Την ανάγκη ενσωμάτωσης της υπόγειας αποθήκευσης φυσικού αερίου στον σχεδιασμό των ενεργειακών συστημάτων και την αναγνώριση τους ως θεμελιωδών περιουσιακών στοιχείων, ζωτικής σημασίας επισημαίνει report της Διεθνoύς Ένωσης Φυσικού Αερίου (IGU) με τον ρόλο τους στην ενεργειακή μετάβαση να μην έχει ακόμη καθοριστεί πλήρως στην Ευρώπη.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το Underground Gas Storage 2025 της IGU η παγκόσμια αγορά ενέργειας διέρχεται μια απαιτητική μετάβαση — μια μετάβαση που δεν είναι μόνο τεχνολογική ή κανονιστική, αλλά συστημική. Αυτή η μετατόπιση σηματοδοτεί μια πραγματική αλλαγή, που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση νέων αλληλεπιδράσεων και αλληλεξαρτήσεων μεταξύ αλυσίδων αξίας, τομέων και περιοχών. Αυτές οι μεταβαλλόμενες δυναμικές εισάγουν τόσο αυξημένη αβεβαιότητα όσο και μεγαλύτερη ευπάθεια σε απρόβλεπτους κραδασμούς — είτε γεωπολιτικούς, περιβαλλοντικούς είτε οικονομικούς.
Ένα σύστημα που βασίζεται αποκλειστικά στην ανάπτυξη βραχυπρόθεσμων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα παρέβλεπε το γεγονός ότι σημαντικές προκλήσεις παραμένουν ανεπίλυτες, ιδίως η ανάγκη για ένα ανανεώσιμο κεφάλαιο που απαιτεί εκτεταμένες δυνατότητες αποθήκευσης σε βάθος χρόνου και χώρου, υποστηριζόμενες από την επέκταση του δικτύου μεταφοράς που θα μπορούσε να συνδέσει ολοένα και πιο ποικιλόμορφες περιοχές και ενεργειακά συστήματα στο μέλλον αναφέρετε στο report.
Αυτό απαιτεί επενδύσεις με προοπτική όχι μόνο στην καθαρή παραγωγή, αλλά και στην επέκταση και διασύνδεση των δικτύων μεταφοράς, υποστηριζόμενες από ισχυρές δυνατότητες αποθήκευσης, επιτρέποντας στα περιφερειακά ενεργειακά συστήματα να συγχωνεύονται σταδιακά και να ενισχύονται μεταξύ τους.
Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με την IGU,και λαμβάνοντας υπόψη τον κεφαλαιακό χαρακτήρα των βιομηχανιών δικτύου, είναι απαραίτητο να θεσπιστεί ένα πολιτικό και κανονιστικό πλαίσιο που να ενισχύει τη μακροπρόθεσμη προβολή και εμπιστοσύνη για τους επενδυτές. Αυτό περιλαμβάνει την αναγνώριση του ρόλου των υποδομών αποθήκευσης φυσικού αερίου ως θεμελιωδών περιουσιακών στοιχείων, ζωτικής σημασίας όχι μόνο για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας του συστήματος αλλά και για την προώθηση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού και την επίτευξη εθνικών και παγκόσμιων στόχων βιωσιμότητας.
Η υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου πρέπει να αναγνωριστεί για τη συστημική της σημασία — όχι μόνο ως εργαλείο ευελιξίας αλλά ως ζωτικό μέρος των μελλοντικών ενεργειακών πλαισίων. Καθώς προχωρά η ενεργειακή μετάβαση, ορισμένες αξίες που ιστορικά θεωρούνταν περιφερειακές — όπως η ευελιξία, η ασφάλεια και η ασφάλιση — πρέπει να επανεκτιμηθούν από μια νέα οπτική γωνία.
Όπως ακριβώς το κόστος των εκπομπών άνθρακα αντιμετωπίζεται πλέον ως εξωτερικότητα που πρέπει να εσωτερικευτεί παγκοσμίως, έτσι
πρέπει επίσης να αναγνωριστεί πλήρως η «ασφαλιστική αξία» των κρίσιμων υποδομών, όπως η αποθήκευση φυσικού αερίου, και να ενσωματωθεί στον σχεδιασμό των ενεργειακών συστημάτων.
