ένα νέο διεθνές σημείο αναφοράς στην αγορά πετρελαίου.
Πριν από τέσσερα χρόνια, η χώρα άνοιξε το εμπόριο του ελαφρού, γλυκού αργού πετρελαίου Murban, λανσάροντας συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για να ανταγωνιστεί τα διεθνή benchmarks, Brent και WTI.
Τα συμβόλαια διαπραγματεύονται στο ICE Futures Abu Dhabi (IFAD), μια νέα χρηματιστηριακή πλατφόρμα πετρελαίου που δημιουργήθηκε με τη στήριξη ενεργειακών κολοσσών όπως οι BP, PetroChina, Total, Eneos Holdings, Vitol, Inpex, PTT και GS Caltex.
Το Murban είναι αργό πετρέλαιο με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο (0,78%) και API gravity 39,9, χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδιαίτερα ελκυστικό για διύλιση.
Η μεταφορά του γίνεται μέσω του αγωγού της ADNOC, γνωστού ως Abu Dhabi Crude Oil Pipeline (ADCOP), που εκτείνεται από τα κοιτάσματα Habshan και την αποθήκη Jebel Dhanna έως το λιμάνι εξαγωγών Fujairah.
Με αυτόν τον τρόπο, τα ΗΑΕ εξασφαλίζουν εμπορική διέξοδο εκτός των στενών του Ορμούζ, στρατηγική που ενισχύει την ενεργειακή τους ασφάλεια.
Παράλληλα, η ADNOC κατασκευάζει μία από τις μεγαλύτερες υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου στον κόσμο, στο Fujairah, με δυνατότητα αποθήκευσης 42 εκατομμυρίων βαρελιών σε τρεις σπηλιές.
Το έργο ύψους 1,2 δισ. δολαρίων έχει ανατεθεί στη νοτιοκορεατική SK Engineering and Construction, με την πανδημία να καθυστερεί την ολοκλήρωσή του, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2023.
Το 2024 αποδείχθηκε σημείο καμπής για το Murban, καθώς οι όγκοι συναλλαγών εκτινάχθηκαν.
Στο δεύτερο τρίμηνο, διακινήθηκαν 1,5 δισ. βαρέλια — υπερδιπλάσια ποσότητα σε σχέση με τις αρχές του έτους.
Ο Ιούνιος έσπασε όλα τα ρεκόρ, με ημερήσιο μέσο όρο 31 εκατομμύρια βαρέλια και ημερήσιο peak 57.300 συμβολαίων (57,3 εκατομμύρια βαρέλια).
Το Murban παύει πλέον να θεωρείται τοπικό πετρέλαιο του Κόλπου και εξελίσσεται σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς με πραγματική βαρύτητα στην αγορά.
Η τιμή του Murban διαπραγματεύεται πλέον με premium σε σχέση με το Brent, φτάνοντας στα 70,72 δολάρια το βαρέλι, έναντι 67,75 δολαρίων για το Brent. Πάνω από αυτό διαπραγματεύονται μόνο τρεις ποιότητες του OPEC: το Arab Light της Σαουδικής Αραβίας (72,33 δολάρια), το Bonny Light της Νιγηρίας (78,62 δολάρια) και το Girassol της Αγκόλας (79,56 δολάρια).
Η στρατηγική διαφοροποίησης και διεθνοποίησης του Murban καταδεικνύει πώς τα ΗΑΕ μεταβαίνουν από απλοί εξαγωγείς αργού σε ρυθμιστές των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών, δημιουργώντας νέες ισορροπίες σε ένα μεταβαλλόμενο πετρελαϊκό τοπίο.
www.worldenergynews.gr
Οι πετρελαϊκές κρίσεις του 1973–74 και του 1978–80 ενίσχυσαν την παραγωγή της περιοχής και σηματοδότησαν τη μετάβαση της ισχύος από τις πολυεθνικές εταιρείες στις κρατικές πετρελαϊκές των χωρών του OPEC.
Ωστόσο, επί δεκαετίες η Μέση Ανατολή εξήγαγε κυρίως αργό πετρέλαιο, με περιορισμένες δυνατότητες διύλισης. Αυτό όμως έχει πλέον αλλάξει ριζικά.
Από το 2017, τα κράτη του Κόλπου έχουν αυξήσει κατά περίπου 33% τη διυλιστική τους ικανότητα, φτάνοντας τα 10,5 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, στοχεύοντας σε μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία από τα αποθέματα ορυκτών καυσίμων τους.
Η παραγωγή βενζίνης έχει αυξηθεί από 1,7 σε σχεδόν 2,4 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, ενώ οι εξαγωγές βενζίνης έχουν υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τα 654.000 βαρέλια την ημέρα.
Στο προσκήνιο η ανάγκη για αλλαγή του συστήματος τιμολόγησης
Η ραγδαία αύξηση της παραγωγής διυλισμένων προϊόντων δημιούργησε ένα νέο πρόβλημα: την ανάγκη αναθεώρησης του μηχανισμού τιμολόγησης.
Παραδοσιακά, οι χώρες του Κόλπου χρησιμοποιούσαν τις τιμές της αγοράς της Σιγκαπούρης, προσαρμοσμένες για τα κόστη μεταφοράς, ώστε να καθορίσουν τις τιμές της βενζίνης τους.
Αυτό είχε νόημα όσο η Σιγκαπούρη αποτελούσε τον κύριο αγοραστή των προϊόντων τους.
Πλέον, όμως, αγοράζει μόλις το 7% των εξαγωγών βενζίνης από τη Μέση Ανατολή, ενώ η ζήτηση έχει μετατοπιστεί σε αγορές όπως το Πακιστάν, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, η Ερυθρά Θάλασσα και η ανατολική ακτή της Αφρικής.
