Η στάση της κυβέρνησης Trump απέναντι σε μια πιθανή συμφωνία για τον Nord Stream 2 παραμένει ασαφής, αν και ο Αμερικανός πρόεδρος, στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των σχέσεών του με τον Putin, έχει δηλώσει πως θέλει να προχωρήσει σε «επιχειρηματικές συμφωνίες» με τη Ρωσία
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες κινούνται στρατηγικά ώστε η περιοχή να μην επιστρέψει στην εξάρτηση από το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο, ανησυχώντας για την επιρροή που θα μπορούσε να αποκτήσει εκ νέου το Κρεμλίνο.
Οι τελευταίες εξελίξεις έρχονται τη στιγμή που ένας Αμερικανός επενδυτής και χορηγός της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, ο Stephen P. Lynch, ποντάρει στο ότι η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει γνώμη — και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενδιαφερθούν.
Σε συνάντηση που είχε τον προηγούμενο μήνα με Γερμανούς αξιωματούχους του υπουργείου Οικονομίας, ο Lynch πρότεινε την εξαγορά του αμφιλεγόμενου ρωσικού υποθαλάσσιου αγωγού Nord Stream 2, με στόχο τη μελλοντική μεταφορά φυσικού αερίου στη Γερμανία.
Είχε ήδη παρουσιάσει την ιδέα στην κυβέρνηση Τραμπ, θεωρώντας πως οι ΗΠΑ θα επιθυμούσαν η υποδομή αυτή να βρίσκεται υπό αμερικανικό έλεγχο.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Lynch στους New York Times, οι Γερμανοί αξιωματούχοι εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί.
Η στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι σε μια πιθανή συμφωνία για τον Nord Stream 2 παραμένει ασαφής, αν και ο Αμερικανός πρόεδρος, στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των σχέσεών του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει δηλώσει πως θέλει να προχωρήσει σε «επιχειρηματικές συμφωνίες» με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση των κεκλεισμένων των θυρών συνομιλιών, τον περασμένο Απρίλιο Αμερικανοί αξιωματούχοι παρουσίασαν ένα πιθανό ειρηνευτικό πλαίσιο για την Ουκρανία, το οποίο περιλάμβανε και την επανεκκίνηση της ενεργειακής συνεργασίας ΗΠΑ–Ρωσίας.
Η γεωπολιτική διαμάχη γύρω από τον αγωγό καταδεικνύει πως το μέλλον του ευρωπαϊκού ενεργειακού εφοδιασμού επανεμφανίζεται ως πηγή έντασης και ευαλωτότητας.
Όταν η Ρωσία ξεκίνησε την κινητοποίηση για πόλεμο, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είχε δεσμευτεί πως, εφόσον η Μόσχα εισβάλει στην Ουκρανία, «δεν θα υπάρξει πλέον Nord Stream 2».
Επέβαλε κυρώσεις στην κρατική ρωσική εταιρεία που κατείχε τον αγωγό, ενώ η Γερμανία αρνήθηκε να θέσει σε λειτουργία τον ήδη ολοκληρωμένο αγωγό.
Μετά την εισβολή, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και επιχειρήσεις μείωσαν απότομα την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο, επιχειρώντας να πλήξουν οικονομικά το Κρεμλίνο — με σημαντικό κόστος για τις ίδιες.
Όλα τα…λεφτά στον Nord Stream 2
Κατά τη συνάντηση της 6ης Μαΐου στο Βερολίνο, οι Γερμανοί αξιωματούχοι ρώτησαν τον Stephen P. Lynch πώς σκοπεύει να τους πείσει να επιτρέψουν ξανά τη ροή ρωσικού αερίου μέσω του εν μέρει κατεστραμμένου Nord Stream 2, ο οποίος είχε δεχτεί δολιοφθορά το 2022.
