Παρά τη σαφή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές, τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος προς τη γραμμή τερματισμού για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας δεν θα είναι εύκολος
Οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ έχουν ωθήσει τόσο την ΕΕ όσο και την Ινδία να επιταχύνουν τις προσπάθειες τους ώστε να κλείσουν την εδώ και καιρό καθυστερημένη εμπορική συμφωνία τους — και μάλιστα γρήγορα.
Σύμφωνα με το Politico, οι Βρυξέλλες και το Νέο Δελχί έχουν μόνο τρεις μήνες στη διάθεσή τους για να τηρήσουν τη δέσμευσή τους να καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους — με τα πιο δύσκολα ζητήματα που αφορούν τη γεωργία και τη βιωσιμότητα να παραμένουν άλυτα.
Παρά τη σαφή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές, τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος προς τη γραμμή τερματισμού δεν θα είναι εύκολος.
«Οι διαπραγματεύσεις παραμένουν εξαιρετικά δύσκολες», δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ Κριστόφ Κιενέρ σε Ευρωπαίους βουλευτές την περασμένη εβδομάδα.
«Ήταν απολύτως αναμενόμενο ότι, όταν θα αρχίζαμε να διαπραγματευόμαστε τα πιο δύσκολα και ευαίσθητα ζητήματα, δεν θα ήταν εύκολα.»
Καθώς πλησιάζει η ώρα της κρίσης και με νέο γύρο συνομιλιών προγραμματισμένο για την επόμενη εβδομάδα, υπάρχουν ορισμένα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουμε:
Ο Trump τους φέρνει…κοντά
Η ανανεωμένη διάθεση και από τις δύο πλευρές οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Τραμπ.
Οι δασμοί που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ — με έως και 50% σε ινδικά προϊόντα και 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά — ώθησαν τόσο την Ινδία όσο και την ΕΕ να αναζητήσουν επειγόντως εναλλακτικούς εμπορικούς εταίρους.
«Όταν έγινε σαφές ότι ο Τραμπ θα αναλάμβανε την προεδρία, το Νέο Δελχί άρχισε να στέλνει σήματα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες λέγοντας: Είμαστε σοβαροί για το εμπόριο και θέλουμε να το πετύχουμε, ώστε να προστατευτούμε από τις αβεβαιότητες των δασμών και την προσέγγιση “πρώτα το εμπόριο” των ΗΠΑ», δήλωσε η Γκαρίμα Μόχαν, ανώτερη ερευνήτρια στο German Marshall Fund, υπεύθυνη για το πρόγραμμα της δεξαμενής σκέψης για την Ινδία.
Οι Βρυξέλλες απάντησαν θετικά. Λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας Τραμπ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε την Ινδία συνοδευόμενη από όλο το Κολέγιο των Επιτρόπων.
Μαζί με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι συμφώνησαν να κλείσουν τη συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους — στόχος που ακόμα και οι ίδιοι παραδέχθηκαν ότι είναι ιδιαίτερα φιλόδοξος. «Δεν θα είναι εύκολο. Αλλά γνωρίζω επίσης ότι ο συγχρονισμός και η αποφασιστικότητα έχουν σημασία, και ότι αυτή η εταιρική σχέση έρχεται την κατάλληλη στιγμή και για τις δύο πλευρές», είχε δηλώσει τότε η φον ντερ Λάιεν.
Η ΕΕ βρίσκεται σε διαπραγματευτική φόρμα, καθώς έχει ανανεώσει τη συμφωνία της με το Μεξικό και έχει ολοκληρώσει διαπραγματεύσεις με το μπλοκ των χωρών της Νότιας Αμερικής (Mercosur) και με την Ινδονησία.
Αντιφατικές οι εμπορικές τους σχέσεις
Οι εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με την Ινδία είναι περίπλοκες. Η Ινδία δείχνει να δυσκολεύεται να αποχωριστεί τις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές της, αλλά προσπαθεί να εμβαθύνει τις σχέσεις της με την Ιαπωνία και διαπραγματεύεται ήδη συμφωνία με την Αυστραλία.
Η επίτευξη συμφωνίας με την ΕΕ, τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο, παραμένει στρατηγικός στόχος για την Ινδία. Όμως ιστορικά, η εμπορική τους σχέση δεν υπήρξε ποτέ εύκολη.
