Σχετικά Άρθρα
Παπασταύρου από Λουξεμβούργο: Η Ευρώπη πρέπει να ενώσει δυνάμεις για να γκρεμίσει το «τείχος» της ενεργειακής ανισότητας
Κινούμενη άμμος για τις τιμές ενέργειας είναι η μεγάλη γεωπολιτική αστάθεια που δημιουργεί η κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή, με τις επιθέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν είχαν άμεσο αντίκτυπο στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Με συγκρατημένη άνοδο ξεκίνησε η διαπραγμάτευση των συμβολαίων φυσικού αερίου TTF σήμερα, όπου το συμβόλαιο Ιουλίου παρουσιάζει άνοδο 1,28% στα 38,36 ευρώ/MWh με υψηλό μέχρι τώρα τα 38,68 ευρώ. Αντίστοιχα, το συμβόλαιο τοιυ Σεπτεμβρίου βρίσκεται στα 39 ευρώ με άνοδο 1,21% και το συμβόλαιο του Δεκεμβρίου με άνοδο 1,3% είναι στα 40 ευρώ.
Στα 38,66 ευρώ με άνοδο 1,2% είναι το συμβόλαιο του Αυγούστου, ενώ στα 39 ευρώ είναι το συμβόλαιο του Δεκεμβρίου και στα 39,35 ευρώ με άνοδο 1,29% είναι το συμβόλαιο του Οκτωβρίου.
Η σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου υπουργών Ενέργειας της Ευρώπης, που θα γίνει στο Λουξεμβούργο, θα γίνει σε ένα εντελώς νέο περιβάλλον και τα θέματα της ατζέντας για τις τιμές ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια με απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, γίνονται πολύ πιο περίπλοκα. Οι οδοί εφοδιασμού της Ανατολικής Μεσογείου στις οποίες βασίζεται το ευρωπαϊκό σχέδιο απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο είναι σε ένα γεωπολιτικό σημείο ανάφλεξης, ενώ η πιθανότητα μιας ενεργειακής κρίσης λόγω των τιμών του φυσικού αερίου γινεται μεγαλύτερη.
Αναγκαία η διαφοροποιημένη αλυσίδα εφοδιασμού
Όπως αναφέρουν κύκλοι του ΥΠΕΝ, σήμερα, το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας υιοθέτησε Συμπεράσματα της Προεδρίας υποστηριζόμενα από 25 Κράτη Μέλη τα οποία περιγράφουν τις βασικές προτεραιότητες της ΕΕ σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια και στις οποίες περιλαμβάνονται η ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και οι επενδύσεις σε σύγχρονες και ανθεκτικές ενεργειακές υποδομές και επαρκείς διασυνδέσεις.
Στο κείμενο αυτό, τονίζεται η ανάγκη για διαφοροποιημένες αλυσίδες εφοδιασμού, ενισχυμένη εγχώρια παραγωγή καθαρών τεχνολογιών και προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας από κυβερνοαπειλές και υβριδικές απειλές.
Ιδιαίτερα σημαντική από απόψεως ελληνικού ενδιαφέροντος, η ρητή αναφορά σε προστασία της κατασκευής Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος και γενικότερα έργων ενεργειακών υποδομών, όπως τα υποθαλάσσια καλώδια, από εμπόδια που θέτουν τρίτες χώρες. Επιπροσθέτως, τα συμπεράσματα υπογραμμίζουν τα κατοχυρωμένα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς τους πόρους σύμφωνα με το Ενωσιακό και Διεθνές Δίκαιο, κάνοντας και ειδική αναφορά στην Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Επιπλέον, στο κείμενο αναφέρεται το ζήτημα που έθεσε η ελληνική πλευρά της αντιμετώπισης των επίμονων ανισοτήτων στις τιμές της ενέργειας μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ που κρίνεται απαραίτητη για τη διασφάλιση της εσωτερικής αγοράς, της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών και της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας.
Παράλληλα, τα Συμπεράσματα αναφέρονται στην ενεργοποίηση μιας νέας ειδικής Ομάδας Κρούσης (task force) για την Ενεργειακή Ένωση, που συστάθηκε σε συνέχεια πρότασης που διατύπωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε επιστολή του προς την Πρόεδρο της Επιτροπής τον περασμένο Ιανουάριο. Μετά από αίτημα της χώρας μας, η πρώτη συνεδρίαση της task force για την Νοτιοανατολική Ευρώπη τοποθετήθηκε χρονικά στο τέλος του Ιουνίου, ενώ η ολομέλεια της θα συγκληθεί τον Σεπτέμβριο.
Οι επιθέσεις σε κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ιράν και η παύση λειτουργίας κοιτασμάτων του Ισραήλ όπως το Λεβιάθαν, δημιουργούν νέα δεδομένα στην παγκόσμια αγορά ενέργειας και νέες ανησυχίες που θα αποτυπωθούν από σήμερα. Το φυσικό αέριο δεν ρέει — και η περιφερειακή ενεργειακή ισορροπία άλλαξε εν μία νυκτί. Οι κίνδυνοι για επιδείνωση της κατάστασης επίσης μεγαλώνουν, όπως ο κίνδυνος να προχωρήσει το Ιράν σε πιο επιθετικά αντίμετρα, υλοποιώντας ακόμα και την απειλή να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, μέσω των οποίων μεταφέρεται το 30% του παγκόσμιου αργού πετρελαίου και το 20% του υγρού φυσικού αερίου.