Εκείνος απάντησε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ότι αυτό δεν είναι δική του δουλειά, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «οι ίδιοι οι Γερμανοί θα πειστούν με τον καιρό για τα οφέλη».
Σήμερα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι πως, εφόσον τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η Μόσχα πλησιάσει περαιτέρω την Ουάσινγκτον, ενδέχεται να υπάρξουν πολιτικοί και επιχειρηματίες που θα ενδώσουν ξανά στον πειρασμό του φθηνού ρωσικού αερίου.
Ο Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως η Γερμανία θα κάνει «ό,τι είναι δυνατό» για να διασφαλίσει ότι ο Nord Stream 2 δεν θα τεθεί ξανά σε λειτουργία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τον Μάιο ότι εξετάζει την επιβολή κυρώσεων για να αποθαρρύνει οποιοδήποτε επενδυτικό ενδιαφέρον στον αγωγό.
«Για την Ευρώπη, φαίνεται πως ο Τραμπ προσπαθεί ακόμη να συνάψει ξεχωριστή ειρήνη με τον Πούτιν», δήλωσε ο Σεργκέι Βακουλένκο, αναλυτής ενέργειας στο Carnegie Russia Eurasia Center.
«Η Ευρώπη κάνει ό,τι μπορεί για να δείξει ότι δεν θα ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι», συμπλήρωσε.
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας, όπου πραγματοποιήθηκε η ενημέρωση του Lynch στις 6 Μαΐου — κατόπιν σχετικού αιτήματος του ίδιου, όπως ισχυρίζεται — αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα.
Νωρίτερα, το γερμανικό μέσο Die Zeit είχε αποκαλύψει τη συνάντηση του Αμερικανού επενδυτή με αξιωματούχους του υπουργείου.
Η νέα ευρωπαϊκή ώθηση για να αποτραπεί οποιαδήποτε μελλοντική χρήση του Nord Stream 2 συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση ενδείξεων από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους ότι οι δύο χώρες ενδέχεται να συνεργαστούν — αντί να ανταγωνίζονται — στην πώληση ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη.
Η αυξανόμενη δραστηριοποίηση ισχυρά διασυνδεδεμένων επενδυτών όπως ο Stephen P. Lynch, που βλέπουν περιθώριο κέρδους από μια πιθανή αναθέρμανση των σχέσεων Ουάσινγκτον–Μόσχας, δίνει μια ισχυρή αίσθηση κατεπείγοντος στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες.
Ο Lynch υποστηρίζει ότι η Ευρώπη αργά ή γρήγορα θα αποδεχθεί πως έχει συμφέρον να αυξήσει τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου. Η ιδιοκτησία του Nord Stream 2 από αμερικανική εταιρεία, λέει, θα ενίσχυε την δυτική εποπτεία στις ρωσικές εξαγωγές και θα επέτρεπε στην Ευρώπη να αποφύγει απευθείας συναλλαγές με ρωσικές οντότητες και άτομα που βρίσκονται υπό κυρώσεις.
«Όταν αποφασίσουν ότι χρειάζονται ρωσικό αέριο — και θα το αποφασίσουν — εμείς θα είμαστε εκεί», δήλωσε ο Lynch σε συνέντευξή του στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα.
«Κάποια στιγμή, η ευρωπαϊκή ηγεσία θα αλλάξει στάση», τόνισε.
Ο Lynch, ο οποίος έζησε δύο δεκαετίες στη Μόσχα και πλέον εδρεύει στο Μαϊάμι, περιγράφει την εξειδίκευσή του ως «απορωσοποίηση» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Το 2022, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών του έδωσε άδεια να αποκτήσει τη ελβετική θυγατρική της ρωσικής κρατικής τράπεζας Sberbank, που βρίσκεται υπό κυρώσεις.
Ο Lynch είχε δεχθεί έντονη κριτική ήδη από το 2007, όταν αγόρασε περιουσιακά στοιχεία ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας της οποίας ο κύριος μέτοχος, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, είχε έρθει σε σύγκρουση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι επικριτές του τότε υποστήριζαν ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Κρεμλίνου.