«Ξέρω από προσωπική εμπειρία πόσο δύσκολη είναι η Ινδία και πόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί η τελική συμφωνία στα πιο ευαίσθητα ζητήματα. Υποπτεύομαι ότι εκεί βρισκόμαστε τώρα», δήλωσε ο Ιγνάθιο Γκαρσία Μπερθέρο, πρώην επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για την Ινδία έως το 2013. Τότε ήταν που οι διαπραγματεύσεις είχαν «παγώσει» λόγω ακανθωδών θεμάτων όπως ο γεωργικός προστατευτισμός της Ινδίας και η πολιτική της στα γενόσημα φάρμακα. Οι συνομιλίες ξανάρχισαν κατόπιν αιτήματος της Ινδίας το 2022.
Αν και οι διαπραγματευτές τονίζουν ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, δεν μπορούν να αγνοήσουν τις κατά καιρούς αντικρουόμενες οικονομικές προσεγγίσεις, δεδομένου του προστατευτισμού που χαρακτηρίζει ιστορικά την Ινδία.
«Αν δούμε τι απομένει, είναι τα πιο σημαντικά ζητήματα… αυτά είναι ακριβώς τα ίδια θέματα με εκείνα που αντιμετωπίζαμε το 2012 και το 2013, όταν οι διαπραγματεύσεις εκτροχιάστηκαν την τελευταία φορά», δήλωσε ο Νικολά Κέλερ-Σουζούκι, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ.
Το Ουκρανικό και η Ρωσία
Το ζήτημα της Ουκρανίας περιπλέκει επίσης τις εξελίξεις. Ενώ οι Βρυξέλλες βασίζονται στην Ινδία για την προώθηση της πολιτικής διαφοροποίησης τους, δεν είναι εύκολο να παραμείνουν αξιόπιστος αντίπαλος της Ρωσίας, όταν προσπαθούν ταυτόχρονα να ενισχύσουν το εμπόριο με μια χώρα που διατηρεί παραδοσιακά στενές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος μίλησε ανώνυμα λόγω των κλειστών διαβουλεύσεων, παραδέχτηκε ότι «ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα στα οποία η ΕΕ και η Ινδία διαφωνούν, είναι η Ουκρανία».
Η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου έστειλε αυτόν τον μήνα 65 στρατιώτες για να συμμετάσχουν στην ετήσια ρωσική στρατιωτική άσκηση Zapad, κατά την οποία το Κρεμλίνο προσομοίωσε πυρηνική επίθεση κατά χωρών του ΝΑΤΟ. Σε πρόσφατη σύνοδο κορυφής στην Κίνα, ο Μόντι κρατούσε χέρι-χέρι με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς προσεγγίζαν τον οικοδεσπότη τους, τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.
Ο Τραμπ, από την άλλη, καλεί την ΕΕ να επιβάλει δασμούς έως και 100% στο Νέο Δελχί για τη στήριξή του στη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία.
«Δεν είναι όλα ρόδινα, με μουσική, τραγούδια και χορό. Υπάρχει παραδοχή ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να γεφυρώσουμε τα κενά όπου υπάρχουν», δήλωσε ο ίδιος αξιωματούχος, αναφερόμενος σε έγγραφο επικοινωνίας της ΕΕ για την Ινδία που εκδόθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Τελικά, ο διάλογος με την Ινδία αποσκοπεί στο να διασφαλιστεί ότι το κενό που αφήνουν οι ΗΠΑ δεν θα καλυφθεί από άλλες, πολιτικά εχθρικές, δυνάμεις.
Για την Ινδία, το να εγκαταλείψει τους δεσμούς της με τη Ρωσία είναι αδιανόητο, καθώς αυτό θα σήμαινε μεγάλη παραχώρηση προς την Κίνα — τον μακροχρόνιο ασιατικό της αντίπαλο. «Ο παράγοντας Ρωσία–Κίνα αποτελεί τεράστια ανησυχία για την Ινδία», δήλωσε η Μόχαν.
Ποια προϊόντα είναι εμπόδια
Πέρα από τα γεωπολιτικά, υπάρχουν και μια σειρά από τεχνικά, περίπλοκα ζητήματα που δημιουργούν αποκλίσεις. Ένα από αυτά είναι οι παλιές διαφωνίες σχετικά με τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά, τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά, καθώς και άλλα αγροτικά προϊόντα.
Νωρίτερα φέτος, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να θέσουν εκτός διαπραγμάτευσης ιδιαίτερα ευαίσθητους γεωργικούς τομείς, όπως τα γαλακτοκομικά και η ζάχαρη, ώστε να διευκολυνθεί η πρόοδος.
