Επιστήμονες ανακάλυψαν ένα απολίθωμα μύγας 151 εκατομμυρίων ετών στην Αυστραλία, το οποίο αμφισβητεί τις ιδέες για την εξέλιξη των εντόμων.
Αναγνωρίστηκε το παλαιότερο απολίθωμα χιρονομίδας στο Νότιο Ημισφαίριο
Με το όνομα Telmatomyia talbragarica, παρουσιάζει ένα χαρακτηριστικό που κάποτε θεωρούνταν μοναδικό για τα θαλάσσια είδη. Το εύρημα υποστηρίζει τη θεωρία ότι αυτές οι σκνίπες του γλυκού νερού προέρχονταν από την Γκοντβάνα και όχι από το Βόρειο Ημισφαίριο.
Μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Βιολογικό Σταθμό Doñana (EBD-CSIC) εντόπισε ένα νέο είδος απολιθωμένου εντόμου από την αυστραλιανή Ιουρασική περίοδο, το οποίο εκτιμάται ότι είναι περίπου 151 εκατομμυρίων ετών. Αυτό το δείγμα αντιπροσωπεύει το παλαιότερο γνωστό μέλος της οικογένειας Chironomidae που βρέθηκε στο Νότιο Ημισφαίριο, μια ομάδα σκνιπών που δεν δαγκώνουν και ζουν σε γλυκό νερό. Το απολίθωμα διαθέτει μια ασυνήθιστη εξελικτική δομή που πιθανότατα επέτρεπε στο έντομο να προσκολλάται με ασφάλεια σε κοντινά βράχια. Αυτός ο τύπος μηχανισμού αγκύρωσης είχε προηγουμένως συσχετιστεί μόνο με θαλάσσιους οργανισμούς.
Το απολίθωμα ανακαλύφθηκε στα ιχθυοτροφεία Talbragar στη Νέα Νότια Ουαλία. Στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Gondwana Research, συμμετείχαν ερευνητές από το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Ερευνών Μουσείων, το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, το Πανεπιστήμιο του Μονάχου και το Πανεπιστήμιο Massey στη Νέα Ζηλανδία.
Ένα είδος που συνδέεται με τα αρχαία νερά της Γκοντβάνα
«Αυτό το απολίθωμα, το οποίο είναι το παλαιότερο καταγεγραμμένο εύρημα στο Νότιο Ημισφαίριο, δείχνει ότι αυτή η ομάδα ζώων γλυκού νερού μπορεί να προέρχεται από τη νότια υπερήπειρο της Γκοντβάνα», εξηγεί ο Βίκτορ Μπαράνοφ, ερευνητής στον Βιολογικό Σταθμό Ντονιάνα και πρώτος συγγραφέας της μελέτης.
Το είδος έχει επίσημα ονομαστεί Telmatomyia talbragarica, που σημαίνει «πετάω από τα στάσιμα νερά», αντανακλώντας το ήρεμο, λιμναίο περιβάλλον που υπήρχε κάποτε στην τοποθεσία Talbragar.
Οι ερευνητές εξέτασαν έξι απολιθωμένα δείγματα που περιελάμβαναν τόσο νύμφες όσο και ενήλικες που αναδύονταν από τις θήκες τους. Κάθε ένα είχε έναν τελικό δίσκο, μια δομή που είναι γνωστό ότι λειτουργεί σε οικοτόπους που επηρεάζονται από τις παλίρροιες. Αυτό το χαρακτηριστικό κάποτε πιστευόταν ότι εμφανίζεται μόνο σε θαλάσσια είδη. Ωστόσο, γεωλογικά και απολιθωμένα στοιχεία από τα ιχθυοτροφεία Talbragar υποδεικνύουν αντίθετα ένα περιβάλλον γλυκού νερού, αποκαλύπτοντας την εκπληκτική ευελιξία (φαινοτυπική πλαστικότητα) των χιρονομίδων.
Επαναξιολόγηση της προέλευσης των Podonominae
Η ομάδα Podonominae έχει χρησιμεύσει από καιρό ως βασική αναφορά για τη βιογεωγραφική έρευνα, επειδή βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς σχηματίζεται και εξαπλώνεται η βιοποικιλότητα με την πάροδο του χρόνου.