Ο Stephen P. Lynch επιχείρησε ανεπιτυχώς να εξασφαλίσει άδεια από την κυβέρνηση Μπάιντεν πέρυσι, που θα του επέτρεπε να διαπραγματευτεί την εξαγορά του Nord Stream 2.
Μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, επανέφερε το αίτημά του και τον Φεβρουάριο υπέβαλε νέα αίτηση στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, ζητώντας άδεια για να διαπραγματευτεί με ρωσικές επιχειρήσεις και άτομα που βρίσκονται υπό αμερικανικές κυρώσεις, σύμφωνα με άτομο από το περιβάλλον του Lynch που ζήτησε ανωνυμία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Εκλογικής Επιτροπής (FEC), ο Lynch έχει δωρίσει πάνω από 700.000 δολάρια στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ για το 2024, καθώς και σε άλλες Ρεπουμπλικανικές πρωτοβουλίες από πέρυσι.
Ο ίδιος δήλωσε ότι έχει υποστηρίξει ενώπιον Αμερικανών αξιωματούχων πως ο Nord Stream 2 μπορεί να αποτελέσει «γεωπολιτικό εργαλείο για την ευθυγράμμιση της Ρωσίας με τη Δύση».
«Δεν θα ρέει ούτε κυβικό μέτρο αερίου μέχρι να υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία», διαβεβαίωσε.
Ο αγωγός αξίας 11 δισ. δολαρίων, ο οποίος ανήκει στον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom και χρηματοδοτήθηκε από κορυφαίες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες, βρίσκεται σήμερα σε διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους σε ελβετικό δικαστήριο.
Ο Lynch δηλώνει πως, αν του χορηγηθεί η σχετική άδεια, θα αναζητήσει και άλλους επενδυτές να συμμετάσχουν στην εξαγορά, την οποία αναμένει να ολοκληρώσει με μεγάλη έκπτωση.
Τυχόν ποσά που θα κατευθύνονταν προς ρωσικές οντότητες, προσθέτει, θα παρακρατηθούν σε δεσμευμένο λογαριασμό (escrow) μέχρι να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Στην Ουάσιγκτον, ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Lindsey Graham, επιδιώκουν την εντατικοποίηση των κυρώσεων κατά του ρωσικού ενεργειακού τομέα.
Παράλληλα, στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ φαίνεται να εμφανίζονται ανοιχτά σε ενεργειακές συμφωνίες με τη Ρωσία, αν και παραμένει αδιευκρίνιστο πως αξιολογούν την πρόταση του επενδυτή Stephen P. Lynch.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν άρχισε να υπαινίσσεται μια τέτοια προοπτική από τον Ιανουάριο, λέγοντας μετά την ορκωμοσία Τραμπ ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον θα μπορούσαν να συνεργαστούν ώστε οι τιμές της ενέργειας να μην είναι «ούτε πολύ υψηλές ούτε πολύ χαμηλές».
Τον Μάρτιο, πρόσθεσε πως αν υπάρξει ενεργειακή συνεργασία με τις ΗΠΑ, «μπορεί να διασφαλιστεί η λειτουργία αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη».
Ο επικεφαλής του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου, Κιρίλ Ντμίτριεφ, φέρεται να έχει συζητήσει το ενδεχόμενο συνεργασίας αμερικανικών και ρωσικών εταιρειών στον τομέα του φυσικού αερίου με τον Αμερικανό απεσταλμένο Steve Witkoff, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους σε Μόσχα και Ουάσιγκτον.
Τι λέει η Κομισιόν
Οι υποθαλάσσιες εκρήξεις του 2022 κατέστρεψαν και τους δύο κλάδους του Nord Stream 1 και το ένα από τα δύο σκέλη του Nord Stream 2.