Πέραν αυτών, υπάρχουν και θέματα που αφορούν τη γεωργία, όπως τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα. Η ΕΕ έχει επίσης εκφράσει αντιρρήσεις για τους Κανονισμούς Ποιοτικού Ελέγχου της Ινδίας, οι οποίοι απαιτούν ορισμένα προϊόντα να συμμορφώνονται με ινδικά πρότυπα πριν διατεθούν στην αγορά.
Οι πρόνοιες για τη βιωσιμότητα και η πράσινη ατζέντα της ΕΕ περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τις διαπραγματεύσεις.
«Η Ινδία είχε ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι δεν της άρεσε ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ επιδιώκει να συνδέσει τα θέματα βιωσιμότητας με το εμπόριο, αλλά έχουν προφανώς αποδεχθεί ότι θα χρειαστεί να υπάρχει σχετικό κεφάλαιο στη συμφωνία», δήλωσε ο διαπραγματευτής της ΕΕ, Κιενέρ.
Ωστόσο, το Νέο Δελχί εξακολουθεί να διαφωνεί με το να καταστεί το Κεφάλαιο για το Εμπόριο και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη νομικά δεσμευτικό και εφαρμόσιμο μέσω μηχανισμού επίλυσης διαφορών. Η Ινδία έχει επίσης απειλήσει να προβεί σε αντίποινα κατά του ευρωπαϊκού φόρου άνθρακα στα σύνορα, όπως είχε αναφέρει νωρίτερα φέτος το POLITICO.
«Ο μηχανισμός προσαρμογής άνθρακα στα σύνορα, όπως τον έχει οραματιστεί η ΕΕ, δεν πληροί τα κριτήρια του θεμιτού ανταγωνισμού», είχε δηλώσει τότε ο υπουργός Εμπορίου της Ινδίας, Πιγιούς Γκογιάλ.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχει επανέλθει στο προσκήνιο και ένα ιστορικό ζήτημα: η διαμάχη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν για την ονομασία του μπασμάτι ρυζιού. Το Νέο Δελχί πιέζει την ΕΕ να αναγνωρίσει την ποικιλία ως ινδική — όμως μια τέτοια απόφαση ενδέχεται να προκαλέσει ρήξη με το Πακιστάν.
Εν ολίγοις, η επίτευξη συμφωνίας είναι πιθανό να απαιτήσει έναν συμβιβασμό ανάμεσα στα πολιτικά οφέλη μιας ταχείας συμφωνίας και στα οικονομικά οφέλη μιας πιο ολοκληρωμένης, μακροπρόθεσμης συνεργασίας.
Η συμφωνία με την Ινδία λειτουργεί και ως θερμόμετρο των εμπορικών προτεραιοτήτων της ΕΕ. Σε τελική ανάλυση, αποτελεί δοκιμασία για το πόσο από τις «πράσινες» εμπορικές φιλοδοξίες της είναι διατεθειμένη να θυσιάσει στο βωμό της γεωπολιτικής.
Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να ανατρέψει – ή τουλάχιστον να αποδυναμώσει σοβαρά – τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες, πληθαίνουν οι φωνές που καλούν την ΕΕ να κινηθεί πιο πραγματιστικά και να επιδιώξει ταχύτερες και λιγότερο φιλόδοξες συμφωνίες.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι ότι αυτή η προσέγγιση θα είναι επωφελής μακροπρόθεσμα.
«Ελπίζουμε το αποτέλεσμα των εμπορικών διαπραγματεύσεων να είναι μια συμφωνία με ουσιαστικό εμπορικό περιεχόμενο», δήλωσε η Ανγέλικα Νίμπλερ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, πρόεδρος της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με την Ινδία, κατά την πρόσφατη συνεδρίαση της επιτροπής εμπορίου.
Η συμφωνία με την Ινδία θα καταδείξει επίσης πόσο σημαντική θεωρεί η ΕΕ την προώθηση της περιβαλλοντικής της ατζέντας μέσω των εμπορικών της σχέσεων.
«Είναι σαφές ότι η Ινδία έχει διαφορετικό γεωπολιτικό προσανατολισμό και ανέκαθεν διατηρούσε στενότερους δεσμούς με τη ρωσική πλευρά», σχολίασε ο Γκαρσία Μπερθέρο, πρώην διαπραγματευτής της ΕΕ που σήμερα εργάζεται στο think tank Bruegel.