Η Υπόγεια Αποθήκευση Φυσικού Αερίου (UGS) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την κάλυψη της μέγιστης ζήτησης φυσικού αερίου και την αντιμετώπιση περιόδων διακοπής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιτρέποντας την αποθήκευση μεγάλων όγκων φυσικού αερίου, η UGS βοηθά τις αγορές ενέργειας να διαχειριστούν τις εποχιακές μεταβολές, να απορροφήσουν βραχυπρόθεσμους κραδασμούς και να διασφαλίσουν αξιόπιστη και έγκαιρη παράδοση στους καταναλωτές.
Εξισορροπεί την προσφορά και τη ζήτηση, σταθεροποιεί τα δίκτυα μεταφοράς, ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια, υποστηρίζει την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς και βελτιστοποιεί τις ροές παραγωγής, καθιστώντας την κρίσιμο παράγοντα για ολοκληρωμένα και ανθεκτικά ενεργειακά συστήματα.
Στα 424 bcm η παγκόσμια χωρητικότητα
Η συνολικός όγκος αερίου (WGV) ανέρχεται σε 424 bcm, κατανεμημένος σε 699 εγκαταστάσεις αποθήκευσης παγκοσμίως, με ρυθμό απόσυρσης περίπου 7.371 mcm/ημέρα. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των εγκαταστάσεων αποθήκευσης αναπτύσσεται σε εξαντλημένα πεδία φυσικού αερίου.
Η χωρητικότητα αποθήκευσης κατανέμεται σε όλες τις περιοχές του κόσμου ως εξής:
Οι σημαντικές περιφερειακές διαφορές στην ανάπτυξη της υπόγειας αποθήκευσης φυσικού αερίου (UGS) σε μεγάλο βαθμό αντανακλούν την ωριμότητα της ανάπτυξης των υποδομών φυσικού αερίου, η οποία συνδέεται στενά με την εξέλιξη της ζήτησης φυσικού αερίου.
Στις ανεπτυγμένες αγορές, η UGS φαίνεται να είναι στάσιμη ή να παρουσιάζει μόνο μέτρια ανάπτυξη. Αυτές οι τάσεις αντανακλούν διαφορές στα κανονιστικά πλαίσια, τις δομές της αγοράς, τις γεωλογικές δυνατότητες και την ενσωμάτωση νέων εξελίξεων στον τομέα του φυσικού αερίου, υπογραμμίζοντας τη συνεχή ανάγκη προσαρμογής των στρατηγικών UGS στις εξελισσόμενες αγορές ενέργειας (εθνικές, περιφερειακές και διεθνείς).
Στην Ευρώπη, η χωρητικότητα αποθήκευσης έχει αυξηθεί ελαφρώς σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020-22.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η Ουκρανία πλέον κατατάσσεται στην περιοχή της Ευρώπης και όχι στην ΚΑΚ. Ενώ οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης παραμένουν ενεργά χρησιμοποιούμενες και θεμελιώδεις για το ενεργειακό σύστημα, η μετατροπή σε παραγωγή ξεκίνησε σε μερικές περιπτώσεις. Η ολοκλήρωση έργων επέκτασης ορισμένων εγκαταστάσεων αποθήκευσης βοήθησε στην αντιστάθμιση της απώλειας χωρητικότητας σε τοποθεσίες που επιλέχθηκαν για εγκατάλειψη. Οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης στην Ευρώπη βρίσκονται επί του παρόντος σε ένα σταυροδρόμι, με τον ρόλο τους στην ενεργειακή μετάβαση να μην έχει ακόμη καθοριστεί πλήρως.
Η Κίνα έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη αύξηση - 6 bcm - και τώρα βρίσκεται στην 6η θέση, όσον αφορά τη συνολική χωτητικότητα WGV.
Με την επέκταση της εγκατάστασης της Βόρειας Αγγλίας, η Ολλανδία ξεπερνά τη Γαλλία.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν το υψηλότερο WGV, ακολουθούμενες από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τον Καναδά και τη Γερμανία. Κάθε χώρα έχει διαφορετικό μοχλό ανάπτυξης WGV. Αύξηση WGV >5% αναφέρθηκε σε αρκετές χώρες.
Στην περίπτωση της Ολλανδίας, της Αυστρίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, αυτή η ανάπτυξη αντιπροσωπεύεται κυρίως από την ολοκλήρωση προηγούμενων έργων.
Η Κίνα και η Τουρκία αναπτύσσουν αποθηκευτικούς χώρους με ταχύ ρυθμό. Η Ιαπωνία αύξησε την χωρητικότητά της στην αποθήκευση Sekihara και επανέλαβε τη λειτουργία του κοιτάσματος Shiunji.
www.worldenergynews.gr