Για να επαναλειτουργήσουν, θα απαιτηθεί πιστοποίηση ασφαλείας από τις γερμανικές αρχές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει αν τα νέα υπό επεξεργασία μέτρα κυρώσεων θα απαγορεύουν αγορές καυσίμου μέσω των αγωγών, ακόμη και στην περίπτωση που αυτοί περιέλθουν σε αμερικανική ιδιοκτησία.
Αναλυτές επισημαίνουν την ασαφή στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στο ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη, σημειώνοντας ότι μια τέτοια πολιτική ανταγωνίζεται άμεσα το ακριβότερο αμερικανικό LNG.
Ωστόσο, θα μπορούσε να είναι ελκυστική για τον Τραμπ, αν η μείωση της ευρωπαϊκής ζήτησης συμβάλλει στη συγκράτηση των τιμών ενέργειας στις ΗΠΑ.
Ο Σέργκεϊ Βακουλένκο του Carnegie Russia Eurasia Center περιγράφει μια ενδεχόμενη συμφωνία για τον Nord Stream 2 ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο, με γεωπολιτικά οφέλη για τις ΗΠΑ και ουσιαστικό όφελος για τη γερμανική βιομηχανία.
Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι θα ήταν «κακή συμφωνία για την Ευρώπη και την Ουκρανία», καθώς θα συνιστούσε παράκαμψη των ευρωπαϊκών και ουκρανικών συμφερόντων.
Η θέση της Γερμανίας
Η Γερμανία ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη πριν την εισβολή στην Ουκρανία.
Σήμερα, έχει μηδενίσει τις εισαγωγές μέσω αγωγών από τη Ρωσία. Παρότι ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς διατηρεί σκληρή στάση κατά του Nord Stream 2, φωνές μέσα στο κόμμα του — αλλά και από τη ρωσόφιλη άκρα αριστερά και δεξιά — ζητούν αναθεώρηση της πολιτικής.
«Το κόστος παραγωγής είναι πολύ υψηλό», δήλωσε ο Μίχαελ Κρέτσμερ, Χριστιανοδημοκράτης κυβερνήτης της Σαξονίας, σε συνέντευξη στις 25 Μαΐου.
Κάλεσε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να επανεξετάσει την αντίθεσή της στον Nord Stream.
Πριν από τον πόλεμο, η Γερμανία εισήγαγε περισσότερο από το ήμισυ του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
Ο κ. Κρέτσμερ δήλωσε ότι η Γερμανία θα μπορούσε να στηρίξει την οικονομία της χωρίς να εξαρτάται απόλυτα από τη Ρωσία, προμηθευόμενη μικρότερες ποσότητες ρωσικού αερίου.
Σε ευρύτερο επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται εδώ και χρόνια για την απεξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Ε., το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών αντιπροσώπευε μόλις το 11% των εισαγωγών το 2024, έναντι 40% το 2021.
Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έναν οδικό χάρτη για περαιτέρω μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά καύσιμα, προβλέποντας τον τερματισμό νέων συμβολαίων για ρωσικό αέριο και τη σταδιακή λήξη των υφιστάμενων, με στόχο τον πλήρη μηδενισμό των εισαγωγών από τη Ρωσία έως το 2027.
Οι αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες παρακολουθούν τις εξελίξεις με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ο Will Jordan, επικεφαλής νομικής και πολιτικής στρατηγικής της EQT Corporation, μεγάλης αμερικανικής εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου, δήλωσε ότι το μέλλον των ρωσικών αγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αποτελεί έναν από τους παράγοντες αβεβαιότητας που εμποδίζουν τη στενότερη ενεργειακή συνεργασία ΗΠΑ-Ε.Ε.
Ωστόσο, προέβλεψε ότι η ζήτηση για μη ρωσικές πηγές φυσικού αερίου θα διατηρηθεί, δεδομένου ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αποκάλυψε τους κινδύνους της ενεργειακής εξάρτησης.