«Όμως, στο τέλος της ημέρας, δεν νομίζω ότι αυτό πρέπει να σταθεί εμπόδιο στην ολοκλήρωση της συμφωνίας».
www.worldenergynews.gr
Σύμφωνα με το Politico, οι Βρυξέλλες και το Νέο Δελχί έχουν μόνο τρεις μήνες στη διάθεσή τους για να τηρήσουν τη δέσμευσή τους να καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους — με τα πιο δύσκολα ζητήματα που αφορούν τη γεωργία και τη βιωσιμότητα να παραμένουν άλυτα.
Παρά τη σαφή πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές, τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος προς τη γραμμή τερματισμού δεν θα είναι εύκολος.
«Οι διαπραγματεύσεις παραμένουν εξαιρετικά δύσκολες», δήλωσε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ Κριστόφ Κιενέρ σε Ευρωπαίους βουλευτές την περασμένη εβδομάδα.
«Ήταν απολύτως αναμενόμενο ότι, όταν θα αρχίζαμε να διαπραγματευόμαστε τα πιο δύσκολα και ευαίσθητα ζητήματα, δεν θα ήταν εύκολα.»
Καθώς πλησιάζει η ώρα της κρίσης και με νέο γύρο συνομιλιών προγραμματισμένο για την επόμενη εβδομάδα, υπάρχουν ορισμένα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουμε:
Ο Trump τους φέρνει…κοντά
Η ανανεωμένη διάθεση και από τις δύο πλευρές οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Τραμπ.
Οι δασμοί που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ — με έως και 50% σε ινδικά προϊόντα και 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά — ώθησαν τόσο την Ινδία όσο και την ΕΕ να αναζητήσουν επειγόντως εναλλακτικούς εμπορικούς εταίρους.
«Όταν έγινε σαφές ότι ο Τραμπ θα αναλάμβανε την προεδρία, το Νέο Δελχί άρχισε να στέλνει σήματα προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες λέγοντας: Είμαστε σοβαροί για το εμπόριο και θέλουμε να το πετύχουμε, ώστε να προστατευτούμε από τις αβεβαιότητες των δασμών και την προσέγγιση “πρώτα το εμπόριο” των ΗΠΑ», δήλωσε η Γκαρίμα Μόχαν, ανώτερη ερευνήτρια στο German Marshall Fund, υπεύθυνη για το πρόγραμμα της δεξαμενής σκέψης για την Ινδία.
Οι Βρυξέλλες απάντησαν θετικά. Λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας Τραμπ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε την Ινδία συνοδευόμενη από όλο το Κολέγιο των Επιτρόπων.
Μαζί με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι συμφώνησαν να κλείσουν τη συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους — στόχος που ακόμα και οι ίδιοι παραδέχθηκαν ότι είναι ιδιαίτερα φιλόδοξος. «Δεν θα είναι εύκολο. Αλλά γνωρίζω επίσης ότι ο συγχρονισμός και η αποφασιστικότητα έχουν σημασία, και ότι αυτή η εταιρική σχέση έρχεται την κατάλληλη στιγμή και για τις δύο πλευρές», είχε δηλώσει τότε η φον ντερ Λάιεν.
Η ΕΕ βρίσκεται σε διαπραγματευτική φόρμα, καθώς έχει ανανεώσει τη συμφωνία της με το Μεξικό και έχει ολοκληρώσει διαπραγματεύσεις με το μπλοκ των χωρών της Νότιας Αμερικής (Mercosur) και με την Ινδονησία.
Αντιφατικές οι εμπορικές τους σχέσεις
Οι εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με την Ινδία είναι περίπλοκες. Η Ινδία δείχνει να δυσκολεύεται να αποχωριστεί τις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές της, αλλά προσπαθεί να εμβαθύνει τις σχέσεις της με την Ιαπωνία και διαπραγματεύεται ήδη συμφωνία με την Αυστραλία.
Η επίτευξη συμφωνίας με την ΕΕ, τον δεύτερο μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο, παραμένει στρατηγικός στόχος για την Ινδία. Όμως ιστορικά, η εμπορική τους σχέση δεν υπήρξε ποτέ εύκολη.
