Ως δομική μεταβολή του παραγωγικού μοντέλου και όχι ως πρόσκαιρη επενδυτική «μόδα» αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες την πράσινη μετάβαση, απορρίπτοντας τα σενάρια περί δημιουργίας «φούσκας» στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Μάλιστα, αντιμετωπίζουν την μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικών εκπομπών άνθρακα ως μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές και αναπτυξιακές ευκαιρίες της επόμενης δεκαετίας.
Το μήνυμα αυτό αναδείχθηκε με σαφήνεια από στελέχη του τραπεζικού κλάδου κατά το πρόσφατο συνέδριο του Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, με επίκεντρο τα πράσινα χρηματοδοτικά εργαλεία και τις επενδύσεις του αύριο.
Επενδύσεις 4 δισ. ευρώ σε ΑΠΕ από την Πειραιώς
Ήδη, η Τράπεζα Πειραιώς έχει χρηματοδοτήσει έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 5,6 GW (γιγαβάτ), δηλαδή επενδύσεις ύψους 4 δισ. ευρώ, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Τομέα Μεγάλων Επιχειρηματικών Πελατών και Χονδρικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς κ. Θάνος Βλαχόπουλος. Πρόκειται για ένα ισχυρό αποτύπωμα που, όπως τόνισε, δεν περιορίζεται σε δηλώσεις προθέσεων αλλά αποτυπώνεται σε πραγματικά έργα. «Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επιβραδυνθεί μόνο μέσα από επενδύσεις σε ΑΠΕ, υποδομές, διαχείριση αποβλήτων και βιώσιμες λύσεις. Είμαστε παρόντες ουσιαστικά», επεσήμανε ο ίδιος.
Σύμφωνα με τον κ. Βλαχόπουλο, η στρατηγική των τραπεζών είναι να κινηθούν με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, σε μια περίοδο που οι ανάγκες χρηματοδότησης είναι τεράστιες. Ωστόσο, η πρόκληση εντοπίζεται στη διαφορετική ωριμότητα μεταξύ μεγάλων επιχειρήσεων και μικρομεσαίων, οι οποίες αποτελούν το 90% της επιχειρηματικής βάσης της χώρας. Και εκεί ακριβώς, όπως είπε, αναδεικνύεται ο ρόλος των τραπεζών και γενικά του χρηματοπιστωτικού κλάδου ως συμβούλων, όχι μόνο ως χρηματοδοτών.
Επενδυτικά σχέδια 2,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βρίσκονται σε αναμονή
Σημαντικό εμπόδιο, όπως υπογράμμισε, παραμένει η γραφειοκρατία. Όπως αποκάλυψε, επενδυτικά σχέδια ύψους 2,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) βρίσκονται σε αναμονή, κυρίως λόγω καθυστερήσεων σε αδειοδοτήσεις και εγκρίσεις. Παρ’ όλα αυτά, η αισιοδοξία παραμένει, καθώς –όπως είπε– «πιστεύουμε ότι το σπιρντ μπορεί να βγει» για την έγκαιρη ολοκλήρωση των διαδικασιών.
Προστασία των πόρων
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Διευθυντής Διαχείρισης Χαρτοφυλακίου και Επενδυτικής Συμβουλευτικής της EUROXX κ. Ιωάννης Νεοκοσμίδης, ο οποίος υπογράμμισε ότι η πράσινη μετάβαση δεν αποτελεί κόστος αλλά ευκαιρία. «Θέλουμε ένα μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο δεν θα βασίζεται μόνο στην κατανάλωση των πόρων, αλλά και στην προστασία αυτών των πόρων», σημείωσε. Επικαλούμενος μελέτες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ανέφερε ότι θα απαιτηθούν επενδύσεις 600–700 δισ. ευρώ για τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. «Κανείς δεν το βλέπει ως κόστος. Είναι μια τεράστια ευκαιρία που μπορεί να φέρει τρομερά αποτελέσματα αν τη διαχειριστούμε σωστά», τόνισε.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες –σε αντίθεση με τις εισηγμένες και τις μεγάλες εταιρείες που έχουν «τρέξει» πολύ γρήγορα – δεν έχουν ακόμη αξιοποιήσει πλήρως τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία. Το πρόβλημα, όπως εξήγησε, είναι κυρίως ποιοτικό: έλλειψη συμβουλευτικής υποστήριξης και τεχνογνωσίας για τη σύνταξη ώριμων επενδυτικών προτάσεων. Ωστόσο, εκτίμησε ότι το τοπίο αλλάζει σταδιακά.
Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο κ. Νεοκοσμίδης και στο ερώτημα περί «φούσκας». Είναι μια πλούσια αγορά, αλλά δεν είναι σε φούσκα», ξεκαθάρισε, εξηγώντας ότι «η πράσινη μετάβαση πατάει μόνο σε θεμελιώδη». Θεωρεί δε ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι θετικό και οι χρηματοδοτήσεις κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι δεν υπάρχει κίνδυνος υπερ-επένδυσης, καθώς όλα αυτά τα κριτήρια υιοθετούνται πλέον από τον βασικό κορμό των επιχειρήσεων.
Διαθεσιμότητα εργαλείων και ζήτηση
Από την πλευρά του, ο Διευθυντής Ανάπτυξης Λιανικής Τραπεζικής της Eurobank κ. Ιωάννης Σεραφειμίδης, ανέδειξε το εύρος των διαθέσιμων εργαλείων για επιχειρήσεις και ιδιώτες, σημειώνοντας ότι η ζήτηση για πράσινες λύσεις παραμένει ισχυρή, παρά τις προκλήσεις ρευστότητας και γνώσης.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: οι τράπεζες δεν βλέπουν «φούσκα» στην πράσινη μετάβαση, αλλά ένα μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό στοίχημα, στο οποίο οι ΑΠΕ και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καλούνται να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
