Εκτιμήσεις και συμπεράσματα σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας - Στο κάδρο… και η ναυτιλία
Η πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση «Global Methane Tracker 2025» του IEA (Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας) και ο Methane Tracker (διαδραστικός εξερευνητής δεδομένων) παρέχουν τις πιο πρόσφατες διαθέσιμες εκτιμήσεις για τις παγκόσμιες εκπομπές μεθανίου.
Φέτος, η έκθεση προσθέτει πολλά νέα χαρακτηριστικά, όπως ιστορικά δεδομένα εκπομπών σε επίπεδο χώρας, ένα διαδραστικό εργαλείο για την εξερεύνηση διεθνών πρωτοβουλιών για το μεθάνιο και εκτιμήσεις εκπομπών από εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων.
Το αποτύπωμα… των εκπομπών μεθανίου
Οι εκπομπές μεθανίου ευθύνονται για περίπου το 30% της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας από τη Βιομηχανική Επανάσταση έως και σήμερα.
Το 1/3 των εκπομπών μεθανίου από την ανθρώπινη δραστηριότητα προέρχεται από τον τομέα των ορυκτών καυσίμων.
Η προέλευσή τους είναι εγκαταλελειμμένα ορυχεία, καύση αερίου ή καύση βιομάζας για μαγείρεμα.
Η παρακολούθηση των εκπομπών μεθανίου και η ενθάρρυνση πρωτοβουλιών μείωσης είναι κρίσιμα βήματα για τη μείωση των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Η Ουκρανία και η μαγειρική (όσο παράξενο φαίνεται) μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών.
Η σημαντική μείωση των εκπομπών μεθανίου θα μπορούσε να αποτρέψει την αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 0,1°C και να έχει βαθύ αντίκτυπο στην επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας του κλίματος.
+80% οι εκπομπές μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια
Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα, η έκθεση διαπίστωσε ότι οι εκπομπές μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια είναι περίπου 80% υψηλότερες από το σύνολο που αναφέρθηκε στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC).
Οι τρέχουσες δεσμεύσεις για μείωση του μεθανίου από χώρες και εταιρείες καλύπτουν το 80% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η έκθεση δείχνει ότι περίπου το 70% των εκπομπών μεθανίου από τον τομέα των ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να μειωθεί με την αναβάθμιση των υφιστάμενων τεχνολογιών με ελάχιστο καθαρό κόστος.
Η άλλη σημαντική πηγή εκπομπών μεθανίου είναι η ατελής καύση της παραδοσιακής βιομάζας που χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα και τη θέρμανση στις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Η επίτευξη πρόσβασης σε καθαρό μαγείρεμα για όλους θα μπορούσε έτσι να μειώσει τις εκπομπές και να βελτιώσει την υγεία και την ευημερία εκατομμυρίων ανθρώπων, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών θεωρούνται όλο και περισσότερο μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας (στρατηγική που ενσωματώνει καθαρά, ανθεκτικά ενεργειακά συστήματα με νέες τεχνολογίες, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις γεωπολιτικές προκλήσεις).
Σύνοδος Κορυφής: Η Ουκρανία μπορεί ένα καθαρό ενεργειακό σύστημα
Ανώτεροι αξιωματούχοι συγκεντρώθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής για το Μέλλον της Ενεργειακής Ασφάλειας τον περασμένο μήνα για να συζητήσουν την ολοκληρωμένη ενεργειακή ασφάλεια, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανοικοδόμηση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας.
Η εκδήλωση (συνδιοργανώθηκε από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου και τον ΙΕΑ), καλωσόρισε τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων από την Ουκρανία, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Οι συμμετέχοντες τόνισαν την επείγουσα ανάγκη της Ουκρανίας να αναπτύξει ένα καθαρό και αποκεντρωμένο ενεργειακό σύστημα για την ενίσχυση της ενεργειακής της ασφάλειας και ανθεκτικότητας.