«Ξέρω από προσωπική εμπειρία πόσο δύσκολη είναι η Ινδία και πόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί η τελική συμφωνία στα πιο ευαίσθητα ζητήματα. Υποπτεύομαι ότι εκεί βρισκόμαστε τώρα», δήλωσε ο Ιγνάθιο Γκαρσία Μπερθέρο, πρώην επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για την Ινδία έως το 2013. Τότε ήταν που οι διαπραγματεύσεις είχαν «παγώσει» λόγω ακανθωδών θεμάτων όπως ο γεωργικός προστατευτισμός της Ινδίας και η πολιτική της στα γενόσημα φάρμακα. Οι συνομιλίες ξανάρχισαν κατόπιν αιτήματος της Ινδίας το 2022.
Αν και οι διαπραγματευτές τονίζουν ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά, δεν μπορούν να αγνοήσουν τις κατά καιρούς αντικρουόμενες οικονομικές προσεγγίσεις, δεδομένου του προστατευτισμού που χαρακτηρίζει ιστορικά την Ινδία.
«Αν δούμε τι απομένει, είναι τα πιο σημαντικά ζητήματα… αυτά είναι ακριβώς τα ίδια θέματα με εκείνα που αντιμετωπίζαμε το 2012 και το 2013, όταν οι διαπραγματεύσεις εκτροχιάστηκαν την τελευταία φορά», δήλωσε ο Νικολά Κέλερ-Σουζούκι, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ.
Το Ουκρανικό και η Ρωσία
Το ζήτημα της Ουκρανίας περιπλέκει επίσης τις εξελίξεις. Ενώ οι Βρυξέλλες βασίζονται στην Ινδία για την προώθηση της πολιτικής διαφοροποίησης τους, δεν είναι εύκολο να παραμείνουν αξιόπιστος αντίπαλος της Ρωσίας, όταν προσπαθούν ταυτόχρονα να ενισχύσουν το εμπόριο με μια χώρα που διατηρεί παραδοσιακά στενές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος μίλησε ανώνυμα λόγω των κλειστών διαβουλεύσεων, παραδέχτηκε ότι «ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα στα οποία η ΕΕ και η Ινδία διαφωνούν, είναι η Ουκρανία».
Η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου έστειλε αυτόν τον μήνα 65 στρατιώτες για να συμμετάσχουν στην ετήσια ρωσική στρατιωτική άσκηση Zapad, κατά την οποία το Κρεμλίνο προσομοίωσε πυρηνική επίθεση κατά χωρών του ΝΑΤΟ. Σε πρόσφατη σύνοδο κορυφής στην Κίνα, ο Μόντι κρατούσε χέρι-χέρι με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς προσεγγίζαν τον οικοδεσπότη τους, τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.
Ο Τραμπ, από την άλλη, καλεί την ΕΕ να επιβάλει δασμούς έως και 100% στο Νέο Δελχί για τη στήριξή του στη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία.
«Δεν είναι όλα ρόδινα, με μουσική, τραγούδια και χορό. Υπάρχει παραδοχή ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να γεφυρώσουμε τα κενά όπου υπάρχουν», δήλωσε ο ίδιος αξιωματούχος, αναφερόμενος σε έγγραφο επικοινωνίας της ΕΕ για την Ινδία που εκδόθηκε στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Τελικά, ο διάλογος με την Ινδία αποσκοπεί στο να διασφαλιστεί ότι το κενό που αφήνουν οι ΗΠΑ δεν θα καλυφθεί από άλλες, πολιτικά εχθρικές, δυνάμεις.
Για την Ινδία, το να εγκαταλείψει τους δεσμούς της με τη Ρωσία είναι αδιανόητο, καθώς αυτό θα σήμαινε μεγάλη παραχώρηση προς την Κίνα — τον μακροχρόνιο ασιατικό της αντίπαλο. «Ο παράγοντας Ρωσία–Κίνα αποτελεί τεράστια ανησυχία για την Ινδία», δήλωσε η Μόχαν.
Ποια προϊόντα είναι εμπόδια
Πέρα από τα γεωπολιτικά, υπάρχουν και μια σειρά από τεχνικά, περίπλοκα ζητήματα που δημιουργούν αποκλίσεις. Ένα από αυτά είναι οι παλιές διαφωνίες σχετικά με τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά, τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά, καθώς και άλλα αγροτικά προϊόντα.
Νωρίτερα φέτος, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να θέσουν εκτός διαπραγμάτευσης ιδιαίτερα ευαίσθητους γεωργικούς τομείς, όπως τα γαλακτοκομικά και η ζάχαρη, ώστε να διευκολυνθεί η πρόοδος.
