Η ετοιμότητα της Ευρώπης να κάνει όλες τις ρυθμιστικές προσαρμογές που χρειάζεται για να ενισχύσει τις αμερικάνικες επενδύσεις και να εμβαθύνει τη διατλαντική συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, προκύπτει από τη χθεσινή συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Atlantic Council της Νέας Υόρκης, με πρωταγωνιστές τον Τζέφρυ Πάιατ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα και νυν κορυφαίο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ενέργεια, και την Ντίτι Γιόρκενσεν, επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όπως τόνισαν οι δύο αξιωματούχοι, η «Ενεργειακή Συμμαχία» εξελίσσεται σε κεντρικό πυλώνα της Διατλαντικής Συμμαχίας Ευρώπης–ΗΠΑ, με στόχο να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα, η ανταγωνιστικότητα και η ασφάλεια και των δύο πλευρών σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από γεωπολιτικές εντάσεις και ενεργειακές ανακατατάξεις. Για αυτό τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη εργάζονται στενά για να ξεπεράσουν τα όποια εμπόδια αποθαρρύνουν τους επενδυτές και δημιουργούν καθυστερήσεις.
Επενδύσεις και νέες τεχνολογίες
Η κα Γιόρκενσεν υπογράμμισε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθούν οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ευρώπη. Οι τομείς συνεργασίας καλύπτουν όλο το ενεργειακό φάσμα – από το LNG και τις ανανεώσιμες πηγές μέχρι την πυρηνική ενέργεια, την Τεχνητή Νοημοσύνη και τις τεχνολογίες αιχμής. «Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για μια σταθερή και μακροχρόνια συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε όλα τα ενεργειακά μέτωπα», σημείωσε.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην πυρηνική ενέργεια, επισημαίνοντας ότι θα συνεχίσει να αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού ενεργειακού μείγματος, με την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών όπως οι SMR (Small Modular Reactors) να κερδίζουν έδαφος. «Το κανονιστικό πλαίσιο αναθεωρείται και εξελίσσεται, ώστε να διασφαλίζεται τόσο η ασφάλεια όσο και η προσέλκυση επενδύσεων», τόνισε.
Τα εμπόδια του ευρωπαϊκού πλαισίου
Ο Τζέφρυ Πάιατ, από την πλευρά του, έθιξε τα ζητήματα που προκύπτουν από το αυστηρό πλαίσιο βιωσιμότητας της ΕΕ. Όπως σημείωσε, «το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξακολουθούν να αποτελούν κεντρικούς παράγοντες της οικονομίας μας σε μια εποχή αυξανόμενης ζήτησης. Οι αμερικανικές εταιρείες, από την Chevron και την Exxon Mobil έως την EQT, επενδύουν στη μείωση της έντασης άνθρακα και είναι έτοιμες να συμβάλουν στη μετάβαση, αρκεί να υπάρχει σαφήνεια και σταθερότητα στο ρυθμιστικό περιβάλλον».
Η κα Γιόρκενσεν απάντησε ότι στόχος των Βρυξελλών είναι η απλούστευση της CSRD (Οδηγία για τις Αναφορές Βιωσιμότητας), ώστε να περιοριστούν οι αβεβαιότητες και να ενισχυθεί η επενδυτική εμπιστοσύνη. «Έχουμε ξεκινήσει στενό διάλογο με τις εταιρείες LNG των ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους εισαγωγείς για να χαρτογραφήσουμε τα προβλήματα και να βρούμε λύσεις. Θέλουμε ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα προστατεύει το περιβάλλον αλλά θα λειτουργεί ταυτόχρονα ως καταλύτης επενδύσεων», υπογράμμισε.
Η συνεργασία στις κρίσιμες πρώτες ύλες
Ειδική αναφορά έγινε και στις κρίσιμες πρώτες ύλες, οι οποίες αποτελούν «ακρογωνιαίο λίθο» για την επιτυχία της ενεργειακής μετάβασης. Η κα Γιόρκενσεν προειδοποίησε ότι η εξάρτηση από την Κίνα εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, καθώς η υψηλή συγκέντρωση της παραγωγής επιτρέπει τη χειραγώγηση των αγορών. «Η ΕΕ προχωρά στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και στην ανάπτυξη βιομηχανικών συμπράξεων που θα μειώσουν τους κινδύνους για τους επενδυτές και θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των έργων», είπε.
Ο Τζέφρυ Πάιατ παρουσίασε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την κοινοπραξία ΗΠΑ–Γερμανίας με την ουκρανική DTEK, για την κατασκευή μονάδας μπαταριών στην Πολωνία, υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες συνέργειες δείχνουν τον δρόμο της διατλαντικής συνεργασίας.
LNG: μια στρατηγική σχέση
Η Ευρώπη είναι σήμερα ο μεγαλύτερος πελάτης των ΗΠΑ στο LNG, ενώ οι ΗΠΑ έχουν καταστεί ο βασικός προμηθευτής της Γηραιάς Ηπείρου. Σύμφωνα με την κα Γιόρκενσεν, αυτή η σχέση όχι μόνο θα διατηρηθεί αλλά θα ενισχυθεί τις επόμενες δεκαετίες. «Η ενεργειακή συνεργασία δεν αφορά μόνο την ασφάλεια εφοδιασμού, αλλά και τη δημιουργία νέων αλυσίδων αξίας και τεχνολογικών συμπράξεων», επισήμανε.
Το κεφάλαιο του ρωσικού αερίου
Στην αρχή της συζήτησης η κυρία Γιόρκενσεν αναφέρθηκε στη μεγάλη στροφή που πραγματοποίησε η Ευρώπη με το Repower EU για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, ένα από τα μεγαλύτερα γεωπολιτικά διακυβεύματα της τελευταίας τριετίας. Η κα Γιόρκενσεν τόνισε ότι η στρατηγική της ΕΕ δεν είναι μια προσωρινή αντίδραση στον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά μια μακροπρόθεσμη πολιτική για την προστασία της ενεργειακής ασφάλειας.
Όπως εξήγησε, η απεξάρτηση υλοποιείται σε τρεις άξονες: αντικατάσταση της Ρωσίας με αξιόπιστους προμηθευτές, επιτάχυνση των ΑΠΕ και μείωση της κατανάλωσης μέσω ενεργειακής αποδοτικότητας. Το 2021 η Ρωσία κάλυπτε το 45% των ευρωπαϊκών αναγκών σε αέριο· σήμερα το ποσοστό έχει πέσει στο 15%. Ωστόσο, για την οριστική εξάλειψη απαιτούνται πρόσθετα μέτρα, γι’ αυτό και η ΕΕ έχει προχωρήσει σε νέες κυρώσεις στο ρωσικό LNG.
«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να χρηματοδοτείται έμμεσα η πολεμική μηχανή της Μόσχας από την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας», τόνισε.
www.worldenergynews.gr