Στις παρατηρήσεις της η Ditte Juul Jørgensen (Γενική Διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) σημείωσε ότι η Ουκρανία έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να ανοικοδομήσει τις ενεργειακές της υποδομές, αλλά και να γίνει ένας περιφερειακός κόμβος καθαρής ενέργειας που συμβάλλει στην ευρύτερη ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.
Προκλήσεις
Καθώς η καθαρή ενέργεια παίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο στο τοπίο της ενεργειακής ασφάλειας, η διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών έχει καταστεί απαραίτητη.
Αυτό διασφαλίζει ότι οι χώρες μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις των κρίσιμων κρίσεων εφοδιασμού και να διατηρήσουν ισχυρές στρατηγικές ενεργειακής ασφάλειας.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό, μια άλλη σχετική εκδήλωση συγκέντρωσε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ηγέτες της βιομηχανίας για να συζητήσουν τη διαφοροποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών.
Περισσότεροι από 100 συμμετέχοντες υψηλού επιπέδου διερεύνησαν τις προκλήσεις που θέτει η συγκέντρωση δραστηριοτήτων εξόρυξης και επεξεργασίας, καθώς και τις οικονομικές ευκαιρίες που παρουσιάζει η ανάπτυξη κρίσιμων ορυκτών για τις χώρες παραγωγής.
Καθώς τα κρίσιμα ορυκτά καθίστανται πιο κεντρικά στο συνολικό ενεργειακό σύστημα, οι τομείς τελικής χρήσης (όπως οι μεταφορές), έχουν σημαντικό δυναμικό για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Για παράδειγμα, η αντικατάσταση των αυτοκινήτων και φορτηγών με κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE) με ηλεκτρικά οχήματα (EV) μπορεί να δημιουργήσει σημαντικές μειώσεις.
Διεθνής εξάπλωση ηλεκτρικών οχημάτων
Το 2024, πάνω από το 20% των νέων αυτοκινήτων που πωλήθηκαν παγκοσμίως ήταν ηλεκτρικά και οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων σε ορισμένες αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες βρίσκονται σε άνθηση.
Στη Λατινική Αμερική, οι αξίες πωλήσεων και τα ποσοστά διείσδυσης διπλασιάστηκαν σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας η οποία διπλασίασε τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων σε σύγκριση με το 2023.
Στη Νοτιοανατολική Ασία, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% και τώρα αντιπροσωπεύουν το 9% όλων των πωλήσεων αυτοκινήτων στην περιοχή, με την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ να έχουν αξιοσημείωτα υψηλότερες πωλήσεις.
Η ισχυρή κυβερνητική πολιτική υποστήριξη και τα μέτρα μεγαλύτερης προσιτότητας (φορολογικά κίνητρα και απαλλαγές από τους εισαγωγικούς δασμούς για τα ηλεκτρικά οχήματα σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Ινδονησία), συνέβαλαν σε αυτή την ισχυρή ανάπτυξη.
Ωστόσο, σήμερα η βιομηχανία αντιμετωπίζει αρκετές αβεβαιότητες, συμπεριλαμβανομένης της εξέλιξης της εμπορικής και βιομηχανικής πολιτικής, των κινδύνων για τις οικονομικές προοπτικές και των χαμηλότερων τιμών του πετρελαίου.
Παρόλα αυτά, ο IEA αναμένει ότι οι πωλήσεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται και οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα φτάσουν πάνω από το 40% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων το 2030, με βάση τα σημερινά πολιτικά πλαίσια.
Ευκαιρίες εργασίας μέσω ηλεκτρικών αυτοκινήτων
Η εγκατάσταση σημείων πρόσβασης δημόσιας φόρτισης και η χωρητικότητα πρέπει να συμβαδίζουν τόσο στις πόλεις όσο και στους αυτοκινητόδρομους για να υποστηρίξουν τη μαζική υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων.