Αυτό το νέο γεωγραφικό μείγμα αναγκάζει τα κράτη του Κόλπου να υιοθετήσουν νέο μηχανισμό τιμολόγησης που αντανακλά τις τοπικές αγοραστικές συνθήκες.
Το νέο αυτό μοντέλο ονομάζεται «MEBOB» (Middle East Blendstock for Oxygenate Blending) και ευθυγραμμίζεται με αντίστοιχους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται διεθνώς, όπως το ευρωπαϊκό EBOB και το αμερικανικό RBOB.
Το EBOB (Argus Eurobob) αποτελεί βασική τιμή αναφοράς για την αγορά βενζίνης της Βόρειας Ευρώπης, χρησιμοποιείται σε εμπορικές συμφωνίες, παράγωγα και μελλοντικά συμβόλαια, και παρέχει δείκτη για την απόδοση διύλισης («EBOB crack»).
Αντίστοιχα, το RBOB (Reformulated Blendstock for Oxygenate Blending) είναι το βασικό προϊόν για την παραγωγή αναδιαμορφωμένης βενζίνης στις ΗΠΑ και διαπραγματεύεται ως μελλοντικό συμβόλαιο στο NYMEX του CME Group.
Η υιοθέτηση του MEBOB δείχνει την πρόθεση της Μέσης Ανατολής να παίξει πιο ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών των διυλισμένων προϊόντων και να ενισχύσει την αξία των εξαγωγών της σε μια παγκόσμια αγορά όπου η διύλιση γίνεται πλέον στρατηγικός πυλώνας ενεργειακής κυριαρχίας.
Το Murban του Άμπου Ντάμπι αναδεικνύεται σε νέο παγκόσμιο δείκτη τιμών πετρελαίου
Καθώς τα κράτη του Κόλπου επιδιώκουν να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους από τους υδρογονάνθρακες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα πρωτοστατούν, δημιουργώντας ένα νέο διεθνές σημείο αναφοράς στην αγορά πετρελαίου.
Πριν από τέσσερα χρόνια, η χώρα άνοιξε το εμπόριο του ελαφρού, γλυκού αργού πετρελαίου Murban, λανσάροντας συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για να ανταγωνιστεί τα διεθνή benchmarks, Brent και WTI.
Τα συμβόλαια διαπραγματεύονται στο ICE Futures Abu Dhabi (IFAD), μια νέα χρηματιστηριακή πλατφόρμα πετρελαίου που δημιουργήθηκε με τη στήριξη ενεργειακών κολοσσών όπως οι BP, PetroChina, Total, Eneos Holdings, Vitol, Inpex, PTT και GS Caltex.
Το Murban είναι αργό πετρέλαιο με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο (0,78%) και API gravity 39,9, χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδιαίτερα ελκυστικό για διύλιση.
Η μεταφορά του γίνεται μέσω του αγωγού της ADNOC, γνωστού ως Abu Dhabi Crude Oil Pipeline (ADCOP), που εκτείνεται από τα κοιτάσματα Habshan και την αποθήκη Jebel Dhanna έως το λιμάνι εξαγωγών Fujairah.
Με αυτόν τον τρόπο, τα ΗΑΕ εξασφαλίζουν εμπορική διέξοδο εκτός των στενών του Ορμούζ, στρατηγική που ενισχύει την ενεργειακή τους ασφάλεια.
Παράλληλα, η ADNOC κατασκευάζει μία από τις μεγαλύτερες υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου στον κόσμο, στο Fujairah, με δυνατότητα αποθήκευσης 42 εκατομμυρίων βαρελιών σε τρεις σπηλιές.
Το έργο ύψους 1,2 δισ. δολαρίων έχει ανατεθεί στη νοτιοκορεατική SK Engineering and Construction, με την πανδημία να καθυστερεί την ολοκλήρωσή του, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2023.
Το 2024 αποδείχθηκε σημείο καμπής για το Murban, καθώς οι όγκοι συναλλαγών εκτινάχθηκαν.
Στο δεύτερο τρίμηνο, διακινήθηκαν 1,5 δισ. βαρέλια — υπερδιπλάσια ποσότητα σε σχέση με τις αρχές του έτους.
Ο Ιούνιος έσπασε όλα τα ρεκόρ, με ημερήσιο μέσο όρο 31 εκατομμύρια βαρέλια και ημερήσιο peak 57.300 συμβολαίων (57,3 εκατομμύρια βαρέλια).
Το Murban παύει πλέον να θεωρείται τοπικό πετρέλαιο του Κόλπου και εξελίσσεται σε παγκόσμιο σημείο αναφοράς με πραγματική βαρύτητα στην αγορά.
Η τιμή του Murban διαπραγματεύεται πλέον με premium σε σχέση με το Brent, φτάνοντας στα 70,72 δολάρια το βαρέλι, έναντι 67,75 δολαρίων για το Brent. Πάνω από αυτό διαπραγματεύονται μόνο τρεις ποιότητες του OPEC: το Arab Light της Σαουδικής Αραβίας (72,33 δολάρια), το Bonny Light της Νιγηρίας (78,62 δολάρια) και το Girassol της Αγκόλας (79,56 δολάρια).
Η στρατηγική διαφοροποίησης και διεθνοποίησης του Murban καταδεικνύει πώς τα ΗΑΕ μεταβαίνουν από απλοί εξαγωγείς αργού σε ρυθμιστές των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών, δημιουργώντας νέες ισορροπίες σε ένα μεταβαλλόμενο πετρελαϊκό τοπίο.
www.worldenergynews.gr