Πέραν αυτών, υπάρχουν και θέματα που αφορούν τη γεωργία, όπως τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα. Η ΕΕ έχει επίσης εκφράσει αντιρρήσεις για τους Κανονισμούς Ποιοτικού Ελέγχου της Ινδίας, οι οποίοι απαιτούν ορισμένα προϊόντα να συμμορφώνονται με ινδικά πρότυπα πριν διατεθούν στην αγορά.
Οι πρόνοιες για τη βιωσιμότητα και η πράσινη ατζέντα της ΕΕ περιπλέκουν ακόμη περισσότερο τις διαπραγματεύσεις.
«Η Ινδία είχε ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι δεν της άρεσε ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ επιδιώκει να συνδέσει τα θέματα βιωσιμότητας με το εμπόριο, αλλά έχουν προφανώς αποδεχθεί ότι θα χρειαστεί να υπάρχει σχετικό κεφάλαιο στη συμφωνία», δήλωσε ο διαπραγματευτής της ΕΕ, Κιενέρ.
Ωστόσο, το Νέο Δελχί εξακολουθεί να διαφωνεί με το να καταστεί το Κεφάλαιο για το Εμπόριο και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη νομικά δεσμευτικό και εφαρμόσιμο μέσω μηχανισμού επίλυσης διαφορών. Η Ινδία έχει επίσης απειλήσει να προβεί σε αντίποινα κατά του ευρωπαϊκού φόρου άνθρακα στα σύνορα, όπως είχε αναφέρει νωρίτερα φέτος το POLITICO.
«Ο μηχανισμός προσαρμογής άνθρακα στα σύνορα, όπως τον έχει οραματιστεί η ΕΕ, δεν πληροί τα κριτήρια του θεμιτού ανταγωνισμού», είχε δηλώσει τότε ο υπουργός Εμπορίου της Ινδίας, Πιγιούς Γκογιάλ.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχει επανέλθει στο προσκήνιο και ένα ιστορικό ζήτημα: η διαμάχη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν για την ονομασία του μπασμάτι ρυζιού. Το Νέο Δελχί πιέζει την ΕΕ να αναγνωρίσει την ποικιλία ως ινδική — όμως μια τέτοια απόφαση ενδέχεται να προκαλέσει ρήξη με το Πακιστάν.
Εν ολίγοις, η επίτευξη συμφωνίας είναι πιθανό να απαιτήσει έναν συμβιβασμό ανάμεσα στα πολιτικά οφέλη μιας ταχείας συμφωνίας και στα οικονομικά οφέλη μιας πιο ολοκληρωμένης, μακροπρόθεσμης συνεργασίας.
Η συμφωνία με την Ινδία λειτουργεί και ως θερμόμετρο των εμπορικών προτεραιοτήτων της ΕΕ. Σε τελική ανάλυση, αποτελεί δοκιμασία για το πόσο από τις «πράσινες» εμπορικές φιλοδοξίες της είναι διατεθειμένη να θυσιάσει στο βωμό της γεωπολιτικής.
Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να ανατρέψει – ή τουλάχιστον να αποδυναμώσει σοβαρά – τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες, πληθαίνουν οι φωνές που καλούν την ΕΕ να κινηθεί πιο πραγματιστικά και να επιδιώξει ταχύτερες και λιγότερο φιλόδοξες συμφωνίες.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι ότι αυτή η προσέγγιση θα είναι επωφελής μακροπρόθεσμα.
«Ελπίζουμε το αποτέλεσμα των εμπορικών διαπραγματεύσεων να είναι μια συμφωνία με ουσιαστικό εμπορικό περιεχόμενο», δήλωσε η Ανγέλικα Νίμπλερ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, πρόεδρος της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με την Ινδία, κατά την πρόσφατη συνεδρίαση της επιτροπής εμπορίου.
Η συμφωνία με την Ινδία θα καταδείξει επίσης πόσο σημαντική θεωρεί η ΕΕ την προώθηση της περιβαλλοντικής της ατζέντας μέσω των εμπορικών της σχέσεων.
«Είναι σαφές ότι η Ινδία έχει διαφορετικό γεωπολιτικό προσανατολισμό και ανέκαθεν διατηρούσε στενότερους δεσμούς με τη ρωσική πλευρά», σχολίασε ο Γκαρσία Μπερθέρο, πρώην διαπραγματευτής της ΕΕ που σήμερα εργάζεται στο think tank Bruegel.
«Όμως, στο τέλος της ημέρας, δεν νομίζω ότι αυτό πρέπει να σταθεί εμπόδιο στην ολοκλήρωση της συμφωνίας».
www.worldenergynews.gr