Νωρίτερα το WEN κατέγραφε
Οι τιμές ενέργειας επόμενης μέρας στη χονδρεμπορική αγορά στην Ελλάδα είναι στα 90 ευρώ η μεγαβατώρα για σήμερα Δευτέρα αυξημένες κατά 40%, ενώ η ανησυχία για τις τιμές του φυσικού αερίου, αναμένεται να ωθήσει προς τα πάνω τις τιμές.
Για τους traders η επίθεση του Ισραήλ είναι το πιο σημαντικό γεωπολιτικό γεγονός από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία, με τις τιμές του αργού πετρελαίου να κλείνουν στο υψηλότερο επίπεδό τους από τον Μάρτιο του 2022 . Αλλά και τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου αυξήθηκαν σχεδόν κατά 5%, ξεπερνώντας τα 38 ευρώ/MWh την Παρασκευή, στο υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές Απριλίου, για υποχωρήσουν λίγο αργότερα στα 37,5 ευρώ.
Ωστόσο, ακολούθησε το Σαββατοκύριακο και οι επιθέσεις στα κοιτάσματα του Ιράν και ειδικότερα στο South Pars, που παρέχει περίπου το 70% του εγχώριου φυσικού αερίου του Ιράν. Το μεγα-κοίτασμα South Pars/North Dome είναι το μεγαλύτερο γνωστό απόθεμα φυσικού αερίου στον κόσμο και το μοιράζεται το Ιράν με το Κατάρ.
Την ίδια στιγμή το Λεβιάθαν είναι εκτός λειτουργίας καθώς το Ισραήλ προετοιμάζεται για αντίποινα μετά την έναρξη επιθέσεων σε ιρανικές πυρηνικές υποδομές.
Τι θα συζητηθεί στο Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας - Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή περιπλέκει τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς
Στα θέματα που θα συζητηθούν την Δευτέρα 16/6 είναι η ενίσχυση της ασφάλειας του ευρωπαϊκού συστήματος ενέργειας, το Σχέδιο Δράσης της Ε.Ε. για τις Προσιτές Τιμές Ενέργειας, καθώς και η Αρχιτεκτονική Ενεργειακής Ασφάλειας. Ωστόσο η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή δημιουργεί νέα δεδομένα στον κίνδυνο για υψηλές τιμές ενέργειας.
Ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου μέχρι πρότινος έδινε έμφαση στην ανάγκη να ληφθούν μέτρα ώστε να μην επαναληφθεί και φέτος τον Αύγουστο το φαινόμενο των ακραίων τιμών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ωστόσο πλέον ο κίνδυνος υψηλών τιμών διευρύνεται αν η αναταραχή στη Μέση Ανατολή φέρει ράλι στις τιμές φυσικού αερίου.
Όπως έχει πει ο κ. Παπσταύρου, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, εξαρτώνται από την λειτουργία της ενιαίας αγοράς στην Ευρώπη, από τον ανταγωνισμό στην Ελλάδα, από τις τιμές φυσικού αερίου και από διάφορα άλλα τεχνικά θέματα και στρεβλώσεις (ρευματοκλοπές και απώλειες).
Πλέον οι τιμές του φυσικού αερίου που μέχρι σήμερα ήταν σταθερές γίνονται ακόμη ένας παράγοντας ώθησης των τιμών προς τα πάνω.
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρώπης, θα κληθούν επίσης, να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με τη νέα νομοθεσία για απαγόρευση νέων συμβάσεων ρωσικού αερίου, με στόχο τη στρατηγική αναδιάρθρωση του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη.
Θα συζητηθεί και η νέα νομοθεσία για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Το σχέδιο προβλέπει την απαγόρευση όλων των νέων συμβολαίων για ρωσικό φυσικό αέριο καθώς και των εισαγωγών μέσω βραχυχρόνιων (spot) συμφωνιών, με στόχο να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το αργότερο έως το τέλος του 2025. Η προσέγγιση αυτή θα είναι σταδιακή, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση και να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην αγορά και την ενεργειακή ασφάλεια των κρατών-μελών.
Η Επιτροπή σχεδιάζει διφασική προσέγγιση για την αποδέσμευση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αρχικά θα απαγορευθούν οι νέες συμβάσεις και τα βραχυχρόνια συμβόλαια (spot), τα οποία αντιπροσωπεύουν μικρό ποσοστό των συνολικών ρωσικών προμηθειών και επιτρέπουν άμεση δράση. Στη συνέχεια, θα εξεταστεί η σταδιακή απεμπλοκή από τα υφιστάμενα μακροχρόνια συμβόλαια.
Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, ωστόσο περιπλέκει τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς.
www.worldenergynews.gr