«Είδαμε τι μπορεί να συμβεί όταν μια χώρα χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο», σχολίασε χαρακτηριστικά.
www.worldenergynews.gr
Οι τελευταίες εξελίξεις έρχονται τη στιγμή που ένας Αμερικανός επενδυτής και χορηγός της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, ο Stephen P. Lynch, ποντάρει στο ότι η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει γνώμη — και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενδιαφερθούν.
Σε συνάντηση που είχε τον προηγούμενο μήνα με Γερμανούς αξιωματούχους του υπουργείου Οικονομίας, ο Lynch πρότεινε την εξαγορά του αμφιλεγόμενου ρωσικού υποθαλάσσιου αγωγού Nord Stream 2, με στόχο τη μελλοντική μεταφορά φυσικού αερίου στη Γερμανία.
Είχε ήδη παρουσιάσει την ιδέα στην κυβέρνηση Τραμπ, θεωρώντας πως οι ΗΠΑ θα επιθυμούσαν η υποδομή αυτή να βρίσκεται υπό αμερικανικό έλεγχο.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Lynch στους New York Times, οι Γερμανοί αξιωματούχοι εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί.
Η στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι σε μια πιθανή συμφωνία για τον Nord Stream 2 παραμένει ασαφής, αν και ο Αμερικανός πρόεδρος, στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των σχέσεών του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει δηλώσει πως θέλει να προχωρήσει σε «επιχειρηματικές συμφωνίες» με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση των κεκλεισμένων των θυρών συνομιλιών, τον περασμένο Απρίλιο Αμερικανοί αξιωματούχοι παρουσίασαν ένα πιθανό ειρηνευτικό πλαίσιο για την Ουκρανία, το οποίο περιλάμβανε και την επανεκκίνηση της ενεργειακής συνεργασίας ΗΠΑ–Ρωσίας.
Η γεωπολιτική διαμάχη γύρω από τον αγωγό καταδεικνύει πως το μέλλον του ευρωπαϊκού ενεργειακού εφοδιασμού επανεμφανίζεται ως πηγή έντασης και ευαλωτότητας.
Όταν η Ρωσία ξεκίνησε την κινητοποίηση για πόλεμο, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είχε δεσμευτεί πως, εφόσον η Μόσχα εισβάλει στην Ουκρανία, «δεν θα υπάρξει πλέον Nord Stream 2».
Επέβαλε κυρώσεις στην κρατική ρωσική εταιρεία που κατείχε τον αγωγό, ενώ η Γερμανία αρνήθηκε να θέσει σε λειτουργία τον ήδη ολοκληρωμένο αγωγό.
Μετά την εισβολή, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και επιχειρήσεις μείωσαν απότομα την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο, επιχειρώντας να πλήξουν οικονομικά το Κρεμλίνο — με σημαντικό κόστος για τις ίδιες.
Όλα τα…λεφτά στον Nord Stream 2
Κατά τη συνάντηση της 6ης Μαΐου στο Βερολίνο, οι Γερμανοί αξιωματούχοι ρώτησαν τον Stephen P. Lynch πώς σκοπεύει να τους πείσει να επιτρέψουν ξανά τη ροή ρωσικού αερίου μέσω του εν μέρει κατεστραμμένου Nord Stream 2, ο οποίος είχε δεχτεί δολιοφθορά το 2022.
Εκείνος απάντησε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ότι αυτό δεν είναι δική του δουλειά, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «οι ίδιοι οι Γερμανοί θα πειστούν με τον καιρό για τα οφέλη».
Σήμερα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι πως, εφόσον τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και η Μόσχα πλησιάσει περαιτέρω την Ουάσινγκτον, ενδέχεται να υπάρξουν πολιτικοί και επιχειρηματίες που θα ενδώσουν ξανά στον πειρασμό του φθηνού ρωσικού αερίου.