Οι πρόσφατες καινοτομίες στην τεχνολογία μπαταριών μπορούν να επιτρέψουν ασφαλή φόρτιση υψηλής ισχύος που θα μπορούσε να είναι τόσο γρήγορη όσο ο ανεφοδιασμός ενός συμβατικού αυτοκινήτου, αλλά η πλήρης εφαρμογή αυτών των εξελίξεων εξαρτάται από την επιτυχή επένδυση και ανάπτυξη επαρκών υποδομών.
Ο τομέας των ηλεκτρικών οχημάτων (συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών), προσφέρει ευκαιρίες για τοπική απασχόληση, όπως και αρκετοί άλλοι τομείς καθώς η ενεργειακή μετάβαση επιταχύνεται.
Η προετοιμασία των εργαζομένων για τις αλλαγές στις αγορές εργασίας θα απαιτήσει σημαντική εργασία, ωστόσο.
Διαφορετικές περιοχές και βιομηχανίες αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις όσον αφορά την οικοδόμηση ενός εργατικού δυναμικού καθαρής ενέργειας και δεν υπάρχει μια προσέγγιση "ενιαίας εφαρμογής" για τον καλύτερο τρόπο εκπαίδευσης και εκπαίδευσης των εργαζομένων.
Επενδύσεις απαιτεί το μέλλον των ενεργειακών δεξιοτήτων
Μαζί με τη Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο IEA διοργάνωσε ένα διήμερο εργαστήριο για το μέλλον των ενεργειακών δεξιοτήτων στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Ενδυνάμωσης των Ανθρώπων σε Υπουργικό επίπεδο για την Καθαρή Ενέργεια.
Περισσότεροι από 70 εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο από κυβερνήσεις, ακαδημαϊκούς, βιομηχανίες, συνδικάτα και ΜΚΟ συναντήθηκαν στο Παρίσι για να μάθουν και να συζητήσουν τις τάσεις στο παγκόσμιο τοπίο των ενεργειακών δεξιοτήτων, καθώς και τις περιφερειακές προοπτικές και τις διαφορετικές εκπαιδευτικές οδούς.
Οι συμμετέχοντες σημείωσαν ότι απαιτούνται επενδύσεις για την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων κατάρτισης για την κάλυψη των κενών στις δεξιότητες.
Υποστήριξαν ότι η συνεργασία μεταξύ κυβέρνησης, συνδικάτων, επιχειρήσεων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι οι θέσεις εργασίας στην καθαρή ενέργεια είναι δίκαιες θέσεις εργασίας.
Η συνεργασία αποτελεί κεντρικό πυλώνα για την επίτευξη της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Ο ρόλος της ΝΑ Ασίας στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα
Το νέο Κέντρο Περιφερειακής Συνεργασίας του ΙΕΑ στη Σιγκαπούρη, διερευνά το ρόλο της Νοτιοανατολικής Ασίας στο παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα και πώς αυτός καθοδηγεί τις τάσεις στη μεταποίηση και τη βιομηχανία.
Οι προσπάθειες περιφερειακής εμπλοκής έχουν ήδη ξεκινήσει.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται παρουσιάσεις της ανάλυσης του IEA σχετικά με την απαλλαγή του ναυτιλιακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές (Εβδομάδα Ναυτιλίας της Σιγκαπούρης) και στοιχεία από την έκθεση του IEA για την Ενέργεια και την Τεχνητή Νοημοσύνη, τη Σύνοδο Κορυφής για το Μέλλον της Ενεργειακής Ασφάλειας και το Παρατηρητήριο Κόστους Κεφαλαίου στην Εβδομάδα Οικολογικής Ασφάλειας της Σιγκαπούρης.
Το Κέντρο έχει επίσης πραγματοποιήσει αποστολές στην Ινδονησία, την Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, τη Μαλαισία και το Μπρουνέι, οι οποίες έγιναν θετικά δεκτές από τους περιφερειακούς ενδιαφερόμενους φορείς.
www.worldenergynews.gr
