Επιστήμονες που μελετούν τα κελύφη των αχιβάδων και των κυδώνιων έχουν βρει ενδείξεις ότι τα ρεύματα στον Ατλαντικό Ωκεανό μπορεί να πλησιάζουν σε ένα «σημείο καμπής», το οποίο θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες για τα κλιματικά πρότυπα.
Οι μελέτες στην AMOC
Οι ερευνητές μελέτησαν τα στρώματα των κελυφών των αχιβάδων και των κυδώνιων για να μάθουν για τις παρελθούσες ωκεάνιες συνθήκες και να κατανοήσουν πώς αλλάζουν τα πρότυπα σε δύο συστήματα ωκεάνιων ρευμάτων - την Ατλαντική Μεσημβρινή Κυκλοφορία Ανατροπής (AMOC) και την υποπολική δίνη (SPG).
Τα ευρήματά τους - τα οποία βρήκαν στοιχεία ότι ο Ατλαντικός Ωκεανός πλησιάζει σε ένα σημείο καμπής - δημοσιεύονται στο περιοδικό Science Advances.
«Η πρόβλεψη ενός σημείου καμπής απαιτεί καλά δεδομένα, που να καλύπτουν μια μακρά περίοδο χωρίς κενά», λέει η Δρ. Beatriz Arellano Nava από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, η οποία ηγήθηκε της μελέτης. «Δεν έχουμε παρατηρήσεις ωκεανών που χρονολογούνται στο μακρινό παρελθόν, αλλά οι ζώνες στα κελύφη των αχιβάδων μας δίνουν ένα αδιάσπαστο ετήσιο ρεκόρ που καλύπτει εκατοντάδες χρόνια».
Οι Αχιβάδες Quahog
Οι αχιβάδες Quahog μπορούν να ζήσουν για εκατοντάδες χρόνια. Οι δακτύλιοι ανάπτυξής τους επιτρέπουν στους επιστήμονες να σχηματίσουν μια ιδέα για τις συνθήκες που επικρατούσαν στο θαλάσσιο περιβάλλον στο παρελθόν.
Οι αχιβάδες Quahog είναι γνωστές για την απίστευτη μακροζωία τους. Το παλαιότερο γνωστό μη αποικιακό ζώο στον κόσμο ήταν ένα quahog που ονομάζεται Ming, το οποίο ανασύρθηκε από ερευνητές από τα ισλανδικά νερά το 2006. Αναλύοντας τους δακτυλίους ανάπτυξης στο κέλυφός του – με τον ίδιο τρόπο που θα μετρούσατε τους δακτυλίους ενός δέντρου – οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτό το αρχαίο δίθυρο ήταν 507 ετών.
Σε αυτή τη μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν τις ετήσιες διαφορές στην ανάπτυξη του κελύφους για να σχηματίσουν μια ιδέα για το πώς άλλαζαν οι συνθήκες στο θαλάσσιο περιβάλλον κάθε χρόνο. Συγκεκριμένα, έψαχναν για περιόδους κατά τις οποίες το σύστημα αποσταθεροποιούνταν.
«Όταν ένα σύστημα είναι σταθερό, θα εξακολουθούν να υπάρχουν διακυμάνσεις - αλλά συνήθως θα βλέπουμε μια γρήγορη επιστροφή στην κανονική κατάσταση μετά από μια αλλαγή», λέει ο καθηγητής Paul Halloran, από το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Συστημάτων του Έξετερ. «Όταν ένα σύστημα αποσταθεροποιείται, δεν ανακάμπτει τόσο γρήγορα - και αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ενός σημείου καμπής που πλησιάζει».
Επιπτώσεις για όλο τον κόσμο από την αποσταθεροποίηση
Η επίτευξη ενός σημείου καμπής θα είχε κυματιστικές επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Εάν η AMOC καταρρεύσει, θα μπορούσαμε να δούμε πιο σοβαρούς χειμώνες στη βορειοδυτική Ευρώπη και μια αποδυνάμωση της υποπολικής δίνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα γύρω από τον Βόρειο Ατλαντικό.
Τα αρχεία των κελυφών υποδηλώνουν ότι έχουν υπάρξει δύο «επεισόδια αποσταθεροποίησης» τα τελευταία 150 χρόνια. Το πρώτο περιστατικό έλαβε χώρα στις αρχές του 20ού αιώνα και μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο η Αρκτική και ο Βόρειος Ατλαντικός έγιναν θερμότεροι τη δεκαετία του 1920.
Το επόμενο γεγονός αποσταθεροποίησης ξεκίνησε γύρω στο 1950 και εξακολουθεί να συμβαίνει σήμερα. Αυτό είναι ισχυρότερο από το πρώτο. «Αν και δεν μπορούμε ακόμη να πούμε ποιο μέρος του συστήματος χάνει τη σταθερότητά του ή τι μπορεί να το προκαλεί, τα αποτελέσματά μας παρέχουν ανεξάρτητες ενδείξεις ότι ο Βόρειος Ατλαντικός έχει χάσει τη σταθερότητά του - υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να πλησιάζει ένα σημείο καμπής», λέει ο Arellano Nava.
Αν και οι ειδικοί δεν γνωρίζουν αν αυτό προκαλείται από την AMOC ή την SPG, η υπόνοια ότι η περιοχή πλησιάζει σε ένα σημείο καμπής είναι ανησυχητική. «Οποιοδήποτε σημείο καμπής θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στο κλίμα», προσθέτει - αλλά υπάρχει ελπίδα. «Η ταχεία μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθούν τα σημεία καμπής στον Ατλαντικό Ωκεανό».
www.worldenergynews.gr
