Η Μικρή Πρέσπα και το συνολικό οικοσύστημα της περιοχής μπορεί να αλλάξει δραματικά λόγω της κλιματικής αλλαγής, καθώς παρατηρείται σταθερή πτώση του νερού της από πέρσι, κινδυνεύοντας να συρρικνωθεί ή να μετατραπεί σε στενό ποτάμι με ανυπολόγιστες συνέπειες στη βιοποικιλότητα.
Η διαπίστωση των επιστημόνων
Τη διαπίστωση έκαναν επιστήμονες της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών τονίζοντας ότι θα επέλθει τεράστια αλλαγή τα επόμενα χρόνια, κρούοντας παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου για τις αλλαγές στο οικοσύστημα των Πρεσπών.
“Από το 1985 λόγω της κλιματικής αλλαγής, δηλαδή της μείωσης των βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων, η Μεγάλη Πρέσπα άρχισε να χάνει νερό με αποτέλεσμα σήμερα να έχει χάσει 10 μέτρα από τη στάθμη της που αντιστοιχεί σε τεράστιες ποσότητες υδάτων. Παράλληλα, η “αδερφή” της λίμνη, η Μικρή Πρέσπα, δεν είχε δείξει τόσο εντυπωσιακές αλλαγές και απλώς αυξανόταν την άνοιξη η στάθμη της, όπως τα προηγούμενα χρόνια, αλλά η μέση στάθμη της παρέμενε. Όμως, από πέρσι ξεκίνησε και η πτώση της στάθμης της Μικρής Πρέσπας λόγω της ανομβρίας καθώς τροφοδοτείται μόνο από νερό της βροχής και χιόνι. Επιπλέον, οι δύο λίμνες είναι συνδεδεμένες υδρολογικά και νερά της Μικρής φεύγουν υπογείως προς την Μεγάλη Πρέσπα κάτω από τη λωρίδα γης που τις χωρίζει. Αυτό σημαίνει ότι στην πολύ μικρότερη λίμνη Πρέσπα θα αρχίσει να πέφτει η στάθμη της πολύ χαμηλά και σε λίγα χρόνια θα μειωθεί δραματικά ή ακόμη θα φτάσει σε σημείο να μετατραπεί σε ένα στενό ποτάμι” λέει ο βιολόγος και διδάκτορας οικολογίας Γιώργος Κατσαδωράκης, επιστημονικός σύμβουλος της ΕΠΠ.
“Η Μικρή Πρέσπα από πέρσι έχει χάσει κάτι λιγότερο από ένα μέτρο αλλά αυτή η πτώση θα γίνει πολύ μεγαλύτερη τα επόμενα χρόνια, όσο συνεχίζεται η κλιματική αλλαγή” επισημαίνει ο κ.Κατσαδωράκης προσθέτοντας ότι υπάρχει κίνδυνος να εξαφανιστεί μπροστά στα μάτια μας.
“Πρέπει να κηρύξουμε συναγερμό και να συζητήσουμε πώς θα προσαρμοστούμε στις απότομες αλλαγές γιατί είμαι σίγουρος ότι στα επόμενα λίγα χρόνια η λίμνη δεν θα είναι αυτό που βλέπουμε τώρα”.
Επίσης, τονίζει ότι και στη Μεγάλη Πρέσπα που έχει 10 μέτρα υψομετρική διαφορά με την Μικρή- είναι δηλαδή χαμηλότερη-θα συνεχιστεί η πτώση της στάθμης αλλά στην Μικρή οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες από τις μειωμένες εισροές νερού και την ταυτόχρονη απώλεια νερών υπογείως προς τη Μεγάλη Πρέσπα.
Αναμένονται μεγάλες αλλαγές στην περιοχή
Η Μικρή Πρέσπα έχει έκταση 48 τετραγωνικά χιλιόμετρα και μέσο βάθος 4,5 μέτρα και η Μεγάλη Πρέσπα έκταση 255 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 14 μέτρα μέσο βάθος.
Για την διευθύντρια της ΕΠΠ Μυρσίνη Μαλακού, επίκεινται τεράστιες αλλαγές στις οποίες πρέπει να προσαρμοστούμε, με αναγκαία και τη διασυνοριακή συνεργασία καθώς τη Μεγάλη Πρέσπα “μοιράζονται” και η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία.
“Πρέπει να σχεδιάσουμε παρεμβάσεις προσαρμοσμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να δώσουμε και χρόνο στο οικοσύστημα να αντιδράσει”.
Στους Ψαράδες, στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας η μείωση της στάθμης του νερού είναι εμφανής από τις ακτές που μεγαλώνουν και καταλαμβάνουν έκταση που άλλοτε ήταν λίμνη.
“Από το 1984 το νερό έχει χάσει περίπου 10 μέτρα σε βάθος και έχουμε αρχίσει να έχουμε προβλήματα και στην καθημερινότητά μας γιατί ο κόσμος ζει από τις βαρκάδες με τους τουρίστες και το ψάρεμα” λέει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος της Ένωσης τουριστικών συναφών δραστηριοτήτων Πρεσπών Θωμάς Μανούρης. Χαρακτηρίζει ως “τραγική την κατάσταση φέτος αφού το νερό έχει φτάσει στη προβλήτα τα 15 έως 20 εκατοστά βάθος .Αποτέλεσμα είναι να μην μπορούν οι τουριστικές βάρκες με τους επισκέπτες να βγουν έξω ενώ δυσκολία αντιμετωπίζουν και οι ψαρόβαρκες”.
Ανάγκη διατήρησης της βιοποικιλότητας
Κοντά στο νησάκι του Αγίου Αχίλλειου, στο λόφο της Κρίνας, βρίσκονται οι μεγάλες αποικίες των υδρόβιων πουλιών της Πρέσπας. Εκεί σχηματίζονται νησίδες όπου φωλιάζουν πουλιά, ανάμεσα στα καλάμια.
“Φέτος έπεσαν τόσο πολύ τα νερά που οι νησίδες ενώθηκαν με τη στεριά και τα πουλιά έγιναν θήραμα για αλεπούδες, τσακάλια και αρκούδες. Επιτέθηκαν στις αποικίες, έφαγαν εκατοντάδες αυγά και νεοσσούς, ανάγκασαν ζευγάρια να φύγουν από τις φωλιές τους με αποτέλεσμα να έχουμε τη μικρότερη αναπαραγωγική επιτυχία ειδών από το 1983” λέει ο κ.Κατσαδωράκης. “Αρα του χρόνου”, συνεχίζει, “αν δεν έχει νησίδες, δεν θα μπορούν να φωλιάσουν”.
Προτεραιότητα της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών είναι να παρατηρήσουν πώς θα προσαρμοστεί στην αλλαγή το οικοσύστημα και πως θα αντιδράσουν τα ζώα.
“Θα ακολουθήσουμε μια ήπια και προσεκτική παρέμβαση μέχρι να δούμε πως εξελίσσεται το σύστημα γιατί ζούμε σε μια μεταβατική εποχή” τονίζει η διευθύντρια της Εταιρίας. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν δρομολογήσει στο ποτάμι του Αγίου Γερμανού που εκβάλει στη Μεγάλη Πρέσπα και παρεμβάσεις ώστε να απομακρυνθούν όλα τα ανθρωπογενή εμπόδια, συμβάλλοντας στη διατήρηση ενδημικών ειδών που πλήττονται και κυρίως ψαριών.
www.worldenergynews.gr