Ο Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως η Γερμανία θα κάνει «ό,τι είναι δυνατό» για να διασφαλίσει ότι ο Nord Stream 2 δεν θα τεθεί ξανά σε λειτουργία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε τον Μάιο ότι εξετάζει την επιβολή κυρώσεων για να αποθαρρύνει οποιοδήποτε επενδυτικό ενδιαφέρον στον αγωγό.
«Για την Ευρώπη, φαίνεται πως ο Τραμπ προσπαθεί ακόμη να συνάψει ξεχωριστή ειρήνη με τον Πούτιν», δήλωσε ο Σεργκέι Βακουλένκο, αναλυτής ενέργειας στο Carnegie Russia Eurasia Center.
«Η Ευρώπη κάνει ό,τι μπορεί για να δείξει ότι δεν θα ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι», συμπλήρωσε.
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας, όπου πραγματοποιήθηκε η ενημέρωση του Lynch στις 6 Μαΐου — κατόπιν σχετικού αιτήματος του ίδιου, όπως ισχυρίζεται — αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα.
Νωρίτερα, το γερμανικό μέσο Die Zeit είχε αποκαλύψει τη συνάντηση του Αμερικανού επενδυτή με αξιωματούχους του υπουργείου.
Η νέα ευρωπαϊκή ώθηση για να αποτραπεί οποιαδήποτε μελλοντική χρήση του Nord Stream 2 συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση ενδείξεων από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους ότι οι δύο χώρες ενδέχεται να συνεργαστούν — αντί να ανταγωνίζονται — στην πώληση ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη.
Η αυξανόμενη δραστηριοποίηση ισχυρά διασυνδεδεμένων επενδυτών όπως ο Stephen P. Lynch, που βλέπουν περιθώριο κέρδους από μια πιθανή αναθέρμανση των σχέσεων Ουάσινγκτον–Μόσχας, δίνει μια ισχυρή αίσθηση κατεπείγοντος στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες.
Ο Lynch υποστηρίζει ότι η Ευρώπη αργά ή γρήγορα θα αποδεχθεί πως έχει συμφέρον να αυξήσει τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου. Η ιδιοκτησία του Nord Stream 2 από αμερικανική εταιρεία, λέει, θα ενίσχυε την δυτική εποπτεία στις ρωσικές εξαγωγές και θα επέτρεπε στην Ευρώπη να αποφύγει απευθείας συναλλαγές με ρωσικές οντότητες και άτομα που βρίσκονται υπό κυρώσεις.
«Όταν αποφασίσουν ότι χρειάζονται ρωσικό αέριο — και θα το αποφασίσουν — εμείς θα είμαστε εκεί», δήλωσε ο Lynch σε συνέντευξή του στο Λονδίνο την περασμένη εβδομάδα.
«Κάποια στιγμή, η ευρωπαϊκή ηγεσία θα αλλάξει στάση», τόνισε.
Ο Lynch, ο οποίος έζησε δύο δεκαετίες στη Μόσχα και πλέον εδρεύει στο Μαϊάμι, περιγράφει την εξειδίκευσή του ως «απορωσοποίηση» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Το 2022, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών του έδωσε άδεια να αποκτήσει τη ελβετική θυγατρική της ρωσικής κρατικής τράπεζας Sberbank, που βρίσκεται υπό κυρώσεις.
Ο Lynch είχε δεχθεί έντονη κριτική ήδη από το 2007, όταν αγόρασε περιουσιακά στοιχεία ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας της οποίας ο κύριος μέτοχος, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, είχε έρθει σε σύγκρουση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι επικριτές του τότε υποστήριζαν ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα του Κρεμλίνου.
Ο Stephen P. Lynch επιχείρησε ανεπιτυχώς να εξασφαλίσει άδεια από την κυβέρνηση Μπάιντεν πέρυσι, που θα του επέτρεπε να διαπραγματευτεί την εξαγορά του Nord Stream 2.
Μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, επανέφερε το αίτημά του και τον Φεβρουάριο υπέβαλε νέα αίτηση στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, ζητώντας άδεια για να διαπραγματευτεί με ρωσικές επιχειρήσεις και άτομα που βρίσκονται υπό αμερικανικές κυρώσεις, σύμφωνα με άτομο από το περιβάλλον του Lynch που ζήτησε ανωνυμία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Εκλογικής Επιτροπής (FEC), ο Lynch έχει δωρίσει πάνω από 700.000 δολάρια στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ για το 2024, καθώς και σε άλλες Ρεπουμπλικανικές πρωτοβουλίες από πέρυσι.
Ο ίδιος δήλωσε ότι έχει υποστηρίξει ενώπιον Αμερικανών αξιωματούχων πως ο Nord Stream 2 μπορεί να αποτελέσει «γεωπολιτικό εργαλείο για την ευθυγράμμιση της Ρωσίας με τη Δύση».
«Δεν θα ρέει ούτε κυβικό μέτρο αερίου μέχρι να υπάρξει ειρήνη στην Ουκρανία», διαβεβαίωσε.
Ο αγωγός αξίας 11 δισ. δολαρίων, ο οποίος ανήκει στον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό Gazprom και χρηματοδοτήθηκε από κορυφαίες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες, βρίσκεται σήμερα σε διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους σε ελβετικό δικαστήριο.
Ο Lynch δηλώνει πως, αν του χορηγηθεί η σχετική άδεια, θα αναζητήσει και άλλους επενδυτές να συμμετάσχουν στην εξαγορά, την οποία αναμένει να ολοκληρώσει με μεγάλη έκπτωση.
Τυχόν ποσά που θα κατευθύνονταν προς ρωσικές οντότητες, προσθέτει, θα παρακρατηθούν σε δεσμευμένο λογαριασμό (escrow) μέχρι να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Στην Ουάσιγκτον, ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Lindsey Graham, επιδιώκουν την εντατικοποίηση των κυρώσεων κατά του ρωσικού ενεργειακού τομέα.
Παράλληλα, στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ φαίνεται να εμφανίζονται ανοιχτά σε ενεργειακές συμφωνίες με τη Ρωσία, αν και παραμένει αδιευκρίνιστο πως αξιολογούν την πρόταση του επενδυτή Stephen P. Lynch.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν άρχισε να υπαινίσσεται μια τέτοια προοπτική από τον Ιανουάριο, λέγοντας μετά την ορκωμοσία Τραμπ ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον θα μπορούσαν να συνεργαστούν ώστε οι τιμές της ενέργειας να μην είναι «ούτε πολύ υψηλές ούτε πολύ χαμηλές».
Τον Μάρτιο, πρόσθεσε πως αν υπάρξει ενεργειακή συνεργασία με τις ΗΠΑ, «μπορεί να διασφαλιστεί η λειτουργία αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη».
Ο επικεφαλής του ρωσικού κρατικού επενδυτικού ταμείου, Κιρίλ Ντμίτριεφ, φέρεται να έχει συζητήσει το ενδεχόμενο συνεργασίας αμερικανικών και ρωσικών εταιρειών στον τομέα του φυσικού αερίου με τον Αμερικανό απεσταλμένο Steve Witkoff, σύμφωνα με πρώην αξιωματούχους σε Μόσχα και Ουάσιγκτον.
Τι λέει η Κομισιόν
Οι υποθαλάσσιες εκρήξεις του 2022 κατέστρεψαν και τους δύο κλάδους του Nord Stream 1 και το ένα από τα δύο σκέλη του Nord Stream 2.
Για να επαναλειτουργήσουν, θα απαιτηθεί πιστοποίηση ασφαλείας από τις γερμανικές αρχές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει αν τα νέα υπό επεξεργασία μέτρα κυρώσεων θα απαγορεύουν αγορές καυσίμου μέσω των αγωγών, ακόμη και στην περίπτωση που αυτοί περιέλθουν σε αμερικανική ιδιοκτησία.