Προηγούμενες ιδέες υποδήλωναν ότι οι Podonominae εξελίχθηκαν στο βόρειο τμήμα της Gondwana πριν επεκταθούν στη Λαυρασία, την αρχαία βόρεια υπερήπειρο. Το αρχείο απολιθωμάτων για αυτήν την ομάδα είναι περιορισμένο, εν μέρει επειδή τα ευαίσθητα έντομα σπάνια διατηρούνται καλά και εν μέρει επειδή λίγες μελέτες έχουν επικεντρωθεί σε αποθέσεις του Νότιου Ημισφαιρίου. Όταν παλαιότερα απολιθώματα της Ιουρασικής εποχής βρέθηκαν αργότερα στην Ευρασία, ορισμένοι επιστήμονες πρότειναν μια λαυρασιακή προέλευση.
Τα νέα ευρήματα παρέχουν σημαντικές ενδείξεις ότι οι Podonominae πιθανότατα ξεκίνησαν στο Νότιο Ημισφαίριο και αργότερα εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο.
Εμπειρία και ο ρόλος της διάσπασης της Gondwana
Τα σύγχρονα είδη Podonominae βρίσκονται κυρίως στο Νότιο Ημισφαίριο. Η ευρέως διαχωρισμένη παρουσία τους στη Νότια Αμερική, την Αυστραλία, τη Νότια Αφρική και τη Νέα Ζηλανδία καταδεικνύει την αντιπροσωπεία. Αυτή η διαδικασία συμβαίνει όταν περιβαλλοντικά εμπόδια όπως βουνά ή ποτάμια διαχωρίζουν τους πληθυσμούς, αναγκάζοντάς τους να εξελιχθούν ανεξάρτητα και τελικά να παράγουν νέα είδη. Σύμφωνα με μια υπόθεση του Σουηδού εντομολόγου Lars Brundin το 1966, η διάλυση της Gondwana έπαιξε κεντρικό ρόλο στην πρόκληση αυτής της εξελικτικής διάσπασης.
Κενά στα Απολιθώματα και Συνεχιζόμενες Προκλήσεις
Παρόλο που αυτή η ανακάλυψη καλύπτει ένα σημαντικό κενό στο αρχείο απολιθωμάτων, η ευρύτερη εξελικτική ιστορία των Podonominae παραμένει δύσκολο να εντοπιστεί επειδή έχουν βρεθεί τόσο λίγα απολιθώματα στο Νότιο Ημισφαίριο. Τα περισσότερα γνωστά δείγματα προέρχονται από το Βόρειο Ημισφαίριο, με μόνο δύο παλαιότερες εξαιρέσεις: ένα απολίθωμα Ηώκαινου από την Αυστραλία και ένα απολίθωμα Παλαιόκαινου από την Ινδία.
«Υπάρχει μια ισχυρή προκατάληψη προς την εύρεση και μελέτη απολιθωμάτων στο Βόρειο Ημισφαίριο. Εξαιτίας αυτού καταλήγουμε να κάνουμε λανθασμένες υποθέσεις σχετικά με την προέλευση των ομάδων», εξηγεί ο Matthew McCurry, παλαιοντολόγος από το Αυστραλιανό Μουσείο και το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Massey, Steve Trewick, ισχυρίζεται ότι «υπάρχουν μακροχρόνια ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκαν και άλλαξαν οι βιότοποι του Νότιου Ημισφαιρίου με την πάροδο του χρόνου. Τα απολιθωμένα είδη μικροσκοπικών, ευαίσθητων εντόμων γλυκού νερού, όπως η μύγα Talbragar, είναι σπάνια και μας βοηθούν να ερμηνεύσουμε την ιστορία της ζωής στον πλανήτη μας».
Επόμενα βήματα: Γονιδιωματική και Εξελικτική Ανασυγκρότηση
Ο συνδυασμός της ανάλυσης απολιθωμάτων με γονιδιωματικά δεδομένα θα βοηθήσει τους επιστήμονες να προσδιορίσουν εάν η εξάπλωση αυτών των εντόμων μετά τη διάλυση της Γκοντβάνα συνέβη μέσω παθητικής μετατόπισης ή ενεργητικής κίνησης. Οι γνώσεις που αποκτήθηκαν από αυτή την εργασία θα υποστηρίξουν επίσης τις προσπάθειες για καλύτερη κατανόηση και διατήρηση της σημερινής βιοποικιλότητας.
www.worldenergynews.gr
