Οι επικονιαστές παίζουν ζωτικό ρόλο στη γονιμοποίηση των λουλουδιών, τα οποία αναπτύσσονται σε σπόρους και καρπούς και στηρίζουν τη γεωργία μας. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει αναντιστοιχία μεταξύ των φυτών και των επικονιαστών τους, επηρεάζοντας τον τόπο κατοικίας τους και την εποχή του χρόνου που είναι ενεργοί. Αυτό έχει συμβεί και στο παρελθόν.
Ένα σημαντικό γεγονός θέρμανσης πριν από 56 εκατομμύρια χρόνια
Όταν η Γη πέρασε μια ραγδαία υπερθέρμανση του πλανήτη πριν από 56 εκατομμύρια χρόνια, τα φυτά από τις ξηρές τροπικές περιοχές επεκτάθηκαν σε νέες περιοχές - και το ίδιο συνέβη και με τους ζωικούς επικονιαστές τους. Η νέα μας μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Paleobiology σήμερα, δείχνει ότι αυτή η σημαντική αλλαγή συνέβη σε ένα αξιοσημείωτα σύντομο χρονικό διάστημα μόλις χιλιάδων ετών.
Τα τελευταία 150 χρόνια, οι άνθρωποι έχουν αυξήσει τις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά περισσότερο από 40%. Αυτή η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα έχει ήδη θερμάνει τον πλανήτη κατά περισσότερο από 1,3°C. Οι τρέχουσες συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου και η παγκόσμια θερμοκρασία δεν είναι μόνο πρωτοφανείς στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά ξεπερνούν οτιδήποτε γνωστό τα τελευταία 2,5 εκατομμύρια χρόνια.
Μια βουτιά στην ιστορία του πλανήτη
Πριν από πενήντα έξι εκατομμύρια χρόνια, υπήρξε ένα σημαντικό, ξαφνικό γεγονός θέρμανσης που προκλήθηκε από την απελευθέρωση μιας γιγαντιαίας ποσότητας άνθρακα στην ατμόσφαιρα και τον ωκεανό. Αυτό το γεγονός είναι γνωστό ως Θερμικό Μέγιστο Παλαιοκαινού-Ηωκαινού.
Για περίπου 5.000 χρόνια, τεράστιες ποσότητες άνθρακα εισήλθαν στην ατμόσφαιρα, πιθανώς από έναν συνδυασμό ηφαιστειακής δραστηριότητας και απελευθέρωσης μεθανίου από τα ιζήματα των ωκεανών. Αυτό προκάλεσε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας της Γης κατά περίπου 6°C και παρέμεινε υψηλή για περισσότερα από 100.000 χρόνια.
Αν και η αρχική απελευθέρωση άνθρακα και η κλιματική αλλαγή ήταν ίσως δέκα φορές πιο αργές από ό,τι συμβαίνει σήμερα, είχαν τεράστιες επιπτώσεις στη Γη.
Αναζητώντας απολιθώματα γύρης στις άγονες εκτάσεις
Οι εκτεταμένες άγονες εκτάσεις της σύγχρονης λεκάνης Bighorn παρουσιάζονται ως αξιοσημείωτα πλούσια σε απολιθώματα ιζήματα. Αυτά σχηματίστηκαν από αρχαία ποτάμια που διαβρώνουν τα γύρω βουνά.
Οι ερευνητές μελέτησαν την απολιθωμένη γύρη επειδή ήθελαν να κατανοήσουν τις αλλαγές στην επικονίαση. Η γύρη είναι ανεκτίμητη για αυτό επειδή είναι άφθονη, ευρέως διασκορπισμένη στον αέρα και το νερό και ανθεκτική στην αποσύνθεση - διατηρείται εύκολα σε αρχαία πετρώματα.
Οι νέες ανακαλύψεις
Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η επικονίαση από ζώα έγινε πιο συχνή κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος αυξημένης θερμοκρασίας και διοξειδίου του άνθρακα. Εν τω μεταξύ, η επικονίαση από τον άνεμο μειώθηκε.
Τα φυτά που επικονιάστηκαν από τον άνεμο περιλάμβαναν πολλά που σχετίζονται με φυλλοβόλα πλατύφυλλα δέντρα που εξακολουθούν να είναι κοινά στις υγρές εύκρατες περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου σήμερα.
Αντίθετα, τα φυτά που επικονιάστηκαν από ζώα σχετίζονταν με υποτροπικούς φοίνικες, δέντρα μεταξιού-βαμβακιού και άλλα φυτά που συνήθως αναπτύσσονται σε ξηρά τροπικά κλίματα.
Η μείωση της επικονίασης από τον άνεμο πιθανότατα οφειλόταν στην τοπική εξαφάνιση πληθυσμών φυτών που επικονιάστηκαν από τον άνεμο και αναπτύχθηκαν στη λεκάνη Bighorn.
Η αύξηση των φυτών που επικονιάζονται από ζώα σημαίνει ότι φυτά από περιοχές με θερμότερα, ξηρότερα κλίματα είχαν εξαπλωθεί προς τους πόλους και είχαν μετακινηθεί στη λεκάνη Bighorn.
Τα έντομα επικονιαστές και άλλα ζώα πιθανότατα μετακινήθηκαν πριν από 56 εκατομμύρια χρόνια μαζί με τα φυτά που επικονίασαν. Η παρουσία τους στο τοπίο βοήθησε να δημιουργηθούν νέες φυτικές κοινότητες στο ζεστό, ξηρό κλίμα. Μπορεί να παρείχε ανεκτίμητους πόρους σε ζώα όπως τα πρώτα πρωτεύοντα, τα μικρά μαρσιποφόρα και άλλα μικρά θηλαστικά.
Ένα μάθημα για το μέλλον μας
Η μεγάλη απελευθέρωση άνθρακα στην αρχή του Θερμικού Μέγιστου Παλαιοκαινού-Ηώκαινου οδήγησε σαφώς σε σημαντική υπερθέρμανση του πλανήτη. Άλλαξε δραματικά τα οικοσυστήματα στην ξηρά και στη θάλασσα.
Παρά αυτές τις δραματικές αλλαγές, τα περισσότερα χερσαία είδη και οι οικολογικές αλληλεπιδράσεις φαίνεται να έχουν επιβιώσει. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι το γεγονός συνέβη με περίπου το ένα δέκατο του ρυθμού της τρέχουσας ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.
Τα δάση που επέστρεψαν στην περιοχή μετά από περισσότερα από 100.000 χρόνια θερμού, ξηρού κλίματος ήταν πολύ παρόμοια με αυτά που υπήρχαν πριν. Αυτό υποδηλώνει ότι, ελλείψει σημαντικής εξαφάνισης, τα δασικά οικοσυστήματα και οι επικονιαστές τους θα μπορούσαν να επανεγκαθίστανται σε πολύ παρόμοιες κοινότητες ακόμη και μετά από μια πολύ μακρά περίοδο αλλαγμένου κλίματος.
Το κλειδί για το μέλλον μπορεί να είναι η διατήρηση των ρυθμών περιβαλλοντικής αλλαγής αρκετά χαμηλών ώστε να αποφευχθούν οι εξαφανίσεις.
www.worldenergynews.gr
