Μόλις ο Keir Starmer ανασχηματίσει το υπουργικό του συμβούλιο, αποφανθεί για τις ρατσιστικές πολιτικές του Reform και εκφωνήσει την ομιλία του στο συνέδριο του κόμματός του, μια άλλη κρίσιμη απόφαση έρχεται ορμητικά προς το μέρος του. Αλλά αυτή αφορά το μέλλον του κόσμου. Το ζήτημα είναι αν ο πρωθυπουργός θα παραστεί στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στη Βραζιλία τον επόμενο μήνα.
Απαιτούνται σημαντικές αποφάσεις
Πριν από δύο χρόνια, ο Starmer επιτέθηκε στον Rishi Sunak επειδή δεν πήγε σε μια πολύ λιγότερο σημαντική συνάντηση για το κλίμα και είπε ότι, αν ήταν πρωθυπουργός, σίγουρα θα παρευρισκόταν.
Η σύνοδος κορυφής των ηγετών της Cop30 στην πόλη Μπελέμ του Αμαζονίου στις 6-7 Νοεμβρίου είναι η πιο σημαντική από την ιστορική Cop του Παρισιού το 2015. Αλλά οι τελευταίες αναφορές υποδηλώνουν ότι οι πολιτικοί βοηθοί του Starmer δεν θέλουν να φύγει. Προφανώς πιστεύουν ότι οι ψηφοφόροι των Εργατικών που σκέφτονται τις μεταρρυθμίσεις δεν ενδιαφέρονται πολύ για την κλιματική κρίση και αισθάνονται ότι περνάει πολύ χρόνο στο εξωτερικό. Εν τω μεταξύ, οι σύμβουλοι εξωτερικής πολιτικής του Starmer επισημαίνουν την ψευδή επίθεση του Donald Trump στην επιστήμη και την πολιτική για την κλιματική αλλαγή στον ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα και λένε ότι θα φαινόταν τρομερό για τον Starmer να μείνει μακριά.
Με τον Kemi Badenoch να έχει ορκιστεί να καταργήσει τον Νόμο για την Κλιματική Αλλαγή του 2008 - ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της τελευταίας κυβέρνησης των Εργατικών, που αντιγράφηκε σε όλο τον κόσμο - ο Starmer δεν έχει την πολυτέλεια να μετριάσει τις συχνά εκφρασμένες δεσμεύσεις του για το κλίμα.
Οι πρωτοβουλίες της Βραζιλίας
Ο Πρόεδρος Λούλα της Βραζιλίας συγκάλεσε σκόπιμα αυτή τη σύνοδο κορυφής των ηγετών λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της διάσκεψης, με τον σαφή σκοπό να αναγκάσει τις κυβερνήσεις να ανανεώσουν τη δέσμευσή τους για πολυμερή δράση για το κλίμα.
Ο κόσμος οδεύει σε μια αύξηση της θερμοκρασίας
Την περασμένη εβδομάδα, η Κίνα, η μεγαλύτερη ρυπαίνουσα χώρα άνθρακα στον κόσμο, ανακοίνωσε τους νέους στόχους της. Ο Πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε ότι η Κίνα θα μειώσει τις εκπομπές της κατά 7-10% από τα κορυφαία επίπεδα έως το 2035. Αλλά αυτό απέχει πολύ από τη μείωση του 30% σε σχέση με τα επίπεδα του 2021, την οποία οι αναλυτές πιστεύουν ότι θα ήταν συμβατή με μια παγκόσμια πορεία προς το μηδέν μετά το 2050. Για την ΕΕ, η Ursula von der Leyen, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ θα μειώσει τις εκπομπές της κατά περίπου 66% έως 72% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2035 - αλλά η αντίθεση από βασικά κράτη μέλη την άφησε ανίκανη να δεσμευτεί για το υψηλότερο ποσοστό.
Η NDC του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοινώθηκε πριν από ένα χρόνο στην Cop29 από τον ίδιο τον Starmer, δίπλα στον Ed Miliband. Με στόχο τη μείωση των εθνικά παραγόμενων εκπομπών κατά τουλάχιστον 81% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2035, ο στόχος του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ένας από τους λίγους που οι αναλυτές λένε ότι είναι συμβατός με μια παγκόσμια πορεία 1,5C.