Αναλυτές επισημαίνουν την ασαφή στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στο ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη, σημειώνοντας ότι μια τέτοια πολιτική ανταγωνίζεται άμεσα το ακριβότερο αμερικανικό LNG.
Ωστόσο, θα μπορούσε να είναι ελκυστική για τον Τραμπ, αν η μείωση της ευρωπαϊκής ζήτησης συμβάλλει στη συγκράτηση των τιμών ενέργειας στις ΗΠΑ.
Ο Σέργκεϊ Βακουλένκο του Carnegie Russia Eurasia Center περιγράφει μια ενδεχόμενη συμφωνία για τον Nord Stream 2 ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο, με γεωπολιτικά οφέλη για τις ΗΠΑ και ουσιαστικό όφελος για τη γερμανική βιομηχανία.
Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι θα ήταν «κακή συμφωνία για την Ευρώπη και την Ουκρανία», καθώς θα συνιστούσε παράκαμψη των ευρωπαϊκών και ουκρανικών συμφερόντων.
Η θέση της Γερμανίας
Η Γερμανία ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη πριν την εισβολή στην Ουκρανία.
Σήμερα, έχει μηδενίσει τις εισαγωγές μέσω αγωγών από τη Ρωσία. Παρότι ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς διατηρεί σκληρή στάση κατά του Nord Stream 2, φωνές μέσα στο κόμμα του — αλλά και από τη ρωσόφιλη άκρα αριστερά και δεξιά — ζητούν αναθεώρηση της πολιτικής.
«Το κόστος παραγωγής είναι πολύ υψηλό», δήλωσε ο Μίχαελ Κρέτσμερ, Χριστιανοδημοκράτης κυβερνήτης της Σαξονίας, σε συνέντευξη στις 25 Μαΐου.
Κάλεσε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να επανεξετάσει την αντίθεσή της στον Nord Stream.
Πριν από τον πόλεμο, η Γερμανία εισήγαγε περισσότερο από το ήμισυ του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία.
Ο κ. Κρέτσμερ δήλωσε ότι η Γερμανία θα μπορούσε να στηρίξει την οικονομία της χωρίς να εξαρτάται απόλυτα από τη Ρωσία, προμηθευόμενη μικρότερες ποσότητες ρωσικού αερίου.
Σε ευρύτερο επίπεδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται εδώ και χρόνια για την απεξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Ε., το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών αντιπροσώπευε μόλις το 11% των εισαγωγών το 2024, έναντι 40% το 2021.
Τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έναν οδικό χάρτη για περαιτέρω μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά καύσιμα, προβλέποντας τον τερματισμό νέων συμβολαίων για ρωσικό αέριο και τη σταδιακή λήξη των υφιστάμενων, με στόχο τον πλήρη μηδενισμό των εισαγωγών από τη Ρωσία έως το 2027.
Οι αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες παρακολουθούν τις εξελίξεις με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ο Will Jordan, επικεφαλής νομικής και πολιτικής στρατηγικής της EQT Corporation, μεγάλης αμερικανικής εταιρείας παραγωγής φυσικού αερίου, δήλωσε ότι το μέλλον των ρωσικών αγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη αποτελεί έναν από τους παράγοντες αβεβαιότητας που εμποδίζουν τη στενότερη ενεργειακή συνεργασία ΗΠΑ-Ε.Ε.
Ωστόσο, προέβλεψε ότι η ζήτηση για μη ρωσικές πηγές φυσικού αερίου θα διατηρηθεί, δεδομένου ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αποκάλυψε τους κινδύνους της ενεργειακής εξάρτησης.
«Είδαμε τι μπορεί να συμβεί όταν μια χώρα χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο», σχολίασε χαρακτηριστικά.
www.worldenergynews.gr