Αργότερα αυτόν τον μήνα, ο ΟΗΕ θα δημοσιεύσει μια επίσημη αξιολόγηση που θα αθροίζει όλες τις NDCs. Αλλά μετά την ανακοίνωση της Κίνας, γνωρίζουμε ότι ο κόσμος θα οδεύει προς μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά πολύ μεγαλύτερη από 2°C – πιθανώς πιο κοντά στους 2,5°C. Και γνωρίζουμε ότι σε αυτές τις θερμοκρασίες θα υπάρξουν καταστροφικές επιπτώσεις σε εξαφανίσεις ειδών, άνοδο της στάθμης της θάλασσας, λειψυδρία και ακραία καιρικά φαινόμενα.
Δύσκολο το έργο της Cop30
Έτσι, η Cop30 έχει ένα τεράστιο έργο: να επαναφέρει τον κόσμο σε τροχιά 1,5/2°C. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Η συμφωνία του Παρισιού ήταν ένας συμβιβασμός μεταξύ συλλογικής συμφωνίας για τους κλιματικούς στόχους και «εθνικά καθορισμένων συνεισφορών» για την επίτευξή τους. Το κλειδί βρίσκεται στο όνομα: αυτοί δεν υπόκεινται σε έλεγχο ή κριτική από κανέναν άλλο. Το «χάσμα εκπομπών» δεν θα βρίσκεται καν στην επίσημη ημερήσια διάταξη της διάσκεψης. Η Κίνα, η Ινδία και η Σαουδική Αραβία επιμένουν ότι η συμφωνία του Παρισιού απαγορεύει στους διαπραγματευτές να το συζητήσουν.
Γι' αυτό η σύνοδος κορυφής των ηγετών είναι τόσο κρίσιμη. Ο Λούλα και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, θέλουν οι ηγέτες να αναγνωρίσουν ότι οι NDCs τους συλλογικά δεν επαρκούν.
Ο χρόνος για την Γη λιγοστεύει
Πριν από την Cop15 στην Κοπεγχάγη το 2009, ο κόσμος βρισκόταν σε τροχιά αύξησης της θερμοκρασίας κατά περίπου 6 βαθμούς Κελσίου. Λόγω των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν εκεί, από την Cop21 στο Παρίσι το 2015, η θερμοκρασία μειώθηκε στους περίπου 4 βαθμούς Κελσίου. Έκτοτε, μετά από 10 χρόνια εκπληκτικών μειώσεων στο κόστος της ηλιακής και αιολικής ενέργειας και των ηλεκτρικών οχημάτων, τώρα είναι πιο κοντά στους 2,5 βαθμούς Κελσίου. Αυτή είναι τεράστια πρόοδος - επειδή οι χώρες ακολουθούν τις αποφάσεις που λαμβάνουν από κοινού στο πλαίσιο του συστήματος του ΟΗΕ και επειδή μια παγκόσμια μετάβαση στην πράσινη ενέργεια βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Δεν είναι αρκετή πρόοδος - αλλά είναι εντελώς λάθος να πούμε ότι το σύστημα του ΟΗΕ δεν λειτουργεί.
Αλλά τώρα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ. Ο χρόνος για να επιστρέψουμε σε μια πορεία 1,5°C/2°C τελειώνει γρήγορα. Εάν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν μπορέσουν να συμφωνήσουν στο Μπελέμ, αυτό δεν θα είναι απλώς μια διπλωματική καταστροφή. Οι ηγέτες του επιχειρηματικού και χρηματοοικονομικού κόσμου θα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι οι κυβερνήσεις δεν είναι τελικά σοβαρές σχετικά με τη δράση για το κλίμα. Έτσι, θα μειώσουν τα σχέδιά τους για την απαλλαγή από τον άνθρακα, όπως ακριβώς έκαναν μετά την υποτιθέμενη αποτυχία της Κοπεγχάγης το 2009. Οι μειώσεις των εκπομπών θα επιβραδυνθούν. Ολόκληρη η παγκόσμια προσπάθεια για την αναχαίτιση της διαδικασίας της κλιματικής αλλαγής, που κατασκευάστηκε με επώδυνο τρόπο κατά το τελευταίο τέταρτο του αιώνα, θα μπορούσε να αρχίσει να καταρρέει.
Ο Τραμπ δεν θα βρίσκεται στο Μπελέμ. Αλλά θα δημοσιεύει μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθ' όλη τη διάρκεια της συνόδου κορυφής. Εάν οι ηγέτες δεν εμφανιστούν, θα καυχηθεί με χαρά ότι χωρίς καν να είναι εκεί έχει νικήσει τη συμφωνία του Παρισιού και ολόκληρη την «απάτη» της λεγόμενης κλιματικής κρίσης. Θα ήταν περίεργο αν ο Στάρμερ αποφάσιζε να τον υποστηρίξει μένοντας επίσης μακριά.
www.worldenergynews.gr
